26.08.2022 - 12:51 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Birkaç yıl öncesine kadar neredeyse hiç kullanılmıyordu, ABD tankları ve zırhlı araçlarını taşıyan gemilerin bir bir demir atmasıyla bütün gözlerin çevrildiği nokta haline geldi.
ABD gemilerinden inen askeri teçhizat miktarı, 2021'de bir önceki yıla göre 14 kat artarak 3 bin 100 'parçaya' ulaştı. Pentagon, 'parça' terimini tanktan mühimmata her türlü teçhizat için kullanıyor. 2022'de ise bu sayıya şimdiden ulaşıldı.
Türkiye'ye yalnızca 20 kilometre mesafede yer alıyor.
Ağustos ayı başında limana yanaşan 290 metre uzunluğundaki ABD gemisi USNS MENDONCA, Dedeağaç'a şimdiye kadar demirleyen en büyük araç oldu. USNS MENDONCA'nın öncekilerden farkı ise, boştu. Amerikan donanmasına ait yaklaşık 35 bin tonluk lojistik gemisine, Balkanlar ve Doğu Avrupa'dan ABD'ye geri götürülecek ekipman ve araçlar yüklendi.
USNS MENDONCA'nın ayrılışından günler sonra, Batı Trakya'daki Dedeağaç'ın sürpriz bir konuğu vardı. Washington'da Türkiye karşıtı neredeyse her hamle ve tasarının altında imzası olan Senato Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Bob Menendez, Dedeağaç Limanı'nı ziyaret etti. Liman yönetimi tarafından 'resmi' olmayan ziyaretin fotoğrafları paylaşıldı, Yunan medyası Bob Menendez'in Ege Denizi'ndeki İspeçe Adası'na uğradığını da yazdı.
Kathimerini, Menendez'in Yunanistan gezisinde Türkiye'ye Rusya'dan S-400 yeni hava savunma sistemi almaması için 'açık mesaj' gönderdiğini belirtip ABD'li siyasetçinin skandal bir röportajına sayfasında yer verdi. Geçtiğimiz aylarda Türkiye'ye F-16 satılmasına karşı olduğunu belirten Bob Menendez'in röportajının başlığı, 'Türkiye'ye çınlayan bir mesaj-NATO'ya ait olduğunu gösterinceye kadar Türkiye'ye F-16 yok.'
Türkiye 'yönünü değiştirince'ye kadar F-16 satışına destek vermeyeceğini vurgulayan ABD'li siyasetçi, Dedeağaç limanının jeostratejik rolüne dikkat çekip Batı Trakya kentinde artan Amerikan varlığına övgüler dizdi.
Ağustos ayındaki gözden kaçması mümkün olmayan gelişmelerin hemen ardından, Yunan medyasında 'Dedeağaç Türkiye'nin sinirlerini geriyor' başlığıyla bir haber yayımlandı.
Ta Nea gazetesinin sayfasına taşıdığı ve Yunanistan'ın en popüler internet sitelerinden biri olan in.gr'de yer alan haberde, Türk-Yunan sınırına 20 kilometre uzaklıktaki Giannouli üssüne dikkat çekildi.
Habere göre, söz konusu Yunan üssü birkaç hafta içinde ilk NATO askerlerinin konuşlanması için hazır. in.gr, 'Türkiye sınırına en yakın NATO üssü' olarak tanımladığı Giannouli'nin Ankara'da rahatsızlık yarattığını yazdı.
"Türkler Dedeağaç'ta olanlardan o kadar endişeli ki, geçtiğimiz Mayıs ayında Ege Denizi'nin kuzeyindeki Zürafa Adası üstüne F-16 savaş uçaklarını gönderdi" denilen haberde, meydan okumanın tesadüf olmadığı savunuldu.
in.gr internet sitesi, Dedeağaç Limanı'na Ağustos ayı sonunda bir İtalyan donanmasına ait bir geminin ulaşacağını, bir diğer devasa Amerikan gemisinin ise Eylül ayında Dedeağaç'a yanaşacağını aktardı.
Haberde, İngiltere de dahil tüm NATO üyelerinin (Türkiye hariç) Dedeağaç limanında birer askeri danışman bulundurduğu kaydedildi.
Yunanistan Genelkurmay Başkanı Konstantinos Floros tarafından 'Kuzeyin Suda'sı' adı verilen Giannouli askeri üssünü, Bob Menendez de geçen hafta gezdi.
Yunanistan'ın en güneyindeki Girit Adası'nda yer alan Suda Üssü, 2020'de zirveye tırmanan Doğu Akdeniz gerilimi sonrasında adeta bir ABD üssüne dönüştü. Açık şekilde Atina yönetimini destekleyen Washington, Suda'ya uçak gemileri gönderdi ve dönemin ABD Savunma Bakanı Mike Pompeo üssü Yunan Başbakan Kiryakos Miçotakis'le birlikte ziyaret etti.
Amerikan New York Times gazetesi, geçen hafta Dedeağaç Limanı'nı mercek altına alan haberini 'ABD'silah merkezi oldu' başlığıyla yayımladı. Rusya'nın Ukrayna'yı işgale girişmesiyle birkaç yıl öncesinde ıssız olan limandaki askeri hareketliliğin daha da arttığını vurgulayan New York Times, "Bu, Ukrayna'daki savaşın Avrupa'daki ekonomik ve diplomatik ilişkileri nasıl yeniden şekillendirdiğini gösteriyor" dedi.
Dedeağaç'ı 'beklenmedik jeopolitik parlama noktası' olarak niteleyen New York Times'ın haberine göre, ABD savaş gemileri tank ve kamyon indirmek için limana yanaştığında bölgede yumurta ve sigara kıtlığı baş gösteriyor. Bölge yetkilileri de askeri gelişmelerin diğer sektörlerdeki yatırımcıları çekmesini, Dedeğaç'ın Bulgaristan, Romanya ve Ukrayna için bir ticaret merkezi olmasını umut ediyor.
Pentagon ise daha fazla yük taşıyabilmek için limanda inşaata başladı. ABD ordusunun limandaki lojistik faaliyetlerini yöneten Andre Cameron, "Limanı dinamik bir askeri harekat merkezine dönüştürüyoruz" değerlendirmesini yaptı.
Stratejik öneme sahip liman ayrıca özelleştiriliyor. Limanın yüzde 67'lik hissesine talip olanlar arasında Washington'ın desteklediği iki şirket var. Diğer iki şirketinse Rusya'yla bağları mevcut.
New York Times haberinde, ABD'nin Dedeağaç'a yaptığı yığınağın hem Rusya hem de Türkiye tarafından tepki gördüğü belirtildi. Habere göre, Ankara, Atina ve Washington arasındaki ilişkilerin derinleşmesini 'potansiyel bir tehdit' olarak görüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Haziran ayında yaptığı açıklamada ABD'nin bölgedeki karakollarına işaret ederek "Peki bu üsler kime karşı kuruluyor? Kusura bakmasınlar biz bunları yemeyiz" dedi.
NYT, Yunanistan'ın her yerindeki ABD üsleri için "Türkiye korkusu ve Ukrayna'yla dayanışma, Atina'yı Washington'a yaklaştırdı ve ABD'ye çeşitli yerlerde genişletilmiş askeri erişim izni verildi" yorumunu yaptı.