‘Üzgünüz, utanıyoruz hesabını soracağız’

Almanya, 2000-2007 yıllarında neo-Nazi örgüt tarafından öldürülen 8’i Türk 10 vatandaşını benzeri görülmemiş bir törenle andı. Almanya Başbakanı Angela Merkel’in kurbanların anısına duygu yüklü bir konuşma yaptığı törenin ardından saat 12.00’de hayat durdu. Saatler 12.00’yi vurduğunda otobüsler seferlerini durdurdu, bazı televizyon kanalları yayınlarına 1 dakikalığına ara verdi, bayraklar yarıya indirildi.
Tören 2000 ila 2007 yılları arasında Nasyonel Sosyalist Yeraltı (NSU) örgütü üyeleri tarafından öldürülen 8 Türk, 1 Yunan ve 1 Alman polis anısına düzenlendi. Berlin’deki Gendarmenmarkt meydanında bulunan Konzerthaus’ta (Konser evi) düzenlenen tören ellerinde mumlar taşıyan öğrencilerin salona girmesiyle başladı.

‘Tek ülke, tek toplum’
Almanya cumhurbaşkanlığı görevine vekalet eden Bavyera Eyaleti Başbakanı Horst Seehofer, kabine üyeleri, bazı eyaletlerin başbakanları, parti yöneticileri, politikacılar, cumhurbaşkanı adayı Joachim Gauck, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Ayhan Sefer dahil 1200 kişinin katıldığı tören Merkel’in konuşmasıyla devam etti.
Merkel, “Almanya Başbakanı olarak cinayetlerin aydınlatılması, bunların arkasındaki kişilerin ortaya çıkarılması ve yargılanması konusunda her türlü çabayı harcayacağıma söz veriyorum” dedi. Başbakan, “Saldırılar ülkemiz için utanç verici. Biz tek bir ülke ve tek bir toplumuz. Kurban yakınlarından şüphelenildiği için özür diliyorum” diye devam etti. Merkel konuşmasından sonra salonu kısa süreliğine saygı duruşuna davet etti.

‘Oğlumun adını sokağa verin’
Tören orkestranın seslendirdiği Cemal Reşit Rey’in Andante ve Allegro bestesiyle devam etti. Alman oyuncular Iris Berben ve Erol Sander’in şiir okudukları törende müzik yapımcısı Mustafa Gündoğdu da performans sergiledi. John Lennon’ın ünlü “Imagine” şarkısı çalındı, Ahmet Muhip Dıranas ve Nazım Hikmet şiirleri okundu. Törenin en duygusal dakikaları kurban yakınlarının konuşmaları sırasında yaşandı. Kassel kentinde öldürülen Halit Yozgat’ın babası İsmail Yozgat, istifa eden Cumhurbaşkanı Christian Wullf’a yardımları için teşekkür etti. Yozgat, devlet tarafından verilecek 10 bin euroluk yardımı istemediğini ancak oğlunun öldürüldüğü sokağa onun isminin verilmesini talep ettiğini söyledi. Törende konuşma yapan bir diğer isim sekizinci kurban Mehmet Kubaşık’ın kızı oldu. Gamze Kubaşık, Nazım Hikmet’in “Davet” adlı şiirini okudu. Törenin sonunda salona getirilen mumlar dışarı taşındı. Tüm davetliler de ayağa kalkarak mumların dışarıya çıkarılmasını izledi.

Törenin yapıldığı salonun önünde düzenlenen gösteride kurbanların isimlerinin yazılı olduğu pankartlar açıldı. Göstericiler toplantı sonunda saygı duruşunda bulundu. Neo-Nazi çetesi üyeleri Uwe Mundlos, Uwe Böhnhardt ve Beate Zschaepe, 2000-2006 yıllarında sekizi Türk, biri Yunan olmak üzere dokuz göçmeni, 2007’de de bir polis memurunu öldürmüştü.

‘Artık bu ülkede yaşayamam’
Kurbanlardan Enver Şimşek’in kızı Semiya Şimşek’in (25) konuşması törene damga vurdu. Babası öldürüldüğünde 14 yaşında olan Şimşek, travmayı en ağır yaşayanlardan biri... Kurbanın neo-Naziler tarafından öldürüldüğü ortaya çıkmadan önce annesinin şüpheli konumunda olmasını unutamayan Şimşek, polisler tarafından da defalarca sorgulandı. Polislerin, uyuşturucu ticareti yaptığından, ruhsatsız silahı olduğundan şüphelendiği kurbanın ailesine karşı soruları genç kadına doğduğu Almanya’yı terk etmeyi düşündürdü. Şimşek anma töreni ile birlikte Almanya’daki son konuşmasını da yapmış oldu. Artık Almanya’da yaşamak istemediğini söyleyen genç kadın haziran ayında memleketi Isparta’ya yerleşecek. Şimşek Der Spiegel dergisine babasının Türk olduğu için öldürüldüğünü öğrendikten sonra kökenleri ve Alman olmakla ilgili çok düşündüğünü, artık Almanya’da yaşaşamayacağını söyledi.

Kalbimizi size açtık
Almanya’nın cumhurbaşkanı adayı Joachim Gauck törenden sonra kurbanların yakınları ile buluştu. Gauck “Sizlerle birlikte olmaktan mutluluk duyuyorum. Alman halkının büyük çoğunluğu benim gibi kalbini kurbanların ailelerine açtı” dedi.