Son dakika: ABD'nin skandal kararına Türkiye'den sert tepki!

ABD Hazine Bakanlığından yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ve Başkanlık yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit'in yaptırım listesine eklendiği bilgisi paylaşıldı.

"10 MİLYON DOLARI AŞAN KREDİ VE BORÇ VERİLMESİ KISITLANDI"

ABD Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Güvenlik ve Silahlanmayı Önleme Müsteşar Yardımcısı Christopher Ford, SSB'ye yönelik yaptırımların, "ABD'nin ürün ve teknolojileri için ihracat lisansı ve yetkilerinin verilmesinin yasaklandığını" kaydetti.

Ford, ABD mali kuruluşlarından 12 aylık vadede SSB'ye 10 milyon dolardan fazla kredi tedarik edilmesinin yasaklandığını, İhracat İthalat Bankasının (ExIm Bank) SSB'ye kredi desteğinin kesildiğini ve uluslararası mali kuruluşların da kredi vermesinin engelleneceğini ifade etti. 

İlgili Haber

Son dakika haberi: SSB Başkanı Demir: Karar, duruşumuzu değiştirmeyecek

Ford, yaptırımların son zamanlarda Avrupa Birliği Zirvesinde görüşülen yaptırımlarla bir ilgisinin olmadığını ve sadece Türkiye'nin S-400 alımına ilişkin olduğunu kaydetti. 

Türkiye'yi nasıl gördüklerine ilişkin bir soruya yanıt veren Ford, "Bu karmaşık bir ilişki. Zor bir ilişki. Sonuçları olan bir ilişki. Türkiye halen bir NATO müttefiki ve Türkiye'nin NATO'ya katkılarına çok değer veriyoruz." dedi. 

Türkiye'yle S-400 alımı konusunda ikna etmek için uzun bir süredir diplomatik görüşmeler yaptıklarını ifade eden Ford, yaptırımları yasa gereği uyguladıklarını savundu.

TÜRKİYE'DEN ÇOK SERT TEPKİ: REDDEDİYORUZ

Dışişleri Bakanlığınca, ABD'nin Türkiye'ye S-400 yaptırım kararına ilişkin "ABD'nin Türkiye'ye karşı tek taraflı yaptırımlar içeren kararını kınıyor ve reddediyoruz." ifadesi kullanıldı.

Bakanlıktan, ABD'nin Türkiye'ye yönelik S-400 yaptırım kararına ilişkin yazılı açıklama yapıldı.

Açıklamada, "ABD'nin, S-400 hava savunma sistemlerini tedarikimiz nedeniyle bugün açıkladığı ve Türkiye'ye karşı tek taraflı yaptırımlar içeren kararını kınıyor ve reddediyoruz." ifadesine yer verildi.

Türkiye'yi zamanında S-400 sistemlerini tedarik etmeye sevk eden koşulların herkes tarafından gayet iyi bilindiği belirtilen açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump'ın da bizzat birçok vesileyle bu konuda Türkiye'nin haklılığını teslim ettiği vurgulandı.

"TÜRKİYE, ULUSAL GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMAK İÇİN GEREKLİ GÖRDÜĞÜ TEDBİRLERİ ALMAKTAN DA İMTİNA ETMEYECEKTİR"

S-400'lerin NATO sistemleri bakımından bir zafiyet yaratacağına dair ABD iddialarının da teknik dayanaktan yoksun olduğuna işaret edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Kaldı ki Türkiye, bu konuda NATO’nun da katılacağı teknik bir çalışma grubu kurulmasını teklif ederek, meselenin siyasi ön yargılardan uzak bir şekilde, nesnel ve gerçekçi bir zeminde ele alınmasını defaatle önermiştir. Bu itibarla ABD'nin konuyu iki müttefike yakışır şekilde diyalog ve diplomasi yoluyla çözme yönündeki önerimizi kabul etmeyerek, tek taraflı yaptırımlara başvurması her türlü izandan yoksun bir davranıştır.

Türkiye, ilişkilerimizi olumsuz yönde etkilemesi kaçınılmaz olan bu karara karşı gerekli adımları atacak, uygun gördüğü şekilde ve zamanlamayla mukabelede bulunacaktır. Türkiye, ulusal güvenliğini sağlamak için gerekli gördüğü tedbirleri almaktan da imtina etmeyecektir. Bu anlayışla ABD'yi, bugün açıklanan bu haksız yaptırım kararını gözden geçirmeye ve bu vahim yanlıştan bir an evvel geri dönmeye davet ediyor, Türkiye olarak meseleyi müttefiklik ruhuna uygun şekilde, diyalog ve diplomasi yoluyla ele almaya hazır olduğumuzu bir kez daha vurguluyoruz."

CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI: DİK DURUŞUMUZU YAPTIRIM ETKİLEYEMEZ

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, "Türkiye'nin dik duruşunu herhangi bir ülkenin yaptırım kararı etkileyemez." ifadelerini kullandı.

Oktay, Twitter'daki paylaşımında şunları kaydetti: 

"ABD tarafından alınan yaptırım kararı, Cumhurbaşkanımız liderliğinde ulusal çıkarlarımız ve savunma sanayimiz için attığımız adımlardaki kararlılığımızı daha da artıracaktır. Türkiye'nin dik duruşunu herhangi bir ülkenin yaptırım kararı etkileyemez. ABD'nin bu kararını kınıyor ve düştüğü bu yanlıştan bir an evvel dönmeye davet ediyoruz."

MECLİS BAŞKANI ŞENTOP: YAPTIRIM MÜTTEFİKLİK İRADESİYLE BAĞDAŞMAZ

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Twitter'dan yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

"Yaptırım ne müttefiklikle ne de müttefiki yeniden kazanma iradesiyle bağdaşır. Savunma sanayiinde Türkiye’yi kendisine mahkûm zanneden bir anlayış zamanın gerisinde kalmıştır. Ülkemizin savunması için icab eden her adımı kararlılıkla atmaya devam edeceğiz."

İSMAİL DEMİR'DEN AÇIKLAMA

Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, ABD'nin Türkiye'ye S-400 yaptırım kararı alınmasına yönelik, "Benim ve ekibimin duruşunu değiştirmeyecek, Türk savunma sanayisini hiçbir şekilde engelleyemeyecektir." ifadesini kullandı.

Demir, ABD'nin Türkiye'ye yönelik aldığı yaptırım kararlarına ilişkin Twitter hesabından paylaşımda bulundu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde tam bağımsız savunma sanayi hedefinde kararlı olduklarını dile getiren Demir, "Şahsım veya kurumumuza yönelik yurt dışında alınan herhangi bir karar, benim ve ekibimin duruşunu değiştirmeyecek; Türk savunma sanayiini hiçbir şekilde engelleyemeyecektir." değerlendirmesinde bulundu.

Cumhurbaşkanımız @RTErdogan’ın liderliğinde Tam Bağımsız Savunma Sanayii hedefimizde kararlılıyız.

Şahsım veya kurumumuza yönelik yurt dışında alınan her hangi bir karar, benim ve ekibimin duruşunu değiştirmeyecek; Türk savunma sanayiini hiç bir şekilde engelleyemeyecektir.

— Ismail Demir (@IsmailDemirSSB) December 14, 2020

AZERBAYCAN'DAN TEPKİ

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Müşaviri Hikmet Hacıyev, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in ABD'nin Türkiye'ye S-400 yaptırım kararını, "kabul edilemez", "haksızlık" ve "hukuka aykırılığın bir göstergesi" şeklinde değerlendirdiğini bildirdi. 

Hacıyev, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada şu ifadelere yer verdi: 

"Cumhurbaşkanı Aliyev, Türkiye'ye karşı tek taraflı yaptırımları kabul edilemez buluyor. Bazı NATO üyesi ülkeler benzer hava savunma sistemi kullanırken Türkiye'ye yaptırım uygulamak haksızlıktır. Cumhurbaşkanımız bu durumu çifte standart ve hukuka aykırılığın bir göstergesi olarak değerlendiriyor. 

Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, yaptırımların, Türkiye'nin savunma kabiliyetlerini güçlendirme adımlarını engellemeyeceğine emin olduğunu belirtti. Türkiye'nin bu konuyu ilgili çalışma grubu kapsamında objektif müzakere edilmesine yönelik önerileri karşılık bulmamıştır." 

Hacıyev, Azerbaycan'ın Türkiye'yi, Türkiye'nin de Azerbaycan'ı desteklediğini, her iki ülkenin daima birbirinin yanında olduğunu belirterek, 10 Aralık'ta Bakü'de düzenlenen Zafer Geçidi töreninde Recep Tayyip Erdoğan'ın da yer almasının bu birliğin örneği olduğunu kaydetti.

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı da ABD'nin Türkiye'ye S-400 yaptırım kararını 'çifte standart' olarak niteledi ve kararı kınadı.

İlgili Haber

Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı'ndan ABD'nin yaptırım kararına kınama

RUSYA: ULUSLARARASI HUKUKA KARŞI

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD'nin Türkiye'ye S-400 yaptırım kararı almasını eleştirerek, "ABD'nin Türkiye'ye yaptırım uygulaması, uluslararası hukuka karşı kibirli tutumunun bir başka tezahürüdür." dedi.

