Hakim Bakış Açısı Nedir? İlahi Bakış Açısı Örnekleri Nelerdir?

Olay çevresinde meydana gelen edebi metinlerde kurgulanan olaylar kadar bu durumların ve olayların anlatıcı tarafından anlatılması da çok önemlidir. Yazar, kurguladığı olayların niteliğine ve özelliğine göre anlatıcıya üç farklı bakış açısı kazandırarak okuyucuya en etkili şekilde iletmeye çalışır.

Hakim Bakış Açısı Nedir?

Yazarın anlatıcıya verdiği bakış açıları içinde en kapsamlı olanı ise, “İlahi Bakış Açısı“dır. Her şeyi bilen ve geçmişe hakim olan geleceği de öngörebilen anlatıcının sadece ilahi bir güce sahip olması gerektiği için bu bakış açısı bu şekilde adlandırılır.

Zaman zaman okuyucu ile sohbet etmekten ve onunla diyaloğa girmekten ve onlara yol göstermekten geri durmazlar. İlahi bakış açısı, destandan romana geçen bir farklı bir anlatış yöntemidir. İlahi bakış açısı, klasik romanlarda çok kullanılmış olan ve günümüzde de rağbet görmeye devam eden önemli bir bakış açısıdır.

İlahi Bakış Açısı Örnekleri Nelerdir?

İlahi bakış açısı, adından da anlaşılabileceği gibi insan gücünü ve yeteneklerini aşan bir bilgelikle ele alınan metinlerde sıkça kullanılır. Bu bakış açısında yazar, anlatılan olayların içinde yer almaz. Yani kısacası, başka insanların başından geçen olayları kaleme alınır. Aynı zamanda birlikte yazar, kahramanların tamamının psikolojilerini ve iç dünyasını bilir, neler yapmak istediklerini açıklar. Zaman ve mekan bakımından bu bakış açısında sınırsızdır. Yazar sonsuz bir deneyime ve bilgiye sahiptir. İlahi bakış açısına örnek olarak verilebilecek olan başlıca romanlar, Tarık Buğra, Küçük Ağa romanında, Mehmet Rauf, Eylül’de, Tolstoy, Savaş ve Barış’ta İlahî (hâkim) bakış açısını kullanır.

Hakim Bakış Açısının Özelliği

“Hakim bakış açısı” ismi verilen bakış açısında yazar yaşanmış, yaşanacak ve yaşanan her şeyi bilir, anları görür ve duyar. Bu bilgelik ise, kahramanların aklından geçenleri bilmeye, iç seslerini ve niyetlerini okumaya kadar gider. Bu bakış açısında cümleler “gördüler, yaptı, yürüdü, dışarı çıktı” gibi üçüncü tekil / çoğul şahıs ekleri ile çekimlenen yüklemlerle kurulur. Bu metinde yer alan olaylar, insan ömrüyle sınırlandırılamaz. Ayrıca yazar, kahramanların bilmediği kadar fazla bilgiye, duygu ve düşünceye de sahiptir.