Son dakika: İngiltere'nin yeni başbakanı belli oldu!

Rishi Sunak, Boris Johnson'ın istifasının ardından iktidardaki Muhafazakar Parti'de liderlik yarışına katılmıştı. Sunak, Muhafazakar Parti milletvekilleri arasında en fazla destek alan adaydı. Ancak partinin üyeleri onu değil Dışişleri Bakanı Liz Truss'ı seçmişti.

BEYAZ OLMAYAN İLK BAŞBAKAN

Truss'ın istifasının ardından Sunak, İngiltere'nin yeni başbakanı oldu. Sunak, ülkenin beyaz olmayan ilk başbakanı olacak. Penny Mordaunt'ın son anda çekilmesinden sonra liderliğe tek aday haline gelen 42 yaşındaki Sunak, Napolyon Savaşları'ndan bu yana en genç başbakan.

Rishi Sunak, modern siyasi tarihteki en genç Birleşik Krallık başbakanı ve seçimsiz göreve gelen dördüncü başbakan olacak. 42 yaşındaki Sunak, 2010 yılında Başbakan olduğunda 43 yaşında olan şu anki rekor sahibi David Cameron'dan bir yaş küçük.

Tony Blair, 1997'de başbakan olduğunda 43 yaşındaydı. Giden başbakan Liz Truss ise 47 yaşında. İngiltere'nin tarihindeki en genç başbakan ise 1804'te 24 yaşında göreve gelen William Pitt.

1900'den bu yana yalnızca iki Başbakan 50 yaşın altında göreve başladı: John Major, 1990'da 47 yaşında ve Harold Wilson, 1964'te 48 yaşında.

2020 yılının Şubat ayında Maliye Bakanı olan Sunak birkaç hafta içinde Kovid salgını ve kapatmalarla büyük bir daralmaya giren ekonominin yönetimindeydi.

SUNAK'IN VAATLERİ

Sunak lider seçilirse şu adımları atmayı vadetmişti:

- Enflasyon kontrol altına alındıktan sonra vergilerde indirime gitmek
- Bir sonraki yasama yılının sonuna kadar gelir vergisini düşürmek
- Kamu çalışanlarının ücret pazarlıklarını bağımsız bir kurula devretmek
- 2023 Nisan ayı itibariyle kurumlar vergisini yüzde 19'dan yüzde 25'e çıkarmak
- Savunma bütçesini mevcut GSYİH'nın yüzde 2'si düzeyinde sürdürmek

BBC'nin baş siyaset muhabiri Nick Eardley, "Sunak'ın resmi olarak ne zaman başbakan olacağı konusunda hala teyit bekliyoruz" dedi ve yarın olabileceğini ifade etti.

BORIS JOHNSON'A YETERLİ DESTEK ÇIKMADI

Eski İngiltere Başbakanı Boris Johnson dün akşam liderlik yarışına katılmayacağını açıklamıştı. Johnson, yarışa katılmak için yeterli desteğe sahip olduğunu ancak adaylığının doğru olmadığı sonucuna vardığını söylemiş ve Muhafazakar Parti’nin 102 milletvekilinin kendisini desteklediğini iddia etmişti. Ancak bugüne kadar Johnson’a kamuoyu önünde destek açıklayan milletvekillerinin sayısı 58’di.

"AKILLI VE YETENEKLİ BİR ADAM"

İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly, Rishi Sunak'ın İngiltere'nin bir sonraki başbakanı olacağı haberine tepki göstererek, BBC'ye bunun "çok olumlu bir hareket" olduğunu söyledi.

Cleverly, Sunak'ın ülkeyi yönetmek için en deneyimli aday olduğunu ve kendisinin "akıllı ve yetenekli bir adam" olduğunu da sözlerine ekledi.

"Zor" ve "acımasız" geçen birkaç aydan sonra, hükümetin artık İngiliz halkına odaklanabileceğini, iyi yönetim sağlayabileceğini ve İngiltere'nin Ukrayna gibi uluslararası dostlarını destekleyebileceğini söyledi.

İngiliz Bakan, "Düşündüğümüz tek şey onlar olmalı" ifadelerini kullandı.

"TARİHİ BİR AN"

Londra Belediye Başkanı Sadık Han da, Rishi Sunak'ı yeni Başbakan olduğu için tebrik etti. Han, ülkenin ilk Asya asıllı başbakanının seçilmesini tarihi bir an olarak nitelendirdi.

Han, "Politika bir yana, bugün Muhafazakar lider olarak tarih yazdığı ve yakında Başbakan olacağı için Rishi Sunak'ı tebrik etmek istiyorum" dedi. 

Liz Truss da "tam destek verdiğini" söylediği Sunak'ı tebrik etti. 

OXFORD ÜNİVERSİTESİ'NDE FELSEFE, SİYASET VE EKONOMİ OKUDU

1980 Southampton doğumlu Sunak'ın her ikisi de Hint kökenli olan anne ve babası İngiltere'ye Doğu Afrika'dan 1960'larda göçmüş. Son derece seçkin bir özel okul olan Winchester Koleji'ne giden Sunak, yaz tatillerinde garson olarak çalıştı.

Daha sonra Oxford Üniversitesi'nde felsefe, siyaset ve ekonomi okudu. Lisansüstü yaptığı Stanford Üniversitesi'nde, dev bilişim şirket iInfosys'in kurucularından, Hint asıllı milyarder Narayana Murthy'nin kızı ve mirasçısı olan eşi Akshata Murthy ile tanıştı.

Bir süre Goldman Sachs şirketinde analist olarak çalışan Sunak daha sonra iki yüksek riskli yatırım fonunun kuruluşuna ortak oldu. Kişisel serveti en büyük Muhafazakar milletvekillerinden biri olduğu düşünülen Sunak, varlığı konusunda şimdiye kadar bir açıklama yapmadı.

2015 yılından bu yana Yorkshire bölgesindeki Richmond'dan Muhafazakar milletvekili olan Sunak, Theresa May hükümetinde bakan yardımcılığı yapmış, daha sonra Boris Johnson hükümetinde Hazine baş müsteşarlığına getirilmişti.

2020 yılı Şubat ayında Maliye bakanlığına getirilen Sunak, başlangıçta Boris Johnson'un sıkı bir destekçisiydi ama onun sonunu getiren ilk istifalardan birini gerçekleştirdi.

İstifa mektubunda ekonomiye yaklaşımının Johnson'unkinden temel farklılıklar içerdiğini söyledi.

Brexit kampanyası sırasında İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılmasını savunan Muhafazakarlar arasında yer aldı. O dönem kaleme aldığı bir yazıda İngiltere'nin, AB'den ayrılmakla daha özgür, daha adil ve daha gönençli bir ülke olacağı görüşünü savundu.

Brexit'i savunurken dile getirdiği bir başka sebep ise göçün sınırlandırılması ve "ülkenin kendi sınırlarını kontrol edebilmesi" imkanı idi.