İstibdat Dönemi Özellikleri Ve Gelişmeleri Nelerdir?

23 Aralık 1878 yılında II. Abdülhamid tarafından ilan edilen I. Meşrutiyet ile birlikte Anayasal Monarşi düzenine geçilmiştir. Osmanlı Devletinin en karışık dönemlerinden biri olan bu yıllarda monarşiyi destekleyenlerle Parlamenter sisteme geçmek isteyenler karşı karşıya gelmiştir. 1876 Anayasası padişahın hiçbir yetkisini sınırlamadığı için ''göstermelik bir anayasa'' olarak kabul ediliyordu. Fakat Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti üzerinde baskısını arttırması ve daha fazla reform talep etmesi büyük bir krize yol açtı. Bunun üzerine II. Abdülhamid Han 14 Şubat 1878 tarihinde Kanun-i Esasi'yi askıya aldı ve Osmanlı'da istibdat dönemi başladı.

İstibdat Dönemi Özellikleri Nelerdir?

İstibdat döneminde bir yandan modernleşme yolunda birçok adım atılırken, diğer yandan baskı ve sansür politikası uygulanmıştır. II. Abdülhamit yönetimini eleştirmek yasaktır. Devletin yaptığı herhangi bir icraatı sorgulayan ya da tenkit eden gazeteler kapatılmış ve kitaplar toplatılmıştır. Birçok tarihçiye göre Meşrutiyeti Avrupalı devletlerin baskısıyla ilan eden padişah, sonrasında geri adım atmak zorunda kalmıştır.

Bu dönemde Batı ülkelerinin artan baskısına karşı Panislamizm akımı savunulmuştur. Ümmetçilik adıyla da bilinen bu akımda İslam ülkelerinin kuracağı bir siyasi birlik hedeflenmiştir. II. Abdülhamid de İslam ülkelerinin devlet liderleriyle görüşmüş fakat girişimleri sonuçsuz kalmıştır. Bu dönemde devlete karşı işlenecek suçları önlemek için hafiye ordusu kurulmuştur. Jurnalciler de denen bu ordunun mensupları halkın arasında dolaşıp aldıkları bilgileri padişaha iletirdi.

İstibdat Dönemi Gelişmeleri Nelerdir?

Bu dönemde ekonomi, basın, eğitim ve sağlık alanında birçok yenilik yapıldı. İstibdat döneminden 1 yıl önce, Ahmet Cevdet Paşa başkanlığında Mecelle-i Ahlak-ı Adliye hazırlanmıştır. Ahmet Cevdet Paşa'nın kızı Fatma Aliye, Terakki Muhaderat adlı ilk kadın dergisini çıkardı. Burada yayımlanan yazılar ''Hayattan Sahneler'' adlı kitapta toplandı. Halide Edip Adıvar'ın da etkin olduğu yıllarda ''Demet'' adlı başka bir dergi daha yayın hayatına başladı.

30 yıl süren istibdat döneminde yaklaşık 350 tane rüştiye (orta okul) açıldı. O dönem yalnızca 5 tane olan lise düzeyindeki okulların sayısı ise 100'ü geçti. 1899 yılında Şişli ilçesinde Osmanlı Devletinin ilk çocuk hastanesi olan Hamidiye Etfal açıldı.

Ekonomiyi düzeltmek için atılan adımların başında ise Duyun-ı Umumiye yer almaktadır. Osmanlı Devletinin iç ve dış borçlarını denetlemek için açılan bu kurum, ülke ekonomisinin daha da kötüye gitmesine engel olamadı. Bunun en büyük nedeni ise Osmanlı Devletinin girdiği hiçbir savaşı kazanamaması ve toprak kaybetmeye devam etmesidir.

24 Temmuz 1908 tarihinde II. Meşrutiyetin ilan edilmesi ile birlikte istibdat dönemi sona ermiştir.