23.03.2018 - 08:15 | Son Güncellenme:
ABD Başkanı Donald Trump, Dışişleri Bakanı Rex Tillerson'ı kovmasından günler sonra bu kez Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Korgeneral Herbert Raymond McMaster'ı görevden aldı. Mcmaster'ın yerine Bush döneminin 'şahini' olarak bilinen neo-muhafazakar isim John Bolton geldi.
Twitter'dan yaptığı açıklamada Trump, McMaster'a 'harika bir iş çıkardığı' için teşekkür etti. Trump'ın bu hamlesi, Dışişleri Bakanlığı'na CIA Başkanı Mike Pompeo'yu getirmesinden bir hafta sonra geldi.
TELEVİZYONDA YPG İTİRAFI Geçen hafta Fox News televizyonunda Afrin'e Zeytin Dalı Harekâtı'nı değerlendiren yeni Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'un sözlerinden öne çıkanlar şöyle: "Korkarım ki Obama’nın son döneminde ve Trump yönetiminde de şu ana kadar Amerikan menfaatlerini korumak ve NATO müttefikimiz Türkiye ile DEAŞ karşısında desteklediğimiz Kürt güçler arasında bir çatışma ihtimalinden kaçınmak üzere bir stratejimiz yok." 'Suriye’de Kürtlerle ne yapıyoruz?' sorusu üzerine: "Bu, maalesef Trump yönetiminin devam ettirdiği, Obama’nın yetersiz stratejisinin bir parçası. Biz DEAŞ hilafetini yenmek için Kürtleri destekledik, büyük ölçüde İran’ın uydusu olan Irak hükümetini destekledik. Ancak yeterince dikkate almadığımız şey, bu Kürt güçlerin Türkiye’nin on yıllardır mücadele ettiği Türkiye’deki Marksist bir grubun müttefiki olmasıydı." Bunun üzerine sunucu 'Bir dakika, siz bizim Marksist bir milisi desteklediğimizi mi söylüyorsunuz? Bunu biz biliyor muyuz?' dedi. John Bolton ise şöyle devam etti: "Onlar Marksist olduklarını ama Türkiye Kürtleri, orada bilinen adıyla PKK ile çok da bağlantılı olmadıklarını söylüyorlar. Gerçek şu ki bu, durumun ne kadar karmaşık olduğunu ve ilk DEAŞ karşıtı stratejinin iyi düşünülmediğini gösteriyor." |
McMaster, Trump'ın Beyaz Saray'da yaptığı bir dizi üst düzey değişikliğin son hedefi olurken gözler, 2003'te ABD'nin Irak'ı işgaline destek veren John Bolton'a çevrildi. Bolton hakkında bilinenleri derledik.
Irak işgalinin başlıca savunucusu
Eski ABD Başkanı George W. Bush döneminde Bolton, 'silahlanma kontrolü ve uluslararası güvenlikten sorumlu' müsteşar olarak Dışişleri Bakanlığı'na atanmıştı.
John Bolton 2003'te ABD'nin Irak'ı işgalinin başlıca savunucularındandı ve Washington'da o dönemde yaşanan kutuplaşmanın da başlıca sorumlularından olarak görülüyordu.
'Saddam Hüseyin rejiminin kitle imha silahlarına sahip olduğu' kanısını gerekçe göstererek, savaşı savundu.
Bu kanının yanlış olduğu binlerce kişinin öldüğü savaştan yıllar sonra ortaya çıktı.
2005 yılında ABD'nin BM nezdindeki yeni daimi büyükelçiliğine atanması, şaşkınlıkla karşılanmıştı. BM'deki reformlara destek yerine köstek olmakla suçlanan Bolton'ın gelişini hakaret olarak algılayan BM diplomatları da oldu.
Ocak 2007'de BM'deki görev süresi dolunca geri çekildi.
Amerikan Girişimcilik Enstitüsü'nde çalışan Bolton, son yıllarda medyada muhafazakar yorumculardan biri olarak yüzünü gösterdi.
Kuzey Kore'nin ABD'ye yönelik nükleer silahlanma tehditleri karşısında Pyongyang'a daha sert yanıt verilmesini savundu.
Başkan Trump 2015'te İran ile nükleer anlaşmanın iptal etmeye karar verdiğinde, Bolton zaten uzun süredir bunun için kampanya yürütüyordu.
Trump 'agresif' buluyordu
Bolton, görevi devralacağı McMaster'ınkinden farklı bir profil.
Bir süredir Trump'ın McMaster'ı çok sert bulduğu konuşuluyordu. CNN'e konuşan kaynaklar, Trump'ın McMaster'dan agresif ve sürekli ders veren bir tip olarak bahsettiğini aktardı.
Trump'ın Bolton'ı Oval Ofis'te daha rahat çalışabileceği bir isim olarak gördüğü belirtiliyor.
Öte yandan Trump'ın tekrar tekrar Irak savaşını büyük bir hata olarak nitelediği düşünülürse, karara şaşıranlar da yok değil.
'Dış politika şahini'
Bolton, ABD'nin Cumhuriyetçi eski başkanları Ronald Reagan, George HW Bush ve George W Bush yönetimlerine hizmet vermişti.
Hukuk okuduğu Yale Üniversitesi'ndeki günlerini yazdığı anılarında, Vietnam Savaşı'nı protesto eden aynı kampüsteki aktivistler arasında kendisini bir "uzaylı" gibi hissettiğini yazmıştı.
Aşırı muhafazakar yorumcuların el üstünde tuttuğu Bolton, sözünü esirgemeyen bir "dış politika şahini" olmakla övülüyor.
Öte yandan, ABD'nin muhafazakar televizyon sunucularından birinin Bolton için "stereoit alan yeni muhafazakar" yakıştırmasını yaptığını da hatırlatalım.
Türkiye'nin tepkisini çeken isim: McMaster
Adı Rusya skandalına karışan general Michael Flynn'in istifa etmek zorunda kalmasıyla Ulusal Güvenlik Danışmanı koltuğuna oturan McMaster, geçen yılın sonunda Türkiye ve Katar'ın radikal ideolojilerin yeni sponsorları olduğu yönündeki açıklaması nedeniyle Ankara'nın sert tepki gösterdiği bir isim.
McMaster, Washington'da Policy Exchange adlı düşünce kuruluşun düzenlediği bir bir toplantıda ABD çıkarlarına karşı üç küresel tehdit bulunduğunu ve bunların ikisinin Orta Doğu'daki cihatçı radikal gruplar olduğunu söylemişti.
Suudi Arabistan'ın yıllar önce bazı terör örgutlerini desteklediğine referans veren McMaster, günümüz için ana destekçilerin Katar ve Türkiye olduğunu iddia etmişti. Dışişleri Bakanlığı, McMaster'ın sözlerine 'hayret verici, temelsiz ve kabul edilemez' diye yanıt vermişti.
Beyaz Saray'da yaprak dökümü
Mart ayında Beyaz Saray, bir dizi görev değişikliğine ve istifalara sahne oldu.
Başkan'ın en yakın danışmanlarından Beyaz Saray İletişim Direktörü Hope Hicks'in ardından Donald Trump'ın ekonomi danışmanı Gary Cohn da istifasını açıkladı.
Trump'ın başkanlık kampanyasına başlamasından bu yana yakın çevresinden istifa eden üst düzey isimlerin sayısı 10'u geçti.
Kaynak: BBC Türkçe