19.01.2022 - 22:55 | Son Güncellenme:
Fiil ya da eylem, varlıkların yapmış olduğu işi, oluşu ya da hareketi, birbirinden farklı ekler alarak zamana ve şahsa bağlı şekilde anlatan kelimelerdir. Türkçe içerisinde fiiller; dilek ve haber kip ekleri ile birlikte tasarlama ve zaman anlamı kazanır. Şahıs ekleri ile oluşun ya da işin kim tarafından gerçekleştirildiğini belirten bir göreve sahiptir.
Fiillerin Anlam Özellikleri Nelerdir?
Fiillerin anlam özellikleri üç gruba ayrılır. Bu özellikler şu şekilde sıralanabilir:
Durum bildiren fiiller
Oluş bildiren fiiller
İş bildiren fiiller
İş Fiilleri Nedir?
İş fiilleri, gerçekleştirilen bir işi anlatır. İş fiilleri, öznenin kendi isteği ile gerçekleştirilir. Dolayısıyla öznenin nesneyi etkilemesi gibi bir durum bulunur. Bu cümlelerin içinde, özneden fiil ile beraber etkilenen bir varlık bulunur. Bir cümle içinde özneyi bulabilmek için "ne, kim" sorularından birini sormak yeterlidir.
Cümle içinde özneyi bulduktan sonra ise, özneden etkilenmiş olan nesneyi bulmak için "ne, kimi, neyi" soruları sorulur. Şayet bu sorulara yanıt alınabiliyorsa cümle içinde özneden etkilenmiş olan bir nesne bulunmaktadır. Bunun sonucunda cümle içinde bir iş fiili bulunabilir.
Durum Fiilleri Nedir?
Bu fiiller, öznenin süreklilik içindeki durumunu ifade eder. Bu fiillerin bulunduğu cümlenin içinde özneden etkilenmiş olan bir nesne yoktur. Bu sebeple durum fillerinin olduğu cümleler içinde "neyi, ne, kimi" sorularından cevap alınamaz.
Oluş Fiilleri Nedir?
Oluş fiilleri, öznenin iradesinin dışında olan fiillerden oluşur. Bu fiillerin zaman içinde kendi kendine oluşması mümkün değildir. Oluş fiilleri, başka bir duruma geçilmekte olduğunu ya da geçildiğini anlatır.