15.03.2023 - 14:14 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Rusya lideri Vladimir Putin'in Ukrayna'ya saldırı emri vermesinden bu yana süper güçler ilk kez Karadeniz semalarında doğrudan çarpıştı. İki Rus Su-27 jeti, Kırım Yarımadası'nın batısında seyreden bir Amerikan MQ-9 Reaper insansız hava aracının peşine düştü.
MQ-9'un önünü kesen Rus savaş uçakları önce birkaç kez Amerikan drone'unun üstüne yakıt boşalttı. 30-40 dakika kadar süren kovalamacada bir jet MQ-9 Reaper'ın pervanesine çarptı ve Amerikan ordusu insansız hava aracını Karadeniz'de uluslararası sularda düşürdü.
Moskova ABD drone'unun keskin manevra nedeniyle Karadeniz'e çakıldığını savunurken, Washington MQ-9 Reaper'ın tam olarak hangi noktaya düştüğünü açıklamadı. İnsansız hava aracının enkazının Karadeniz'in sularından nasıl çıkarılacağı, şimdilik belirsiz.
Amerikan Wall Street Journal gazetesi, düşen drone'un ABD tarafından 'kurtarılmasının' pek de mümkün olmadığını yazdı. Gazete, "Drone'u kurtarmak zor olabilir. ABD donanması, Rusya'nın Şubat 2022'deki Ukrayna işgalinden kısa süre sonra Karadeniz'deki operasyonlarını durdurdu. Gemilerin Karadeniz'e girişini kontrolü altında tutan Türkiye, savaş başladıktan sonra Boğaz'ı savaş gemilerinin geçişine kapattı. Rusya ise Karadeniz'deki savaş gemilerini kullanmaya devam ediyor" dedi.
Dünya, Karadeniz'deki çarpışmanın şokunu atlatamadan bu kez Avrupa'da NATO ve Rus savaş uçakları karşı karşıya geldi. Rusya'nın Avrupa'nın göbeğindeki toprağı Kaliningrad ile en batıdaki şehri St. Petersburg arasında uçan bir Il-78 Midas tanker uçağı, NATO üyesi Estonya'nın hava sahasına yaklaştı. Rusya'nın ikinci büyük şehri ve Vladimir Putin'in memleketi St. Petersburg'dan havalanan Il-78 Midas, Finlandiya ve Estonya sınırları arasında seyrederken Baltık Denizi'ne ulaştı.
Rus uçağı Baltık Denizi üstünde uçarken Estonya hava trafik kontrol kulesiyle bağlantısı koptu. Il-78 Midas'ın NATO hava sahasına doğru yaklaşması üzerine, İngiliz ve Alman savaş uçakları yıldırım gibi havalandı. İki ülkeye ait Typhoon jetleri, Il-78 Midas'ın önünü kesti.
Söz konusu olayın hemen ardından bu kez bir Rus yolcu uçağı Estonya hava sahası yakınlarından geçti. İngiliz ve Alman savaş uçakları bir kez daha kalkış yaptı ve An-148 tipi yolcu uçağına müdahale etti.
Doğu Avrupa ülkesi Estonya yakınlarında peş peşe gerçekleşen olaylar, ilk kez NATO hava devriyesi için İngiliz ve Alman savaş uçaklarının birlikte havalanmasına neden oldu. İngiltere, Rusya ile sınırı bulunan NATO üyesi Baltık ülkelerindeki hava devriyesini Almanya'dan devralmak için hazırlanıyor.
İngiltere Silahlı Kuvvetler Bakanı James Heappey, "NATO, ortak güvenliğimizin omurgası olmaya devam edecek" dedi.
Typhoon pilotlarından biri ise, "Bir uçağın Estonya hava sahasına yaklaşması üzerine havalandık. NATO hava sahası yakınından geçerken onu belirledik ve gözlemledik" ifadesini kullandı.
24 Şubat 2022'de başlayan Rusya'nın Ukrayna'yı işgal girişimi, dünyayı geri dönülemez şekilde kökünden değiştirdi. Vladimir Putin'in birkaç günde Kiev'i ele geçirip Ukrayna'da kukla bir yönetimi iş başına getirme hayali, suya düştü. Kiev çevresinden ikinci ayda çekilmek zorunda kalan Rus birlikleri, yaz mevsimi sonunda Ukrayna'nın karşı taarruzuyla yüzleşti. Ukrayna ordusu doğudaki Harkov'u birkaç günde Rus işgalcilerden temizledi, peşinden Vladimir Putin'in en utanç verici hamlesi hayata geçti. Yaklaşık 30 bin Rus askeri, Ukraynalıların Herson ve Kırım Yarımadası'nı birbirine bağlayan köprüleri havaya uçurması nedeniyle mahsur kaldı. Ukrayna ordusunun adım adım Herson'a yaklaşması üzerine, Putin ele geçirebildikleri tek bölgesel başkentten ordusunu geri çekmek zorunda kaldı.
Ukrayna'ya işgalin başından itibaren silah yağdıran Batılı ülkeler ise, savaşın gidişatını belirledi. Silah yardımında başı çeken ABD'nin uzun menzilli HIMARS füze sistemini Ukrayna'ya vermesi, Rus işgalcilerin ilerleyişini durdurdu. Cephedeki denklemi alt üst eden HIMARS'ları ünlü hava savunma sistemi Patriotlar izledi. 2023'e girilmesiyle, bu kez tank tabusu kırıldı. Alman Leopard ve Amerikan Abrams tankları haftalar içinde cepheye sürülecek.
Batılı ülkelerin halihazırdaki gündemi ise, Ukrayna'ya savaş uçağı verilmesi. Birçok Avrupa ülkesi, Amerikan F-16'larını Ukrayna'ya göndermeye hazır olduklarını duyurdu.
Rusya'nın Ukrayna işgali, aylardır doğudaki Donbas'ta yer alan Bakhmut'taki çatışmada kilitlenmiş durumda. Rus paralı asker grubu Wagner, kilit şehir Bakhmut'ta binlerce kayıp vermesine rağmen adım adım ilerledi ancak henüz kentin kontrolünü ele geçiremedi. Rusya'nın neredeyse on üçüncü ayı dolmak üzere olan Ukrayna işgalinde 200 bin askerini kaybettiği tahmin ediliyor.