19.01.2022 - 22:48 | Son Güncellenme:
Fabl, bir tür küçük öykü olup, hayattan alınan küçük kesitler hayvanlar veya cansız varlıklar aracılığıyla anlatılıyor. Dünya Edebiyatında fablın ilk ve önemli fabllar Hintli yazar Beydeba’nındır. Beydeba’nın fablları “Kelile ve Dinme” eserinde toplanmıştır. Beydeba dışında, Ezop, La Fontaine, Ahmet Mithat Efendi ve Şinasi fabl yazarlarıdır.
Fabl Örnekleri
Beydeba’nın “Kelile ve Dinme”, Frikyalı Aisopos (Ezop)’un “ Ezop Masalları”, Fransız La Fontaine’nin “ La Fontaine Masalları”, Mevlana’nın “Mesnevi”, Ahmet Mithat Efendi’nin “Kıssadan Hisse”, Şeyhi (Yusuf Sinan)’nın “Harname”’si fabl kitapları olarak öne çıkıyorlar.
Fabllar anlatılan hikâyenin özelliğine ve içeriğine bağlı olarak kısa veya uzun olabiliyor. Daha akılda kalıcı olması bakımından şiir şeklinde de yazıldığı oluyor.
Kısa Fabl Örnekleri
2 Maymun; “Ormanın birinde 2 maymun arkadaş varmış. Biri temizmiş, düzenli olarak bitlerini ayıklarmış. Diğeri ise tembel ve pislik içinde yaşarmış. Bir gün temiz maymun haşır haşır kaşınma sesi duymuş. Gidip bakmış, bir de ne görsün bizim pis maymun acı çeker gibi kaşınıyor. Temiz maymundan yardım dileniyormuş. Temiz maymun da ona yardım etmiş ve onu bir güzel temizlemiş. Sonra da demiş ki "Bak bitlerin seni ne hale düşürdü küçücük bit deyip geçme sonra başına işler açabilir.”
Uzun Fabl Örnekleri
Kurt ile Köpek, Şahin ile Horoz, Aslan ile Fare, Fare ile Deve, Rüzgâr ile Kavak Ağacı uzun fabla verilebilecek örneklerdir. Bu fabl örneklerinde hikâyeler daha kapsamlı ve karakterler daha derinlemesine inceleniyor. Ama bütün fabl örneklerinde olduğu gibi sonu ders verici nitelikte bitiyor.
Az Bilinen Fabl Örnekleri
Zalim Aslan; ormanın birinde zalimliği ve kötülüğüyle nam salmış bir aslan yaşarmış. Bütün orman hayvanları ondan korkar ve çekinirmiş. Gün gelmiş, aslan yaşlanmış ve elden ayaktan düşmüş. Kimseye zararı dokunamaz hale gelmiş. Bunu fırsat bilen orman hayvanları toplanarak, aslandan intikam almaya karar vermişler.
Aslanı sıkıştırıp, çifte, tekme atmaya başlamışlar. Kimi ısırmış, kimi pençe atmış. Aslanı bir güzel döverek, kötü günlerin acısını çıkarmışlar. Aslanın da aklı başına gelmiş, “iyilik yapan iyilik, kötülük yapan kötülük bulur” demiş.