Son dakika... Rus büyükelçiye kırmızı boyalı saldırı! Mezarlıkta 'Katil' sloganları

Rusya'nın Ukrayna'yı işgal girişimi bu sabah itibarıyla yetmiş beşinci gününe girdi.İkinci Dünya Savaşı'nda Nazi Almanya'sının mağlubiyetini Zafer Günü adıyla kutlayan Rusya'da, Ukrayna'yı işgale girişen Vladimir Putin Kızıl Meydan'da kürsüye çıktı. Vladimir Putin'in ilk fotoğraflarında düşünceli hali dikkat çekiciydi.

Ukrayna'yı işgal kararını savunan Rus lider, Batılı ülkelerin Rus topraklarına işgale hazırlandığını ileri sürdü ve "Başka planları vardı, bizi dinlemediler. NATO bizim sınırlarımıza tehlike yarattı" dedi.

Vladimir Putin, halen Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'ta süren şiddetli çatışmalara değindi, gönüllüler ve Rus birliklerinin ana vatanları için savaştığını iddia etti.

Ukrayna'da ölen ve yaralanan askerlerin ailelerine yardım sözü veren Rus lider, "Düşmanlar teröristleri Rusya'ya karşı kullanmayı denedi" dedi. Putin, Ukrayna'nın nükleer silah konuşlandırma planları olduğu yönündeki iddiasını da yine kürsüden tekrarladı.

Putin'in bugünkü konuşmasında vereceği mesajlar merakla bekleniyordu. Ukrayna'daki işgale 'özel askeri operasyon' adını veren Rus liderin batı komşusuna doğrudan savaş açabileceği ya da erken bir zafer ilan edebileceği belirtiliyordu ancak beklenen olmadı.

Kızıl Meydan'dan bildiren BBC muhabiri Will Vernon, Putin'in bugün büyük bir duyuru yapmadığını vurguluyor.

UKRAYNA'DAN KIZIL MEYDAN'A GETİRİLEN BİRLİKLER

New York Times'tan Ivan Nechepurenko ise, Putin'in konuşmasındaki bir detayı vurguluyor: "Geçit törenine katılan bazı birlikler Ukrayna işgaline katılıyordu ve doğrudan Moskova'ya getirildiler."

Kızıl Meydan'da geçen yıl 12 bin asker sahne almıştı, bu yıl sayı 11 binde kaldı. Ivan Nechepurenko, tören alayındaki bazı askerlerin ise Harp Okulu öğrencileri olduğunu bildiriyor.

Rusya'nın Pasifik Okyanusu kıyısındaki şehri Vladivostok'ta başlayan Zafer Günü kutlamaları, yaklaşık 27 şehirde kutlanacak ve son tören Baltık Denizi kıyısındaki Kaliningrad'da gerçekleşecek. Tüm törenlere, 50 bini aşkın Rus askerinin katılacağı tahmin ediliyor.

Yine New York Times'tan Anton Troianovski, Putin'in alışılmışın dışında daha uzun bir konuşma yaptığını ve Ukrayna işgalini 'haklı' çıkarmaya odaklandığını kaydediyor.

BBC'nin Güvenlik Muhabiri Frank Gardner, bu sabah yayınlanan analizinde Putin'in çatışmayı yeni bir boyuta taşıyacak 'savaş ilanı'nı seçebileceğini aktarmıştı. Gardner'a göre, 24 Şubat'tan önce Kremlin ve medyası günlerce Ukrayna'yı işgal edeceklerini yalanladı. Rusya, söz konusu haberlerin Batılı ülkelerin histerisi ve propagandası olduğunu ileri sürdü. 24 Şubat sabahı başlayan işgal, birçok Ukraynalı için büyük bir sürprizdi.

SAVAŞ UÇAKLARININ GÖSTERİSİ İPTAL

Moskova'daki kötü hava şartları nedeniyle savaş uçakları ve helikopterlerin gösterileri de iptal edildi. Provalarda, Rus jetleri Kızıl Meydan'ın üstünden Z harfi şeklinde uçmuştu. Vladimir Putin'in muhtemel bir nükleer savaşta bineceği 'Kıyamet Günü' uçağı Il-80'in de yine provalarda göze çarpmıştı.

Pazartesi günü Kızıl Meydan'dan yalnızca füzeler, tanklar ve diğer zırhlı araçlar göründü. Kıtalararası balistik füze Yars'ın yanı sıra onlarca farklı modeldeki tank meydanın arnavut kaldıımı zemininden geçti. 

VARŞOVA MOSKOVA'YI GÖLGEDE BIRAKTI

Polonya'nın başkenti Varşova'da ise Rusya Büyükelçisi Sergey Andreev kırmızı boyalı saldırıya uğradı.

Büyükelçi Andreev, Zafer Günü'nde Varşova'daki Sovyet Askerleri Mezarlığı'nı ziyaret ediyordu. Mezarlara çiçek bırakan büyükelçi, burada Ukrayna işgaline karşı çıkan yüzlerce aktivist tarafından karşılandı.

Aktivistlerin fırlattığı kırmızı boya Rus büyükelçinin yüzüne isabet etti, bu sırada savaş karşıtları Ukrayna'yı destekleyen sloganlar attı.

Yüzlerce kişi ayrıca Büyükelçi Andreev ve yanındakilerin İkinci Dünya Savaşı'nda hayatını kaybeden diğer askerlerin mezarlarına çiçek bırakmasını da engelledi.

