Dehasına tanık olun

Açılışına, TBMM Başkanı Binali Yıldırım’ın da katıldığı ‘Büyük Dahi Mustafa Kemal Atatürk’ sergisi, kapılarını ilk olarak Milliyet Ege’ye açtı. Türkiye’deki en kapsamlı Atatürk sergisine ev sahipliği yaptıklarını dile getiren Galeri Genel Koordinatörü Fahri Özdemir, “Folkart Gallery’nin kapısından giren, vatan sevgisini, cesareti, dehayı ve zerafeti görecek. Bir daha böyle bir dahinin gelemeyeceğini anlayacak. O yüzden ülkesine çok daha fazla sahip çıkması gerektiğini anlayacak” dedi.

Hazırlıklar ne zaman başladı?

Folkart Gallery üç yıl önce kurulduğunda, ilk beş yılın programını belirlemiştik. Yani bu sergiyi ‘Hadi yapalım’ demedik. Hazırlıkları tam üç yıl sürdü.

Sergiyi farklı kılanlar neler?

Burada 400 obje ve 100 tanesinin ilk defa gün yüzüne çıktığı 150 fotoğraf var. Yine ilk kez sergilenen yazışmalar, evraklar var, dergiler, gazeteler var. Örneğin Atatürk kapaklı TİME dergisini ilk defa görüyoruz. Tüm dünyada bu dergiden 4 tane var. İlk bastırdığı 500 Nutuk arasında yer alan ve dönemin Gümüşhane Milletvekiline armağan ettiği nutuk yine bu sergide yer alıyor. 1917’den sonraki yazışmalarından 30 mektubun orjinalleri sergileniyor. Atatürk’ün kalpağı, palaskası Kurtuluş Savaşı’ndaki silahı ilk defa sergileniyor. İzmir suikastiyle ilgili özel evraklar var. Son kahvesindeki telveleri, 10 Kasım günü üzerindeki geceliği, saatleri ve bir çok özel eşyası ilk kez sergileniyor. Zübeyde hanımın, Fikriye hanımın, Latife hanımın özel eşyaları da var. Bu sergi onlarsız olmazdı.

Bu tür özel eşyaları başka yerlerde göremez miyiz, örneğin Anıtkabir’de?

Elbette Anıtkabir’de de Atatürk’ün eşyaları var ama böyleleri yok. Bu sergide gördünüz gördünüz, bir daha hepsini böyle bir arada görme şansınız olmayabilir. Samsun’a çıkarken kullandığı feneri, Amasya tamiminin yazıldığı andaki gaz lambası, madalyaları, ilaç kutusu, cüzdanı ve daha bir çok özel eşyası ilk kez bu şekilde sergileniyor.

Ziyaretçi rekoru olur mu?

Mesut Sancak bu galeriyi kurarken şöyle dedi, “Sevgili Fahri, bir şeyi yapacaksak ya tam yapalım ya da hiç yapmayalım” Bugüne kadar 450 bin ziyaretçiyle zaten rekor kırdık. Bu sergiyse tüm zamanların rekorunu kıracak. 200 binin üzerinde ziyaretçi bekliyoruz.

Folkart Gallery’nin hedefi nedir?

Türkiye’de sanatı domine eden kurumlar var. İstanbul’da, Sabancı, İstanbul Modern ve Pera, İzmir’deyse Arkas ve Folkart. Bu kurumların hepsinin köklü geçmişleri var. Ben iddia ediyorum 3 yıla hepsini geçeceğiz.

İş dünyası, sanatta üstüne düşeni yapıyor mu?

Bizim bir kuralımız var, ‘Bu şehirden ekmek yiyorsanız, kültür ve sanata da yatırım yapacaksınız’ Bir ülke sadece sanayasiyle evrenselliğe ulaşamaz, bu kültür ve sanatla olur. İzmir’deki iş adamları kültür ve sanata yatırım yapmalı, çünkü İzmir, yedim-içtim-gezdim-gördüm şehri değil.

Kimler destek verdi?

Eserleri bir çok kurumdan topladık ama en çok özel eşya Sabiha Gökçen’in manevi oğlu Enis Ülger ve benim kendi koleksiyonumdan geldi. Özcan Birol, Pera Müzesi, İstanbul Araştırmaları Vakfı, Suna İnan Kıraç Vakfı, Uğur Yeni’den büyük destek aldık. Folkart ailesi bir bütün olarak bu sergi için çalıştı. Mesut Sancak, tüm aşamalarda yer aldı.

Nasıl bir iz bırakacak?

Türkiye’de insanların Atatürk’ü gerçekten tanıdığına inanmıyorum. Yaşadığımız çağın gereği olarak, bir takım değerlerin görsellikle verileceğini düşünüyorum. Bu sergiye o nedenle inanıyorum. Sergiyi gezenler, Atatürk’ün inceliğini, ufkunu, dehasını görecek. Bir daha böyle bir insanın gelmediğini görecek. Her şeyden önce vatan sevgisini görecek, en önemli iz bu olacak.