Mevsimsel depresyona dikkat edin!

En az iki yıl üst üste olmak üzere, yılın belli mevsimsel dönemlerinde ortaya çıkan, sebep olarak herhangi bir stresör olayın gösterilemediği duygu durum çökmelerine mevsimsel depresyon adı verildiğini belirten Medical Park İzmir Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Haluk Aksu, “Gün ışığının azalmaya başladığı sonbahar ve kış aylarının mevsimsel depresyon riski açısından oldukça yüksek risk taşıyan dönemler olduğunu, ancak mevsimsel depresyonun ilkbahar ve yaz aylarında da görülebildiğini söyledi.

‘Yaşam biçimi önemli’

Dr. Aksu, “Mevsimsel depresyonun neden ve nasıl olduğuna dair kesin bilgiler olmamakla birlikte, beyinde bulunan kimyasal madde olan serotonin ve melatonin du¨zeylerindeki değişikliklerin mevsimsel depresyonla ilişkili olduğuna inanıldığını belirtti, “Kış aylarında günlerin kısa olması ve gün ışığına maruziyetin azalması nedeniyle, beyinde melatonin düzeyi artarken seratonin düzeyi düşer. Melatonin uykuyu artırırken, seratonin azalması ise halsizlik, bitkinlik, yorgunluk, isteksizlik gibi belirtilere neden olur. Biyolojik etkenlerin yanı sıra, aile öyküsü, çevresel etkiler, kişilik özellikleri, ve yaşam biçimi de kişiye mevsimsel depresyona yatkın kılabilmektedir” dedi.

‘Birçok faktör var’

Halsizlik, bitkinlik, sabah yorgun uyanma, sinirlilik, mutsuzluk, ağlama nöbetleri, uykuda artış, iştah artışı, aşırı yeme, dikkat dağınıklığı, ilgi ve istek kaybı, kas ve eklem ağrıları gibi belirtiler de bu hastalıkta görülebiliyor.

Ailedeki manik depresif bozuklukların, depresyonun, zor yaşam koşullarının ve gün ışığından az yararlanan bölgelerde yaşamanın risk faktörü oluşturduğunu belirten Dr. Aksu, “Kadınlarda erkeklere göre daha sıklıkta görülür. Mevsimsel depresyonun tedavisinde fototerapi yöntemi (ışık tedavisi) ilk seçenektir. Bu tedavi gün ışığını taklit edecek bir ışık kaynağına kişiyi belli bir süre maruz bırakma esasına dayanır. Ancak ağır ve orta depresif durumlarda ilaç kullanmak zorunda kalınabilmektedir. Kimi ağır vakalarda yatarak tedavi gerekebilir” dedi.

‘GÜNDE 20 DAKİKA’

Psikoterapinin önemli bir tedavi yöntemi olduğunu kaydeden Dr. Haluk Aksu, “Kişinin keyif aldığı ve işlevselliğinin arttığı uğraşılar da tedavide yarar sağlar” dedi. Özellikle havanın açık olduğu dönemlerde gün ışığından azami yararlanmaya çalışılması gerektiğinin altını çizen Aksu, sözlerini şöyle noktaladı: “Hastaların her gün 20-30 dakikalık yürüyüş yapmaları önerilir. Daha önceki yıllarda benzer durum yaşandıysa ve hastalık ağır geçirildiyse yine aynı dönemde hastalanmadan önce psikolojik destek almaya başlamak, gerektiğinde doktorun önerdiği ilacı kullanmak gerekir.”