07.06.2021 - 14:55 | Son Güncellenme:
Divan-ı Mezalim Türk İslam devletlerinde pek çok göreve sahip birimlerden birisidir. Günümüzde yasama, yürütme ve yargı görevlerini üstlenen birim Divan-ı Mezalim olarak bilinmektedir.
Divan-ı Mezalim Nedir?
Divan-ı Mezalim Türk İslam devletlerinde adli teşkilatın temel organlarından birisi idi. Yasama, yürütme ve yargı görevleri bulunan Divan-ı Mezalim aynı zamanda idari, dini ve mali alanlarda da görevlerini yerine getirmiştir.
Türk İslam devletlerinde kadıların kararlarına yapılan itirazlar Divan-ı Mezalim'de görüşülmekte idi. Ayrıca o dönemde bulunan siyasi suçlular ve devletin düzenini bozan ile birlikte yüce divan sıfatı ile şikayetçi olunan devlet memurları da Divan-ı Mezalim biriminde yargılanmıştır. Divan-ı Mezalim hem icra hem de kaza gücü ile donatılmış mazlum kişilerin şikayetleri üzerine hukuki olan anlaşmazlıkları çözen yüksek bir yargı organı olarak bilinmektedir. Yasama ve yargı organları da birleşerek Divan-ı Mezalim'i oluşturmuştur.
Divan-ı Mezalim'in Görevleri Nelerdir?
Türkler İslamiyet'i kabul ettikten sonra Divan-ı Mezalim ile tanışmışlar ve tüm Müslüman Türk devletlerinde küçük farklılıklar oluşmuştur. Divan-ı Mezalim organının gelmesinden sonra farklı pek çok görevler üstlenmiştir. Divan-ı Mezalim'in görevleri şunlardır:
- Adaletten çıkan yöneticilere karşı şikayetleri incelemek,
- Memurların işler ile ilgili yaptığı haksızlıkları incelemek,
- Divan katibinin denetlenmesi,
- Vakıfların denetlenmesi,
- Gasp edilen mallar ile ilgili şikayetlerin incelenmesi,
- Adli davalara bakılması,
- Kadı mahkemelerinin kararlarını uygulamak,
- Devletten maaş alanların işlemleri ile ilgili şikayetlerinin incelenmesi,
- İbadetlerin yerine getirilmesi Divan-ı Mezalim görevleri arasında yer almaktadır.