08.04.2022 - 11:14 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr BBC Türkçe
Sonu gelmeyen siyah dumanların gökyüzünü kapladığı Donbas'ta sessizlik sık sık patlamalarla kesilirken, yaklaşan büyük savaşın öncesinde bölgede yaşayan Ukraynalılar vahşetten kaçmak için son şanslarını kullanıyordu. Ancak bugün bazıları trene binmeyi beklerken yaşamını yitirdi.
Rus ordusu, bugün Ukrayna'nın doğusunda bir tren istasyonuna saldırı düzenledi. Ukrayna'nın resmi demiryolu şirketi, Kramatorsk'daki tren istasyonuna iki Rus roketinin isabet ettiğini açıkladı.
Saldırıdan gelen ilk bilgiler en az 30 kişinin öldüğü yönündeydi. Ukrayna İstihbarat Servisi (SBU) Sözcüsü Artem Dehtyarenko yaptığı açıklamada, saldırı sonucu hayatını kaybedenlerin sayısının 39'a yükseldiğini, 4’ünün çocuk olduğunu bildirdi. Yaralı sayısının 100'den fazla olduğu biliniyor.
"4 BİN KİŞİ İSTASYONDA TAHLİYE BEKLİYORDU"
Kramatorsk Belediye Başkanı Aleksandr Goncharenko ise tren istasyonuna yönelik verdiği bilgide, "4 bin kişi istasyonda tahliye bekliyordu. Düşman bu insanları öldürmek istedi. Yüzde 90'ı yaşlı insanlar, çocuklar ve kadınlardı. Çok fazla ayağını, elini kaybeden yaralı var. 30-40 cerrah hastanede müdahale ediyor hastalara" ifadelerini kullandı.
İstasyondan gelen ilk fotoğraflarda onlarca cesedin yerde yattığı görüldü, Rus ordusunun fırlattığı roket de paylaşıldı. Yerel medya, istasyonu vuran roketin güdümlü füze olduğunu ve üstünde Rusça olarak 'Çocuklar için' yazdığını bildiriyor.
ZELENSKİY'DEN AÇIKLAMA
Saldırının ardından açıklama yapan Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, tren istasyonunda binlerce Ukraynalı sivil olduğunu belirterek, “Rusya, Kramatorsk tren istasyonunu Tochka-U füzesiyle vurdu. Binlerce sivilin tahliye beklediği sırada gerçekleşen saldırıda, 30 sivil hayatını kaybetti ve 100’ü aşkın sivil ise feci şekilde yaralandı. Polis ve kurtarma ekipleri bölgede. Rus işgalciler acımasız yöntemlerine devam ediyor. Bizimle savaş alanında karşı karşıya gelecek güce ve cesarete sahip olmadıklarından, sivil nüfusu yok ediyorlar. Bu yapılan sınırı olmayan kötülüktür. Cezalandırılmazsa asla durmaz” ifadelerini kullandı.
BBC, 200 bin nüfuslu Kramatorsk şehrindeki istasyonun sivillerin tahliyesinin yapılabildiği yerlerden biri olduğunu hatırlatıyor. Donetsk Valisi, saldırı sırasında savaştan kaçmaya çalışan binlerce insanın istasyon çevresinde olduğu bilgisini verdi.
Donetsk bölge valisi Pavlo Kyrylenko, Rus işgalcilerin daha fazla panik ve korku yaratmak istediklerini belirtti.
Agence France-Presse (AFP) foto muhabiri Fadel Senna, 5 Nisan Salı günü Kramatorsk istasyonunda bekleyen sivillerin fotoğraflarını çekmişti. AFP'nin karelerinde ellerinde çantalarla bekleyen yüzlerce sivil vardı.
Donbas'taki Slovyansk'ta bulunan BBC gazetecisi Joe Inwood, "Gece boyunca sirenlerin çaldığı Slovyansk şehrinde insanlar sığınaklara ve bodrum katlarına saklandı" diyor:
"Füzeler ve bombalar, nüfusun çoğunluğunun Rusça konuştuğu, Donbas'taki ayrılıkçı hareketin başladığı bu şehirde sabaha kadar yağmaya devam etti.
Bölgede Rus ordusu Ukrayna güçlerine uzaktan saldırarak güçlerini test etmeye çalıştı. Bunun üzerine Lugansk Valisi, aynı şeyin kendi bölgesinde olacağını düşünerek tüm sivillere daha güvenli bölgelere gitmeleri çağrısı yaptı.
Ancak tahliyeler, tren raylarının perşembe gecesi vurulması ve bazı bölgelerinin hasar görmesi üzerine zorlaştı, Kramtorsk'ta çok uzun kuyruklar oluştu ve binlerce kişi tren istasyonunda beklemeye başladı.
