Epistemoloji Nedir? Epistemoloji (Bilgi Felsefesi) Ne İle İlgilenir, Hangi Sorulara Cevap Arar?

Epistemoloji felsefesi ile ilgili yazılan bazı eserler ve yazarları şu şekilde sıralanabilir:
1- Gherve Barreau - Epistemoloji
2- Abraham Moles - Belirsizliğin Bilimleri
3- Krishnamurti - Bilinenden Kurtulmak
4- Richard Evans - İnsan ve Fikirleri (Genetik Epistemoloji)

Epistemoloji Nedir?

Bilgi felsefesi adıyla da bilinen epistemoloji, doğru bilgiye ulaşma yöntemlerini ve bilginin kaynağını araştıran bir disiplindir. En önemli temsilcileri arasında David Hume, Immanuel Kant ve Baruch Spinoza yer alır.

Epistemoloji (Bilgi Felsefesi) Ne ile İlgilenir?

Epistemoloji, bilginin kaynağı, geçerliliği ve türleri ile ilgilenir. ''Tutarlı bilgi'' ve ''Geçersiz bilgi'' gibi kavramlar da bu felsefenin temel konuları arasında yer alır.

Epistemoloji Hangi Sorulara Cevap Arar?

Epistemoloji felsefesinin ilk sorusu ''Bilgi Nedir?'''dir. Çünkü öncelikli olarak bilginin doğru ve geçerli bir tanımı yapılmalı, sonra bilginin kaynağı, türleri ve kökeni sorgulanmalıdır.

Diğer sorular ise şu şekilde sıralanabilir:

1- Bilginin bir sınırı var mıdır? Varsa bu sınır nedir?

Metafizik felsefesine göre insanın kainattaki her şeyi bilmesi mümkün değildir. Çünkü duyu organlarının algılayamadığı, fizik ötesi aleme dair birçok şey vardır. Pozitivizm felsefesine göre insan, deney ve gözlem yoluyla tüm bilgilere ulaşabilir.

2- Bilginin değeri nedir?

Bu sorunun cevabıyla hem epistemoloji hem de ahlak felsefesi ilgilenmiştir. Ahlak felsefesine göre bir bilginin değeri, insanı erdemli kılmasıyla ölçülür. Pragmatistler ise sadece teknik ve pratik olarak işe yarayan bilgilerin değerli olduğunu savunmuştur.

3- Doğru bilgiye nasıl ulaşılır?

Bu soru da filozoflar tarafından farklı şekilde yanıtlanmıştır. Platon'a göre gerçek bilgi, idealar alemindedir. Dış dünyadaki tüm olgular ve fenomenler, özden koptukları için gerçeği yansıtmazlar. Sokrates'e göre ise doğru bilgiye ulaşmanın yolu her şeyi sorgulamaktır. Ancak mevcut gerçeklikleri sorgulayan kişi doğru bilgiye ulaşabilir.

4- Doğru / geçerli bilgi var mıdır?

Antik Yunan döneminin en etkili filozoflarından biri olan Heraklitos'a göre, doğru ve geçerli bilgi yoktur. Filozofa göre, tüm bilgiler, hem zaman faktörüne bağlı olarak hem de toplumdan topluma değişir. Bu nedenle mutlak gerçeklikten bahsedilemeyeceği gibi, tek bir doğru bilgiden bahsetmek de söz konusu olamaz.