EğitimEkstravazasyon Nedir, Neden Olur? Ekstravazasyon Belirtileri Nelerdir?

Ekstravazasyon Nedir, Neden Olur? Ekstravazasyon Belirtileri Nelerdir?

26.04.2021 - 13:53 | Son Güncellenme:

Ekstravazasyon, intravenöz uygulamalarda ilaçların istemeden perivasküler ya da subkutan boşluğa verilmesi ya da bu boşluğa sızmasına verilen isimdir. Ekstravazasyon nedir, neden olur? Ekstravazasyon belirtileri nelerdir? İşte, merak edilen tüm detaylar.

Ekstravazasyon Nedir, Neden Olur Ekstravazasyon Belirtileri Nelerdir

Ekstravazasyon durumunda, farmakolojik ajanlar dokuların harap olmasına neden olur. Özellikle Kemoterapide çok fazla görülen ve bunun yanında erken komplikasyonlara neden olmaktadır. Bazen de etkileri geç döneme kadar devam eder.

Ekstravazasyon Nedir, Neden Olur?

Ekstravazasyon, yetişkinlerde ilaç uygulamalarının yaklaşık olarak %22'lik kısmında görülebilir. Kemoterapilerde meydana gelen bu durumun yaklaşık %0,5 ile %0,6 olan kısmı ilaç akstravazasyonu olarak geçmektedir.

Kanserlerde hastalara kullanılan ilaçlar ekstravazasyon ile meydana gelen lokal etkiler göz önünde bulundurularak sınıflandırılmaktadır.

Haberin Devamı

Vezikan İlaçlar: Bu ilaçlar, ekstravazasyon olması halinde ülserasyon ile nekroz oluşumuna sebep olur. Damarın dışına sızmaları durumunda şişlik, kızarıklık, ağrı gibi belirtiler meydana gelmektedir. Bunun yanında birkaç gün sonra bül oluşumu, ülserasyon ve bunun yanında lokal nekroz oluşumları da görülür.

İritan İlaçlar: Bu ilaçlar nekroza sebep olmaz. Ancak yanma veya enflamasyon oluşumuna neden olur. Bunun yanında ekstravazasyon gelişmesi halinde ya da gelişme olmasa da damar duvarında iritasyon oluşumuna sebep olabilir. Ağrı ve kızarıklıklara neden olabilir.

Ekstravazasyon Belirtileri Nelerdir?

Ekstravazasyon ile ilgili belirtiler ilacın uygulanmasından hemen sonra ya da birkaç gün sonra görülebilmektedir. Doku hasarındaki miktar ekstravazasyona neden olan ajanların hacimleri ve miktarları ile orantılı bir şekilde olur.

Ekstravazasyon durumlarının tamamında klinik bulgular benzerlik göstermektedir. Enjeksiyon bölgesinde ağrı oluşumu, batma ya da yanma gibi şikayetler meydana gelebilir. Fizik tedavi yapılırken bölgede şişlik ya da kızarıklık görülmektedir. Bunun yanında lokal endürasyon durumu da olabilmektedir.

Endürasyon durumu 24 saatten daha fazla olursa o zaman bu durum ülserasyonun habercisi de olabilmektedir. Ülser durumu, kaviteye bağlı olarak 1 ya da 2 hafta sürebilmektedir.