09.05.2021 - 05:54 | Son Güncellenme:
Fiilimsi, Türkçede fiillere değişik yapım eki getirilerek meydana getirilmektedir. Bu kelimeler eylemsi ismi ile bilinmektedir. Eylemsiler, fiil kökenli sözcükler olarak bilinir. Ancak fiilin özelliklerinin tamamı fiilimsilerde bulunmamaktadır.
Eylemsi Nedir?
Fiilimsi, fiillere isim yapma eklerinin getirilmesi ile meydana gelen kelimelerdir. Yani fiilimsiler, fiillerden meydana gelmektedir. Fiilimsiler cümle içerisinde sıfat, zarf, isim olarak kullanılabilmektedir.
Fiillerde olduğu gibi fiilimsilerde olumsuzluk belirtebilmektedir. Fakat fiilimsiler fiillerin çekimlenmesi gibi çekimlenemez.
Fiilimsiler ü gruba ayrılmaktadır. Bunlar;
İsim fiil
Sıfat fiil
Zarf fiil şeklindedir.
Bu fiilimsiler isim fiil mastar ismi ile, sıfat fiil ortaç ismi ile zarf fiil de bağ fiil ismi ile sorularda çıkabilmektedir. Fiilimsiler; fiillerden meydana gelmektedir. Bunun yanında olumsuzluk belirtme özelliği de bulunmaktadır.
Fiilimsiler tak başına yargı ifade etmez. Sadece yan cümlecikte yüklem şeklinde kullanılabilir. Bunun yanında yan cümleciklerde tümleç, özne ya da nesne olarak da kullanılabilmektedir. Fiilimsiler şahıs eki, dilek kipi ya da haber kipi alamaz.
İsim Fiiller
İsim fiil ile filler cümle içerisinde isim olarak kullanılabilir. İsim fiil yapmak için fiile -ma, -ış, -me, - mak, -mek ekleri getirilmektedir. Ancak isim fiil yaparken kullanılan -ma, -me ekleri olumsuzluk ekleri ile karıştırılmamalıdır.
Voleybol oynamak yetenek gerektirir.
Odamı temizlemesini istedim.
Seninle tanıştığıma memnun oldum.
Sıfat Fiiller
Sıfat fiil, varlıkları nitelemeleri ile sıfat özelliği taşımaktadır. Fiilden sıfat yapmak için kullanılan ekler; -ası, -an, -maz, -ar, -acak, -dık, -en, -esi, -mış, -er, -dik, -ecek, -miş şeklindedir.
Yaralanan hasta ile doktor ilgilendir.
Sararmış yapraklar her yanı sardı.
Zarf Fiiller
Zarf fiiller, birleşik olan cümlelerde bağlaç olarak kullanılmaktadır. Fiillerden zarf yapmak için -ken, -madan, -alı, -ince, -e, -r, -maz, -arak, -meksizin, -dığında, -casına ekleri kullanılır. Bu şekilde fiillerden üretilen fiilimsiler zarf olarak kullanılabilmektedir.
Orayı terk edeli epey zaman oldu.