05.08.2024 - 10:51 | Son Güncellenme:
BBC Türkçe
Instagram'da 36 yaşındaki çekici bir kadın taklidi yapan ve Chicago'da yaşadığını, romantik bir ilişki aradığını söyleyen bir kullanıcı tarafından eklendi. "Günaydın güzelim, bugün ne planların var?" Bir siber muhabir olan Joe Tidy, 'Jessica'dan neredeyse her gün öğleden sonra 4 civarında bu tür mesajlar alıyordum diye anlatıyor. Böyle haftalarca devam etti. Diyalog Instagram'da bir yabancının "tanışmak ve arkadaş olmak istediğini" söyleyen mesajıyla başlamıştı. Bir siber muhabir olarak, dolandırıcılığın tüm izlerini taşıdığını hemen anladım.
Ancak ne tür bir dolandırıcılık olacağını anlamak için haftalardır bir şey anlamamış gibi yapmam gerekti. İngiltere saatiyle öğleden sonra gelen bu sabah mesajları 'Jessica'nın Amerikalı olduğunu ve Chicago'da yaşadığı yalanının bir parçasıydı. Dolandırıcıların dolandırmaya gerçekten başlamadan önce ne kadar çok vakit harcadıkları beni şoke etti. Çok yavaş ve sabırlılardı. Dört haftadan uzun bir süre onlarca sıcak ve bazen de flört eden diyaloglar yaşandı. Tatillerden, spordan, siyasetten bahsettik. 'Jessica' bana yaşamına dair fotoğraflar ve videolar yolluyordu. Bunlara at binmek için yaptığı geziler de dahildi. Ayrıca sürekli romantik bir ilişkiye açık olduğuna dair işaretler gönderiyordu.
"Dürüst, nazik ve olgun bir beyefendi arıyorum. Instagram'dan arkadaşlar edindim. Tabii ki doğru insan karşıma çıkarsa ilişkiyi daha da ileri taşımayı düşünebilirim" diye yazdı.
En sonunda Jessica bir gece elini oynadı ve dolandırıcılığın ne olduğunu fark ettim. "Seninle paylaşmak istediğim iyi bir haberim var!" dedi ve kripto para cüzdanını gösterdi. Tam 47 bin dolar karda olduğu görülüyordu. Kriptoyla benim de zengin olabileceğimi söylüyordu.
Bu da teorimi doğrulamıştı. Jessica bir "domuz kasabıydı". Domuz Kesimi dolandırıcılıkları siber suçlarda büyük ve daha da büyüyen bir endüstri. FBI'a göre Domuz Kesimi şebekeleri geçen yıl en az üç milyar dolar çaldı. Sosyal medya ve çöpçatan uygulamalarında kurbanlarını romantik ilişkilere giriyormuş gibi yaparak kandırıyorlar. Daha sonra onları genelde kripto para alanında sahte yatırım fırsatlarına ikna ediyorlar. Araştırmacılar, bu dolandırıcıların genelde Çince konuşan organize şebekelerle çalıştıklarını söylüyor. Domuz Kesme teriminin de dolandırıcıların kullandığı kabaca "Domuz Kesme Tabağı" diye çevirilebilecek "Sha Zhu Pan" yönteminden geldiğini belirtiyorlar. Dolandırıcılılar parayla kaçmadan önce, tıpkı bir domuzun kesilmeden önce iyice şişmanlatılması gibi, kurbanlarını daha da çok para almak için bilinen tekniklerle kandırıyorlar. 'Jessica' ismi daha önce de Domuz Kesme dolandırıcıları tarafından kullanılmıştı.
Geçtiğimiz Mart ayında ABD'nin Maryland eyaletinde yaşayan 82 yaşındaki bir Büyükbabanın, 'Jessica' adlı bir Domuz Kasabına tüm birikimlerini kaybettikten sonra intihar ettiği bildirilmişti. 2022'de de bir erkek 'Jessica'ya bir milyon dolar kaybetmişti.
