24.02.2023 - 00:00 | Son Güncellenme:
Tiroid toplumda her ne kadar hastalık olarak bilinse de, aslında tiroid bezimiz boynumuzun dibinde nefes borumuzun hemen önünde kelebek şeklinde yaklaşık 20-25 gram ağırlığında bir iç salgı organımızdır. Tiroid bezi; tiroid hormonu sentezi, depolanması ve salgılanması yolu ile vücudun büyümesi, gelişmesi ve metabolizmanın devamını sağlayan bir endokrin sistem parçasıdır. Tiroid hormonları, vücutta çok önemli fonksiyonları (kolesterol düzeyleri, âdet döngüsü, vücut ısısı-vücut ağırlığı, kalp hızı ve nefes hızı) düzenlemektedir.
Tiroid bezi hastalıkları, toplumda çok sık yaklaşık olarak yüzde 30 görülmektedir ve genellikle belirti vermez. Tiroid bezi hastalıklarından biri olan tiroid nodülleri, tiroid bezinde veya üzerinde oluşan büyümelerdir. İyot bakımından yeterli seviyede yaşayan toplumlarda, erkeklerin yaklaşık yüzde 1’i ve kadınların yaklaşık yüzde 5’i büyük tiroid nodüllerine sahiptir.
Tiroid nodüllerinin sebepleri bilinmemekle birlikte iyot eksikliği etken olabilir. Tiroid nodülleri, katı veya sıvı şeklinde olabilir. Nodüllerin büyük çoğunluğu iyi huylu olmasına rağmen, hormon üretmeyen tiroid nodülleri tiroid kanseri olabilirler. Diğer tiroid bezi rahatsızlıkları gibi nodüller de kadınlarda erkeklerden daha sık görülmektedir ve her iki cinsiyette risk yaş ile beraber artmaktadır. Tüm kanserler arasında en az görülenlerinden biri olan tiroid kanserleri aynı zamanda tedaviye en olumlu cevabı gösteren kanser türüdür. Tiroid bezi kanseri genellikle belirti vermezler. Guatr nedeniyle ile takip edilen hastalarda veya tesadüfen başka bir hastalık için yapılan tetkiklerde ortaya çıkabilirler.
Çok nadir de olsa seste değişiklik, boyunda ele gelen kitle, yutkunma zorluğu ile ortaya çıkabilir. En sık görülen tiroid kanseri papiller Karsinom olup tiroid kanserlerinin yaklaşık yüzde 80’i oluşturmaktadır. Genellikle uzun yıllar, hiç büyümeden belirti vermeyebilir, bazen boyunda yavaş büyüyen ağrısız bir kitle olarak karşımıza çıkabilirler. Kişide tiroid nodülü olup olmadığını saptamak için günümüzde kullanılan en etkili yöntem tiroid ultrasonografisidir. Son yıllarda tiroid hastalıklarında tanısal yöntemlerin ilerlemesi, teknik imkânların gelişmesi nedeni ile bir çok hastada ultrasonografi ve ince iğne aspirasyon biyopsisi yapılabilmektedir. Bundan dolayı çok erken aşamadaki tiroid kanserlerinin tespit edilme olasılığı çok yüksektir.
Biyopsi işlemi yapılır
Tiroid bezinde nodül saptandıktan sonra eğer kanser açısından şüphe mevcut ise, ultrasonografi eşliğinde tiroid nodülünden yapılan biyopsi işlemi ile tiroid nodüllerinin iyi huylu veya kötü huylu olup olmadığı saptanır. İnce iğne aspirasyon biyopsisi yapılır. Bu uygulama, diğer dokulara zarar vermeden tecrübeli ellerde düşük riskli, hızlı ve konforlu bir şekilde yapılabilmektedir. Biyopsi sonucu iyi huylu gelirse ve hastanın başka bir yakınması yok ise tiroid nodülleri takip edilir. Biyopsi sonucu kuşkulu veya kötü huylu gelirse, tedavi aşamasına geçilir. Tiroid kanseri tedavisinin en etkili yöntemi cerrahidir.