Lavrov, resmi temaslar için bulunduğu Bosna Hersek'te basın toplantısı düzenledi.

ABD'nin yaptırımları "hoyrat" bir şekilde kullandığına işaret eden Lavrov, "ABD'nin Türkiye'ye yaptırım uygulaması, uluslararası hukuka karşı kibirli tutumunun bir başka tezahürüdür. Elbette bu yaklaşım, askeri-teknik iş birliği de dahil olmak üzere, uluslararası arenada sorumlu bir katılımcı olan ABD'nin güvenilirliğine katkı sağlamıyor." diye konuştu. 

İlgili Haber

Rusya'dan skandal yaptırım kararı sonrası ilk açıklama

POMPEO'DAN YAZILI AÇIKLAMA

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, "Türkiye'yi bir an önce ABD ile koordinasyon içinde S-400 sorununu çözmeye davet ediyorum. Türkiye değerli bir müttefikimiz ve ABD'nin önemli bir bölgesel güvenlik ortağıdır. Bir an önce Türkiye'nin S-400'e sahip olması engelini ortadan kaldırarak verimli savunma sektörü iş birliğimizi sürdürmeyi umuyoruz." açıklamasında bulundu.

Pompeo, Rusya'dan S-400 sistemlerinin alımı nedeniyle Türkiye'ye karşı alınan yaptırım kararına ilişkin yazılı bir açıklama yayımladı.

Türkiye Savunma Sanayii Başkanlığına (SSB) CAATSA kapsamında yaptırım kararı alındığına işaret eden Pompeo, "Yaptırımlar, SSB'ye tüm ABD ihracat lisansı ve yetkisinin yasaklanmasını, SSB Başkanı ve diğer SSB çalışanlarının mal varlıklarına el konulmasını ve vize kısıtlamasına dahil edilmesini kapsıyor." ifadesini kullandı.

Pompeo, "ABD, birçok vesile ile Türkiye'ye S-400 alımının ABD ordusunun teknolojisini ve personelini tehlikeye atacağı, Rusya'nın savunma sektörüne ek fon sağlayacağı ve Rusya'nın Türk Silahlı Kuvvetleri ve savunma sanayine erişim sağlayacağı konularında uyarıda bulunmuştur. Ancak buna rağmen Türkiye, alternatifleri bulunmasına rağmen S-400 satın alma ve test etme konusunda kararlı davranmıştır." değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye'nin bu adımının, F-35 programından çıkarılması ile sonuçlandığına işaret eden Pompeo, CAATSA yaptırımlarını uygulama konusunda kararlı olduklarını belirtti.

Pompeo açıklamasında, şunları kaydetti:

"Türkiye'yi bir an önce ABD ile koordinasyon içeresinde S-400 sorununu çözmeye davet ediyorum. Türkiye değerli bir müttefikimiz ve ABD'nin önemli bir bölgesel güvenlik ortağıdır. Bir an önce Türkiye'nin S-400'e sahip olması engelini ortadan kaldırarak verimli savunma sektörü iş birliğimizi sürdürmeyi umuyoruz." 

CAATSA YASASI NEDİR?

Trump'ın, Kongre'nin baskısıyla 2017'de imzaladığı yasa, esas olarak Rusya'nın ABD seçimlerine müdahale girişimi, Kırım'ı ilhak etmesi ve Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama döneminde getirilen yaptırımların güvence altına alınması amacını taşıyor.

2 Ağustos 2017'de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD'nin ulusal güvenliğine "tehdit" olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor.

Yasanın 231. maddesine göre, Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan kişilere karşı da yaptırım getirilebiliyor.

Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için veya onun adına çalışan kişilerle bilerek "önemli işlem" yapan gerçek ve tüzel kişiler için de geçerli olabiliyor.

Bu kapsamda Türkiye'nin Rusya'dan S-400 sistemlerini alması, "önemli işlem" kategorisinde değerlendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.

YAPTIRIM LİSTESİNDE 12 MADDE VAR

CAATSA'nın 235. maddesi, ABD Başkanı'nın "ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği" yaptırımları 12 maddede düzenliyor:

"1- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi

2- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi

3- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi

4- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi

5- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi

6- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması

7- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması

8- Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması

9- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması

10- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması

11- Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD'ye giriş yasağı

12- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması."

Yasanın ilgili maddesine göre, Başkan, bu 12 maddeden en az 5'ini seçip uygulamakla yükümlü.