17.04.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER
Sudan’da Cumartesi günü orduyla paramiliter grup “Hızlı Destek Güçleri” (HDG) arasında patlak veren silahlı çatışmalar, hız kesmeden devam ediyor. Çatışmalarda 56 kişinin hayatını kaybettiği kaydedildi.
Pazar günü de başkent Hartum’da silah ve patlama sesleri duyulduğu, tanklar ve zırhlı araçların sokaklardan geçtiği, savaş uçaklarının alçak uçuş yaptığı bildirildi. Bankalar, okullar ve devlet kurumlarıysa dün yine kapalıydı. Görgü tanıkları, Hartum ve ülkenin çeşitli diğer kentlerinde top ateşi açıldığını, ordunun, Hartum yakınlarındaki HDG üssüne hava saldırıları düzenlediğini kaydetti. Cumartesi günkü çatışmalarda adı geçmeyen, Kızıldeniz kıyısındaki liman kenti Port Sudan’da da çatışma seslerinin duyulduğu aktarıldı.
Genelkurmay Başkanı Abdülfettah El Burhan, HDG güçlerine başkentten çekilme çağrısında bulunurken, HDG, bu çağrıları reddetti. Hava kuvvetleri, halkı sokaklardan uzak durmaya çağırdı. Her iki taraf da kilit önemdeki tesislerde kontrol sağladıklarını iddia ediyor. HDG, cumartesi günü, başkanlık sarayı, ordu komutanının konutu ve Hartum uluslararası havaalanını ele geçirdiğini duyurmuş, orduysa saldırıların püskürtüldüğünü açıklamıştı.
Demokrasi taraftarı doktorlardan oluşan bağımsız kuruluş Sudan Doktorlar Merkez Komitesi, çatışmalarda en az 56 kişinin yaşamını yitirdiğini duyurdu. Çatışan güvenlik güçleri arasında da “onlarca ölü” olduğunu ifade eden kuruluş, çatışmalarda en az 600 kişinin de yaralandığını kaydetti. Yaralıların çoğunun, çatışmalardan kaynaklanan ulaşım zorluğu nedeniyle hastaneye götürülemediği bildiriliyor.
Euronews’un haberine göre Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) bünyesinde Sudan’da çalışan üç kişi, çatışmalar nedeniyle cumartesi günü hayatını kaybetti. WFP ise, çalışanlarının can güvenliğini sağlamak amacıyla ülkedeki yardım faaliyetlerini durdurduğunu açıkladı.
GEÇİCİ ATEŞKES
Çatışmaların başlangıcından bu yana, pek çok ülke taraflara ateşkes çağrıları yapmaya devam ediyor. Birleşmiş Milletler (BM), Türkiye, ABD, Çin, Rusya, Mısır, Suudi Arabistan ve Avrupa Birliği çatışmalara son verilmesi çağrısında bulundu. Nitekim uluslararası toplum, çatışmaların Sudan’ı iç savaş ve ekonomik çöküşe sürüklemesinden endişe duyuyor. Çağrıların ardından dün geçici ateşkes ilan edildi. Taraflar, BM tarafından yerel saatle 16.00-19.00 arasında “acil insani durumlar” nedeniyle uygulanması planlanan geçici ateşkes çağrısını kabul etti. Genelkurmay Başkanı El Burhan ve HDG’den Orgeneral Mohammed Hamdan Dagalo geçici ateşkes kararını onayladı.
Afrika Birliği Barış ve Güvenlik Konseyi, dün Sudan’daki durumu ele almak üzere toplanırken, Doğu Afrika Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi (IGAD), üyelerini Sudan gündemiyle olağanüstü toplantıya çağırdı. Arap Ligi, Mısır ve Suudi Arabistan’ın talebi üzerine olağanüstü toplantı çağrısı yaptı.
Öte yandan Dışişleri Bakanlığı, Türk vatandaşları için Sudan’a seyahat uyarısında bulunurken, bu ülkedeki Türklerin de kapalı alanlarda kalmaya devam etmelerinin yararlı olacağını bildirdi.
SON HAFTALARDA TIRMANDI
2019’da patlak veren kitlesel eylemler, Ömer El Beşir’in devrilmesiyle sonuçlanmış, bu olayda hem ordu hem de HDG rol almıştı. Geçici bir hükümet kurma çabaları sürerken, Ekim 2021’de ordu, bir darbeyle yönetimi ele geçirdi. HDG’nin bir numaralı generali Muhammed Hamdan Daglo, Genelkurmay Başkanı El Burhan’ın yardımcılığı görevini yürütüyordu. HDG güçlerinin, Sudan ordusuna entegre edilmesi planlanıyordu. İki general arasındaki gerilim, son haftalarda tırmanmıştı.