Mezarlıktan 'Faşist' ve 'Katil' gibi sloganlar duyuldu. Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, büyükelçi ve beraberindekilerin polisin yardımıyla mezarlıktan çıkabildiğini bildiriyor.

ZELENSKIY: KAZANACAĞIZ, HİÇ ŞÜPHEMİZ YOK

Ukrayna lideri Vladimir Zelenskiy ise, Zafer Günü'nde ülkesini işgale kalkışan Rus mevkidaşına meydan okudu ve "Kazanacağız" dedi:

İNGİLTERE: PUTİN TIPKI NAZİLER GİBİ YENİLECEK

İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace ise, Putin rejiminin Nazizmin aynadaki yansıması olduğunu söyledi. Wallace'a göre, Putin ve yakın çevresindekiler Nazilerin İkinci Dünya Savaşı'ndaki kaderinin aynısını paylaşacak. İngiliz Bakan, Putin'in Ukrayna işgalinin sonunda yenileceğini ve Nuremberg yargılamalarıyla yüzleşeceğini aktardı.

ABD: KUTLAYACAK HİÇBİR ŞEYLERİ YOK

Geride kalan 10 haftalık savaşta Rus ordusu güneydeki Herson dışında hiçbir Ukrayna şehrini tam olarak kontrol altına alamadı. Azak Denizi kıyısındaki liman şehri Mariupol'ü haritadan silen Rus işgalciler, Azovstal Çelik Fabrikası'ndaki Ukrayna güçlerinin silah bırakıp teslim olmasını istiyor.

ABD'nin BM Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield, CNN International'a verdiği röportajda "Rusların kutlayacak hiçbir şeyleri yok" deyip ekledi: "Yalnızca kendilerini uluslararası toplumdan başarılı bir şekilde izole ettiler ve dünyanın dört bir yanında dışlanan ülke olmaya başladılar."

Moskova'daki Zafer Günü kutlamalarında daha önce iki ABD Başkanı boy gösterdi. Bill Clinton 1995'te, George W. Bush ise 2005'teki kutlamalara katıldı. Putin'e hayranlığı bilinen bir önceki ABD Başkanı Donald Trump 2020'deki kutlamalar için gelen daveti kabul etti ancak seçim gezileri nedeniyle Moskova'ya gitmekten vazgeçti.

PUTİN'İN CANLANDIRDIĞI KUTLAMALAR

9 Mayıs, İkinci Dünya Savaşı'nın bitiminden yaklaşık 20 yıl sonrasına kadar Sovyetler Birliği'nde ulusal bayram değildi ve sadece büyük kentlerde havai fişekler ve yerel etkinliklerle kutlanıyordu.

1963'te dönemin SSCB lideri Leonid Brejnev, Nazi Almanyası'na karşı bir zafer kültü politikası uygulamaya başladı. Bazılarına göre bunun amacı ülkenin zayıflayan ideolojik temellerini ve yurtseverlik hissiyatını güçlendirmekti. 9 Mayıs'ta tüm ülkede kutlamalar ve Kızıl Meydan'da askeri tören yapılmaya başlandı. 9 Mayıs resmi tatil ilan edildi.

21'inci yüzyılın başlarında Rus lider Vladimir Putin, Zafer Günü'ne daha fazla önem atfetti ve bu günü Rus kimliğinin ayrılmaz bir parçası haline getirmeye çalıştı.

Zafer Günü kutlamalarının boyutu büyüdü, ama her geçen yıl hâlâ yaşayan ve kutlamalara katılabilecek durumda olan gaziler ve görgü tanıklarının sayısı azalıyordu.

Rusya'nın Nazizmi yenilgiye uğratmaktaki anahtar rolüne ilişkin resmi söylem 2020'de yapılan bir dizi değişikliğin parçası olarak anayasaya geçirildi. Muhafazakar değerler ve milliyetçiliğe vurgu yapan bu değişikliklerle Rus vatandaşlarının zafer konusundaki tarihi resmi söylemi sorgulaması yasaklandı.

Moskova Ekonomi Yüksek Okulu uluslararası İkinci Dünya Savaşı tarihi ve sosyolojisi merkezi direktörü Oleg Budnitski, son 10 yıldaki törenlerde atılan ve tıpkı 1945'te olduğu gibi Rusya'nın Avrupa'nın yarısını alabileceğini ima eden "Yine yapabiliriz" sloganına gönderme yaparak şunları söylüyor:

"Rusya'da zafer kültü, 2000'lerde Sovyet dönemindekinden daha büyük bir şevkle canlandırıldı. Bunun olumlu sonuçları oldu: Örneğin savaşın tarihine yönelik çalışmalara odaklanıldı. Milyonlarca belge halka açıldı ve dijital hale getirildi. Ama diğer taraftan kitlelerin militarizasyonunda artış görmeye başladık."

Putin'in Ukrayna'daki ilk hedefi, birkaç gün içinde başkent Kiev'i işgal edip bir zafer töreni düzenlemekti. Bu hayal, kısa sürede buharlaştı ve Rus ordusu işgalin birinci ayı dolarken Kiev çevresinden çekilmek zorunda kaldı. Putin'in birlikleri, halihazırda Ukrayna'nın doğusundaki Donbas ile güneyinde ilerlemeye çalışıyor ancak elle tutulur bir başarı henüz yok.