Dolandırıcıların hangi yöntemleri kullandığını bulmak için 'Jessica'nın yatırım planına 200 dolar koymayı kabul ettim. Güya paramı iki katına çıkartacak süreçte bana rehberlik etmeden önce öne sürdüğü bir dizi kuralını kabul etmemi istedi. "Öncelikle bana Bayan Kraliçe" diyeceksin dedi. Bütün talimatlarını dikkatle izlemeyi kabul etmeliydim çünkü artık "benim öğretmenimdi ve paramdan sorumluydu". Elde edeceğim kârın bir kısmıyla Chicago'ya gidip ona "küçük bir hediye almalı ya da romantik bir akşam yemeği" ısmarlamalıydım. Son olarak 'Jessica' yatırımlardan kimseye bahsetmemem için söz verdirdi.
Siber güvenlik şirketi Sift'ten dolandırıcılık uzmanı Brittany Allen, domuz kasaplarının kurbanlarında bağlılığı teşvik etmek için gayrıresmi kontratlar yaparak güven tesis etmesinin sık görülen bir yöntem olduğunu söylüyor.
"Bu iki unsurun bir kombinasyonu, romantizm ve kontrol. 'Birlikte bir geleceğimiz var çünkü Chicago'ya geliyorsun' diyorlar. Ancak talimatları takip etmeye de istekli olmalısın."
Brittany ayrıca, kuralların benim için de bir sınav olduğunu ve böylece dolandırıcıların harcadığı zamana değip değmeyeceğimi ve istediklerini yapacak kadar itaatkar olup olmadığımı anlamalarına yaradığını söylüyor. Karşı çıksaydım Domuz Kasapları beni daha az yönlendilebilir ve bir sonraki kurbanlarını aramaya koyulurlardı.
Benim özel olarak hedef alındığıma dair bir işaret yoktu. Instagram hesabım kişisel ve bir gazeteci olduğum da açıkça yazıyor. Ancak Domuz Kesimi şebekeleri kurbanlarını araştırmakla uğraşmıyor. Sadece yüzlerce kişiye aynı yemi atıp, konuşmaya başlayacaklarını umuyorlar.
'Jessica'nın koşullarını kabul eder etmez, dolandırıcılık da başladı. Sürecin her bir adımını gösteren ekran görüntüleri yolladı. Coinbase'den kripto para satın alıp, bunları DeFi Wallet adlı bir uygulamaya göndermeliydim. Her iki uygulama da kripto dünyasındaki meşru şirketler tarafından işletiliyor, ancak görünüşe bakılırsa dolandırıcıların uygulamadaki sahte ticaret platformuna çekmeleri için bir yöntem olarak kullanılıyor. Süreçte ona sormadan ilerlersem 'Jessica' bana kızıyordu. Bir aşamada bir gece boyunca benimle konuşmayı reddetti.
Domuz Kesimi'nin ne kadar çok sık görüldüğünün bir işareti de Coinbase'in uygulama içinde bana gösterdiği uyarıydı. Uyarıda dolandırıcıların kurbanlarından para çalmak için büyük kârlar ve romantik ilişki vaadinde bulunduğu söyleniyordu. 'Jessica' bana bunları dikkate almamamı söyledi. Birkaç gün süren sahte ticaretten sonra, internet sitesi 200 dolarımın iki katından fazlasına çıktığını gösteren sahte bir cüzdan gösterdi. 'Jessica' birçok kez daha çok para yatırtmaya çalıştı. Kendimi yoksul hissettirmek için bir gülme emojisiyle birlikte 'Bundan daha fazla tasarrufun olmalı, değil mi?" diye soruyordu. Paramı alıp çıkmakta ısrar ettim. Tabii ki para günlerce "Dondurulmuş" gözüktü ve hiç geri gelmedi.
