10.07.2019 - 11:27 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
İran ile Batılı ülkeler arasındaki tansiyon bugün yapılan açıklamalarla bir kez daha yükseldi. Al Jazeera'ya konuşan ABD'nin İran özel temsilcisi Brian Hook, Tahran yönetimini hedef alan yeni yaptırımların sinyalini verdi.
Trump yönetiminin İran'la 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmanın yenilenmesi amacıyla Kongre'den onay çıkarmak için çaba harcayacağını belirten Hook, ABD'nin müttefiki Körfez ülkelerine de seslendi. Özel temsilciye göre, Körfez'deki Arap ülkeleri birlik halinde olsaydı İran'a daha etkili şekilde karşı konulabilirdi.
ABD'nin İran'a karşı hazırladığı bir başka planı ise, Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford duyurdu.
Pentagon, İran ve Yemen açıklarındaki stratejik öneme sahip sularda görev yapmak üzere uluslararası bir askeri koalisyon kurulmasını planlıyor.
Dunford, "Hürmüz Boğazı ve Bab'ül Mendep'te seyrüsefer güvenliğini sağlamak için bir koalisyon kurulması konusunda bazı ülkeler ile temas içerisindeyiz" dedi.
Girişime destek için siyasi irade gösteren ülkelerin birkaç gün içerisinde netleşeceğini belirten Dunford, "Ardından bu girişime verilecek belirli imkanlar konusunda ordularla doğrudan çalışacağız" ifadesini kullandı.
İngiltere'nin Cebelitarık Boğazı'nda el koyduğu petrol tankerinin derhal bırakılmasını isteyen İran'dan ise bir kez daha misilleme tehdidi geldi. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, İngiltere'nin hamlesinin sonuçları olacağını söyledi.
BU NOKTAYA NASIL GELİNDİ?
Tarihi nükleer anlaşma, İran ile P5+1 ülkeleri arasında 2015 yılında imzalandı. ABD, İngiltere, Fransa, Çin, Rusya ve Almanya'nın taraf olduğu anlaşma, İran'ın uranyum zenginleştirme programını kısıtlaması karşılığında ülkeye uygulanan yaptırımların kademeli olarak kaldırılmasını öngörüyordu.
Ancak Donald Trump'ın ABD Başkanı seçilmesiyle rüzgar tersine döndü. Trump, 2018'in sonlarında İran'a karşı yeni yaptırımlar açıkladı. ABD lideri, petrolün yanı sıra İran'ın en büyük ihracat gelir kaynağı olan demir-çelik, alüminyum ve bakır sektörlerini de kapsayan yeni yaptırımları ise Mayıs ayı başında devreye soktu.
Tahran yönetimi de anlaşmadan kısmen çekildiğini ilan etti ve Batılı ülkelere 60 gün süre verdi. İran, Temmuz ayının başında nükleer anlaşmada belirlenen 300 kilogramlık düşük oranda zenginleştirilmiş uranyum stok sınırını aştığını duyurdu. Ayrıca, 3,67 uranyum seviyesinin üzerine çıkılacağını da ilan etti.
Dünyanın en önemli enerji güzergahı Basra Körfezi'nde Haziran ayı içerisinde bazı petrol tankerlerinde patlamalar oldu. ABD ve Ortadoğu'daki müttefikleri, patlamalardan İran'ı sorumlu tuttu.
İran'ın bir ABD insansız hava aracını füzeyle vurması ise, şimşek yüklü bulutların çarpışmasına yol açtı. Donald Trump, İran'a saldırı emri verdiğini ve 10 dakika kala söz konusu saldırıyı iptal ettiğini söyledi.
Pentagon, uçak gemisi USS Abraham Lincoln ve diğer savaş gemilerini Mayıs ayında Ortadoğu'ya gönderdi. Washington, Orta Doğu'ya Patriot füze savunma sistemi bataryası da konuşlandırıyor. Ayrıca bölgedeki ABD üslerine 1000 ek asker yollanacağı da açıklandı.