Dünyanın en büyük askeri ittifakı NATO, gelecek hafta Salı günü başlayacak ve iki gün sürecek Vilnius zirvesinde genişleyecek mi? Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmasıyla ittifaka katılma kararı alan İsveç'in kaderi, Türkiye'nin elinde.
NATO Zirvesi'ne geri sayım sürerken, ABD'nin başını çektiği ittifak üyeleri Ankara'nın Stockholm yönetimine yeşil ışık yakması için yoğun bir çaba harcıyor. Ancak Belçika'nın başkenti Brüksel'deki NATO karargahında Perşembe günü gerçekleşen kritik toplantıda, pürüzler giderilemedi.
Toplantıyı organize eden NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, "Türkiye'nin NATO Zirvesi'nde, İsveç'in üyeliğinin onaylamaya hazır olduğunu açıklaması için çalışıyoruz" dedi. Stoltenberg'e göre, İsveç'teki skandal gösterilerin hedefi ülkenin ittifaka katılımını durdurmak:
"Bu nedenle, bu provokasyonlardan yalnızca NATO'yu bölmek isteyenler yararlanacak. İsveç'in üyeliğinde daha fazla gecikme, PKK ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından memnuniyetle karşılanacaktır."
Toplantıda Türkiye'yi temsil eden isimlerden Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ise, İsveç'in bazı yasal adımlar attığını ancak değişikliklerin fiiliyata yansıması gerektiğini kaydetti. Fidan'a göre, İsveç'in üyeliği için zaman baskısının bir metot olarak kullanılması Ankara tarafından hiçbir zaman tasvip edilmedi.
Brüksel'deki toplantının ardından NATO Zirvesi'ne bir gün kala bir başka hassas buluşma gerçekleşecek. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Pazartesi günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile bir araya geleceğini açıkladı.
Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, 'Türkiye ve İsveç, aralarındaki NATO üyelik açmazını bitirmekte başarısız oldu. Ülkelerin liderleri Pazartesi günü bir kez daha deneyecek' başlığıyla yaşananları dünyaya servis etti.
Milliyet muhabiri Güldener Sonumut, Finlandiya'nın Nisan ayında katılmasıyla halihazırda 31 üyesi bulunan NATO'daki İsveç düğümünün Vilnius'taki zirvede çözülebileceği yorumunu yapıyor. Sonumut'a göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan’la ikili görüşme yapması beklenen liderlerin Ankara’ya verecekleri taahhütler ve İsveç Başbakanı’nın Türkiye’nin kaygılarını gidermek amacıyla sergileyeceği siyasi irade belirleyici olacak.
Amerikan New York Times gazetesi, 'NATO'nun İsveç'e hoş geldin partisi yeniden buzlukta' diyor. Gazeteye göre, ittifak liderleri gelecek haftaki zirvede yeni üyenin gelişini kutlamak istiyorlardı ancak Türkiye'nin itirazları ve Macaristan'ın oyalaması nedeniyle söz konusu kutlama artık hemen hemen imkansız.
Bir diğer Amerikan gazetesi The Hill, 'ABD, Türkiye ve Macaristan'ın karşı çıkmasına rağmen İsveç'i NATO'ya dahil etmek için çılgınca bir telaş içinde' başlıklı bir haber yayımladı. Biden yönetiminin Vilnius zirvesine günler kala çılgın bir çaba içerisinde olduğunu kaydeden gazete, geçen hafta Stockholm'de yakılan Kur'an-ı Kerim'i hatırlatıp Ankara'nın İsveç'in üyeliğine henüz onay vermediğini okurlarına aktardı.
İngiliz Financial Times, 'Türkiye ve İsveç liderleri gelecek hafta NATO üyelik baskısı altında buluşuyor' derken, Wall Street Journal gazetesi 'Türkiye: İsveç NATO'ya katılmak istiyorsa daha fazlasını yapmalı' başlığını seçti.
Voice of America (Amerika'nın Sesi), 'Türkiye, zirve öncesinde İsveç'in kabulü için NATO baskısına direniyor' başlığını kullandı.
Yunan Skai televizyonu, 'İsveç'in NATO üyeliğinde Türk pazarlığı-ABD baskıyı artırıyor' başlığını kullandı, Stockholm yönetiminin üyelik serüvenini uzayan bir gerilim filmine benzetti. Televizyona göre, her şeye bıçak sırtında karar verilecek gibi görünüyor.
Birleşik Arap Emirlikleri merkezli El Arabiya televizyonu, 'Türkiye, İsveç'in NATO üyeliğine onay için yasal mevzuatın hayata geçirilmesini şart koşuyor' başlığını tercih etti.
Bir diğer uluslararası haber ajansı Agence France-Presse (AFP) ise, bugün İstanbul'a yapılacak sürpriz ziyareti 'Zelenskiy Ukrayna'nın NATO hedefine baskı için Türkiye'de Erdoğan'la buluşuyor' başlığıyla sundu. İstanbul seyahatinin Rusya'nın Ukrayna işgalinin 500'üncü günü arifesinde gerçekleştiğini kaydeden AFP, Ukrayna lideri Vladimir Zelenskiy'nin NATO üyeliğine destek toplamak için Türkiye'den önce diğer müttefiklerini ziyaret ettiğini hatırlattı.