Yasemin ÇONGAR - WASHINGTON

ABD yönetimi, Kıbrıs'taki füze krizinin çözümünde ilk adımın atıldığına inanıyor. Washington'a göre, Dışişleri Bakanlığı'nın bölgeden sorumlu daire başkanı Carey Cavanaugh'nun, Kıbrıs Türk ve Rum liderlerini Yeşil Hat üzerinde gerginlik azaltıcı önlemler konusunda ikna etmesi önemli bir aşama. ABD'li yetkililer, Rum Yönetimi Lideri Glafkos Klerides'in Rus füzelerini 16 aydan önce yerleştirmeme taahhüdünü de, "Ankara'nın ateşini hafifletip diyaloğu kolaylaştıracak" bir adım olarak görüyor. Rum - Rus anlaşmasının "füzelerin üretim ve taşınma süresi kadar" ertelenmesiyle yetinmeyen, satışın tümden iptali konusundaki ısrarını sürdüreceğini bildiren Washington, şimdi bu yöndeki diplomatik çabasını sürdürme niyetinde.
ABD'nin Kıbrıs, Türkiye ve Yunanistan'dan sorumlu üst düzey bir yetkilisine göre, füze krizinin tümden aşılıp, Kıbrıs'ta çözüm sürecinin işlemesi için Washington'un öngördüğü aşamalar şunlar:
Yeşil Hat: Ateşkes çizgisinde karşılıklı asker çekilmesi ve silahların cephane yüklü tutulmaması konusunda Türk ve Rum liderlerinin verdiği güvenceyi, en kısa zamanda uygulamaya geçirmek.
Moratoryum: Kıbrıs üzerindeki askeri uçuşların sınırlanması ve durdurulmasına yönelik görüşmelere derhal geçilmesi ve birkaç hafta içinde bu yönde karar alınıp uygulama başlaması.
Diyalog: Türk ve Rum taraflarının yeniden doğrudan görüşmelere geçmesi.
Centilmenlik: Ankara ve Atina'nın Kıbrıs'ta gerginliği körükleyecek demeç ve girişimlerden kaçınma konusunda, ABD'ye güvence vererek bir centilmenlik anlaşması yapmaları.
Güven temini: Türk - Rum diyaloğunun kesilmeden devamıyla, öncelikle adada iki kesim arasında ilişkileri canlandırmaya yönelik güven artırıcı önlemlerin kabulü ve uygulanması.
Füzeler: Rus S - 300 füzelerinin adaya getirileceği 1998 baharı ya da tercihan daha öncesinde, Kıbrıs'taki güven ortamı gerekçesiyle bu anlaşmanın tümden iptali.
Clinton yönetiminin kurmayları, 1997 içinde bu aşamaların bir bir gerçekleşmesi için yoğun çaba vaadinden bulunurken, yönetim dışından bölgeyi izleyen analistler, sözkonusu senaryoyu "aşırı iyimser" buluyorlar. Kıbrıs'ta çözümün bu yıl da sağlanamayacağını düşünen çevre, gerekçe olarak Türk ve Rum liderlerinin de, Ankara ve Atina'nın da çözüm konusunda tam bir siyasi iradeye sahip olmamasını gösteriyor. Bu görüşe göre, uluslararası baskı Ada'daki statükoyu değiştirmeye yetmeyecek.