Başından sonuna dokuz haftalık bir süreçten sonra 'Jessica'ya BBC Muhabiri olduğumu ve dolandırıcı olduğunu bildiğimi söyledim. Bu kişiye, nerede olduğunu ve tehlikede olup olmadığını sordum. Daha önce Domuz Kasapları'nın şiddet kullanan siber çeteler tarafından çağrı merkezlerinde köle olarak çalıştırıldığı vakalar gördük.
Mart ayında Filipinler'de, internet üzerinden kumar oynatan bir şirkette çalışacakları vaadiyle kandırılan yüzlerce kişi bir dolandırıcılık merkezinden kurtarılmıştı. Kamboçya, Laos ve Myanmar'da kurulan çetelerle, Güney Doğu Asya bu dolandırıcılığın merkezi haline geldi. 'Jessica' derhal bir dolandırıcı olduğunu itiraf etti ve kendisinin de tutsak olduğunu belirtti.
"Dubai'deyim. Annemi, babamı, büyükanne ve büyükbabamı ve ailemi özlüyorum. İki yıldır burada tutsağım ve iki yıldır bana tecavüz ediyorlar. Hayatım cehennem gibi. Bu gece 500 dolar kazanamazsam 10 kişi bana tecavüz edecek. Annemi kurtarabilir misin?" dedi. Diyalog çabucak inatçı bir pazarlığa dönüştü ve 'Jessica' 500 dolar yollamazsam benimle konuşmayacağını söyledi. Kulağa gerçek bir yardım çağrısı gibi gelmiyor ama parayı ödemeyi reddettikten sonra beni engellediği için asla emin olamayacağız.
Brittany Allen bunun Domuz Kasapları'nın kullandığı yeni bir taktik olabileceğine katılıyor. "Kulağa yardım isteyen tehlike altındaki gerçek bir insan gibi gelmiyor" diyor. "Bu merkezlerin senaryolar ve metinler kullandığını biliyoruz. Dolayısıyla yeni bir senaryo olabilir" diyor. Brittany ayrıca gerçekten istekleri hilafına orada tutulan ve acı çeken insanlar olduğu için bu tür taktiklerin kullanılmasının üzücü olduğunu belirtiyor.
İnternette kapsamlı bir aramadan sonra, dolandırıcıların kullandığı fotoğrafların bir Alman internet ünlüsünün Instagram hesabından alındığını fark ettim. Bir e-posta gönderip, kendisini uyardım.
'Jessica'nın kripto cüzdan adresini de sahtecilikle mücadele eden kurumlara gönderdim. Kripto para soruşturmacısı Elliptic'in kurucusu Tom Robinson, vakayı inceledi ve 'Jessica'nın sahte yatırım sitesinin büyük bir Çinli domuz kesimi şebekesinin parçası olduğunu ve geçen ay yaklaşık 200 bin dolar kazandıklarını belirtti. Robinson "Kullandıkları internet sitesi cryptoptoice.top Çin'de "Xue Pan Pan" adlı bir tüzel kuruluşa bağlı" diyor. "Aynı tüzel kuruluş en az 109 internet sitesinin sahibi. Her biri de bir tür dolandırıcılık gibi görünüyor."
Tom Robinson, özellikle Asya'da bu suçları işleyen organize suç örgütleriyle, izlerini örtmek için Tether adlı kripto para kullanımı arasında örtüşme olduğunu belirtiyor. "Birçok şirket Tether kullanmayı seviyor çünkü Tether işlemi yapacak kara para aklayıcıları ve servis sağlayıcılarından oluşan bir ekosistem var."
Domuz kasabımın nerede olduğunu bilmesek de, Çince konuşuyor gibi görünüyorlardı. Çünkü sahte ticaret sırasında bana gönderdiği sayısız ekran görüntüsünün birinde kazayla Çince bir dipnot kalmıştı. "Bu sayfayı kopyala" deniyordu. Belki de senaryolarının ya da talimatnamelerinin bir parçasıydı. 'Jessica'nın bir daha benimle temas etmeyeceğini anlayınca, hesabını Instagram'a şikayek ettim ve gerçek olmadığı konusunda uyarmak için takipçilerinin bazılarına mesaj attım.