Sabah saatlerinde tren istasyonu füzelerle vurulmadan önce raylar tamir edilmiş, trenler hareket etmeye başlamıştı. Kev'deki başarısızlıklarından sonra Rus güçleri şimdi Donbas'a saldırıyor. Burada yaşanacaklar, savaşın akıbeti açısından belirleyici olabilir."
Rusya Savunma Bakanlığı, Donetsk'teki bazı tren istasyonlarına saldırı düzenlediklerini doğruladı. Bakanlık sözcüsü İgor Konaşenkov, söz konusu tren istasyonlarında Ukrayna birliklerine gelen silahların bulunduğunu ileri sürdü.
Kremlin yanlısı Rus gazeteci Dmitriy Steshin ise, Kramatorsk'a füze ateşlendiğini aktardı.
Rusya Savunma Bakanlığı, daha sonra yaptığı açıklamada Kramatorsk'taki istasyon saldırısını reddetti, katliama yol açan füzenin yalnızca Ukrayna ordusu tarafından kullanıldığını iddia etti.
Ukrayna Demiryolları, Perşembe günü yaptığı açıklamada Rus hava saldırılarının sivilleri tahliye eden üç trenin hareket etmesini engellediğini kaydetmişti.
Lugansk Valisi Sergiy Gaiday, "Trenle tahliyeler şüpheli, binlerce insan halen bölgedeki şehirlerde" cümlesini kuruyor. Bölge sakinlerine seslenen Vlai Gaiday, "Gizli saklı bir şey yok, Donbas muharebesi kesinlikle olacak. Şimdiye kadar yaşadıklarımız, tüm bu cehennem, çoğalabilir. Ayrılın! Önümüzdeki bir kaç gün son şansınız. Otobüsler bu sabah sizi bekliyor olacak" diyor.
Son günlerde saldırıların yoğunlaştığı Severodonetsk'de yaşayan Denis adlı Ukraynalı ise, "Her gün daha kötüye gidiyor. Bu cehennemden kaçmak istiyorum" diyor.
İngiliz istihbaratı, bu sabah yayınladığı bilgi notunda kuzeydeki Kiev ve Çernigiv'den çekilen Rus ordusunun bazı birliklerini Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a sevk ettiğini bildirdi.
Peki önümüzdeki haftalarda Donbas'ta neler yaşanabilir? BBC News'den Alice Evans, bu soruya yanıt arıyor. İngiltere merkezli ve savunma alanında çalışan düşünce kuruluşu Royal United Services Institute'tan kara savaşları analisti Nick Reynolds, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba'nın "Bölgedeki çatışmalar İkinci Dünya Savaşı'nı andıracak" tahminini gerçekçi bulduğunu söylüyor. Reynolds "Ukrayna'nın kuzeyinden buraya sevk edilecek birliklerle birlikte Avrupa'da nesillerdir görülmemiş sertlikte çatışmalara tanık olacağız" diyor.
Ukrayna'nın bölgede halihazırda Rusya kontrolünde bulunan topraklarını geri alması ihtimalinin ise birden fazla faktöre bağlı olduğunu vurguluyor.
Ukraynalıların büyük kısmının Kiev'in kuzeyindeki Rus birliklerinin çekilmesini sevinçle karşılamasına rağmen, henüz bu birlikler Donbas'a ulaşmadan Rusya'nın bölgedeki ilerleyişinin yavaş bir şekilde devam ettiğini söyleyen Reynolds "Rusya hâlâ bir ilerleme ivmesine sahip" diyor.
Bu süreçte Batı'nın göndereceği silahların sahada ne kadar işe yarayacağını sorduğumuzda ise "Batı ülkelerinin Ukrayna'ya gönderdiği silahlar savaşın gidişatını değiştirdi. Fakat NATO cephaneliğindeki silahların önemli bir kısmını verdi ve silah arzı sınırsız değil" ifadelerini kullanıyor.
Dahası önümüzdeki haftalarda yeni sevkiyatların bölgeye ulaştırılmasında da zorluklarla karşılaşılabilir.
Ukrayna'ya verilen Javelin, Stinger ve NLAW gibi gelişmiş silahların üretim sürecinin kolay olmadığını, karmaşık tedarik zincirleri bulunduğunu vurgulayan Reynolds "Batı ülkeleri talebe yetişmekte zorlanıyor" diyor.
ABD'nin göndereceğini açıkladığı Switchblade adlı, tek bir askerin taşıyabildiği insansız kamikaze aracının 'sahadaki gidişatı kısa sürede değiştirebileceğini' de ekleyen Reynolds, bunun dışında fark yaratacak çok bir seçeneğin kalmadığını söylüyor.