Çocukların yükü ağır

Ozan Ömer Kadüker - Öğrenciler okula giderken ders kitapları, yardımcı kaynaklar, kalem kutusu, resim, müzik gibi dersler için malzemeler, suluk, beslenme çantası gibi pek çok şeyi sırt çantalarında taşıyorlar. Özellikle ilkokul ve ortaokul öğrencileri bu ağırlığı taşımakta zorlanıyorlar. Çünkü kimi zaman çantalarının ağırlığı, vücut ağırlıklarının yüzde 20’si kadar oluyor hatta bazen yüzde 30’u bulabiliyor. Bu durum kas iskelet rahatsızlıkları başta olmak üzere akciğer fonksiyonlarında azalma gibi çok önemli sağlık sorunlarına neden olabiliyor.

Konu hakkında bilgi aldığımız Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Özlem Ülger, çocukların ağır sırt çantalarıyla ilgili velileri uyardı. Doğru sırt çantasının, stabiliteyi korurken omurgayı yakından ve simetrik olarak yüklediği için çocukların çeşitli gereçlerini taşımalarında avantajlı bir araç olduğunu belirten Ülger, “Ancak ağır sırt çantası kullanımı okul çağı çocuklarında farklı kas iskelet rahatsızlıklarının gelişmesine yol açmakta. Sırt çantasıyla ağır yük taşımanın yürüyüş sırasında yer ile bedenimiz arasında oluşan tepki kuvvetini ve omuzlarda sertliği artırdığı bilinmekte. Bu durum bacaklardan başa kadar daha fazla yüklenmenin olmasına neden olmakta” diye konuştu.

Yüzde 15’i geçmemeli

Ağır sırt çantası kullanımının en yaygın görülen sonucunun omurga eğriliği yani skolyoz olduğuna dikkat çeken Ülger, “Skolyoz dışında brakial pleksus ile akciğer fonksiyonlarında azalma da görülebilmekte. Özellikle kız çocukları erkek çocuklarına göre daha fazla sırt ağrısı yaşamakta ve bu ağrıya neden olan önemli faktörlerden birinin de ağır sırt çantası taşıma süresi olduğu bilinmekte” dedi.

Yapılan araştırmalara göre okul çağındaki çocukların bir günde vücut ağırlığının yüzde 30’unu aşkın seviyelerde sırt çantaları taşıdıklarını kaydeden Ülger, ideal sırt çantasının çocuğun ağırlığının yüzde 15’inden fazla olmaması gerektiğini belirtti ve ekledi: “Sırt çantası ağırlığının yüzde 15’in üzerinde olduğunda vücut duruşu, adım uzunluğu ve sıklığı, solunum sıklığında değişiklikler olduğu biliniyor. Kısa boylu çocuklarda sırt çantası yükseklik oranı nedeniyle bu semptomların görülmesi daha olası hale gelmekte.”

Asimetri varsa dikkat!

Çocukluk çağında bel ağrısı yaşamak ile yetişkin olarak bel ağrısı yaşamak arasında açık bir ilişki bulunduğunu belirten Özlem Ülger, şu anda bel ağrısı çeken çocuklar ve ergenlerin, yetişkin olduklarında bu ağrıyı çekebileceklerini kaydetti.

Çocukluk ve ergenlik döneminde bel ağrısının oluşmasını önlemek için hafif çantalar taşınmasının öneminin altını çizen Ülger, ailelerin çocuklarının duruş bozukluğu olup olmadığını çok kolay bir şekilde tespit edebileceklerini ifade etti. Ülger’in bu konuda ailelere önerileri şöyle:

Çocuğunuzu karşınıza alın; önden, yandan ve arkadan inceleyin. Omuz ve ayaklarda oluşan asimetriler en belirgin olanlardır. Bir asimetri görmeniz durumunda uzmanlardan yardım isteyin.

Çocuğunuzun dizlerini bükmeden öne eğilmesini isteyin. Sırt bölgesinde bir eğiklik olduğunu düşünürseniz bir uzmana danışın.

Bir birim zamanını bilgisayar, tablet, telefon başında geçiren bir çocuk, en az iki birim zamanını hareketli geçirmelidir.

Düzenli yapılan egzersizle çocukluk çağından itibaren sağlığın korunması, sağlıklı büyüme ve gelişimin desteklenmesi mümkündür.

Fransa, yasa bekliyor

Öğrencilerin taşıdığı çantaların ağırlığı, dünyanın birçok ülkesinde de tartışma konusu. Öyle ki Fransa’da Eğitim Bakanlığı, 1995’te resmi olarak okul çantalarının, çocukların ağırlıklarının yüzde 10’unu geçmemesi önerisinde bulunmuştu. Ancak bakanlığın son araştırmasına göre bu oran şu an yüzde 20. Yaklaşık 10 kilo ağırlığındaki çantalar, 50 kilogram altındaki çocuklar tarafından taşınıyor. Ağır okul çantalarına karşı Veli Temsilcileri Birliği (la FCPE) bir yasa bekliyor.