26.03.2024 - 07:00 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ - Rusya’nın başkenti Moskova yakınlarında, Crocus Belediye Binası’ndaki konser salonuna silahlı saldırı yaparak en az 137 kişinin ölümüne, 150’den fazla kişinin de yaralanmasına neden olan zanlılar, çıkarıldıkları mahkemece tutuklanırken, dün hakim karşısına çıkartıldı. Zanlılar, Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) elemanları nezaretinde, ayrı salonlara alınırken, Dalerdjon Mirzoyev ilk tutuklanan sanık oldu. Daha sonra sırasıyla Saidakram Raçabalizod, Şamsidin Fariduni ve Muhammedsobir Fayzov’da 22 Mayıs’taki ilk duruşmaya kadar tutuklandı.
Bununla birlikte sanıkların sorguları sırasında ağır biçimde dövüldükleri görüldü. Rus medyası, sanıkların gözaltındaki sorgu sırasında işkence gördüklerini duyurdu. Yakalama sırasında kulağı kesilen Raçabalizod’un sol kulak kısmı sargı beziyle kapatılmıştı. Fayzov ise salona tekerlekli sandalyeyle getirilirken, bilincinin neredeyse kapalı olduğu, bir gözünün olmadığı ve sorulara cevap veremediği görüldü. Tümü Tacikistan uyruklu olan ve Rusça bilmeyen bazı sanıklar için tercüman kullanıldı. Sanıkların suçlarını kabul ettiği açıklandı.
Şüphelilerin durumu tüm dünya basınının dikkatini çekti. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, CNN’in işkencelerle ilgili sorusunu yanıtsız bıraktı.
‘Fail belli, emri vereni arıyoruz’
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova’daki saldırıya ilişkin “Bu suçun İslam dünyasının yüzyıllardır mücadele ettiği radikal İslamcılar tarafından işlendiğini biliyoruz. Ancak ABD, çeşitli kanalları kullanarak uydularını ve diğer ülkeleri, istihbaratlarına göre Moskova terör saldırısında Kiev’den herhangi bir iz bulunmadığına ikna etmeye çalışıyor” dedi. Saldırıyı DAEŞ’in gerçekleştirdiğini ancak kendilerinin bu talimatı verenleri araştırdıklarını ifade eden Putin, “Rusya’ya ve halkına karşı bu saldırının kimin eliyle gerçekleştirildiğini biliyoruz, ilgi odağımızda ise azmettirenler var” ifadelerini kullandı.
Avrupa’da alarm
Rusya’da DAEŞ’in üstlendiği terör saldırısının ardından Avrupa’da da alarm verildi. Fransa, terör tehdidi seviyesini en üst
düzeye çıkardı. İtalya’da güvenlik önlemlerinin artırıldığı, Alman hükümetinin de DAEŞ-H’nin muhtemel eylemleri konusunda tetikte olduğu belirtiliyor.
DAEŞ’i kim, nasıl kullanıyor?
Güvenlik kaynakları, eylemi gerçekleştiren Tacik şahısların aslında uzun süredir Moskova’da ikamet ettiklerini, biten ikamet sürelerini uzatmak için Türkiye’ye kısa süreliğine giriş-çıkış yaptıklarını, Rusya’ya yakın olması sebebi ile Türkiye’yi tercih ettiklerini belirtti. Şamsidin Fariduni’nin 20 Şubat’ta Türkiye’ye girdiği 2 Mart’ta çıkış yaptığı, Saidakram Raçabalizod’un 5 Ocak’ta İstanbul’a geldiği, 2 Mart’ta dönüş yaptığı, her iki şahsın da Fatih’te bir otelde kaldığı bilgisini paylaşan güvenlik kaynakları “Bu iki şahsın Rusya’da radikalleştiği, Türkiye’de geçirdikleri sürenin kısalığı göz önüne alındığında ‘radikalleşme’ için yeterince uzun olmadığı değerlendirilmektedir. Ayrıca, haklarında aranırlık kaydı bulunmamasından dolayı pasaportlarını kullanarak Türkiye ve Rusya arasında seyahat edebilmişlerdir” ifadesini kullandı. Güvenlik kaynakları eylemlerinin adresi Türkiye’nin de yer aldığı hep aynı coğrafya olan DAEŞ’in hedefindeki ülkeleri nasıl seçtiği sorusuna da dikkat çekiyor: “Hangi planlar devreye sokuluyor ki terör örgütünün hedefinde Batı dünyası ve ABD yer almıyor. DEAŞ örgütünün arkasındaki derin güç odakları taşeronluk yaptıkları güçlerin himayesinde hareket etmeye devam etmektedir. Eylemlerini de bu doğrultuda gerçekleştirmektedir.”
15 yaşındaki genç yüzlerce kişiyi kurtardı
Moskova’daki saldırıda İslam Halilov ile Artem Donskov isimli gençlerin, çok sayıda kişinin kurtulmasına yardımcı olduğu ortaya çıktı. Crocus Belediye Binası’nda yarı zamanlı vestiyer görevlisi olarak çalışan 15 yaşındaki Halilov saldırı anında insanları çıkış kapısına yönlendirerek yüzden fazla insanın hayatını kurtardı. İki genç Rusya çocuk hakları komisyonu tarafından onurlandırılırken, Halilov, “Dürüst olmak gerekirse hâlâ şoktayım. Gözümün önünde bir adam vuruldu, bunu düşünmeden duramıyorum” dedi.
Şüpheliler kim?
■ Dalerdjon Mirzoyev: 32 yaşında, Tacikistan’dan gelmiş ve çalışma vizesi sona ermiş. 4 çocuğu var.
■ Saidakram Raçabalizod: 28 yaşında, Tacikistan doğumlu, Moskova’da yaşıyor. Tercüman aracılığıyla konuştu.
■ Şamsidin Fariduni: Tacikistan doğumlu, fabrikada çalışıyor, bir çocuğu var.
■ Muhammedsobir Fayzov: Tekerlekli sandalyeyle getirildi. 20 yaşında, berberlik yapıyor.