Soçi'de Erdoğan-Putin zirvesi! Rusya'da son durum ne, masada hangi konular var?
05.08.2022 - 12:25 | Son Güncellenme:
Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş artık 6. ayına yaklaşırken bugün tüm gözler Rusya'nın Soçi kentinde olacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Putin arasında bir görüşme var. İki lider en son 17 gün önce 19 Temmuz'da İran'da bir araya gelmişti. Orada hem 3'lü görüşme hem de ikili zirve yapılmıştı. Gazeteci Siyamend Kaçmaz, bugünkü zirvenin yapılacağı Rusya'nın Soçi kentinden son gelişmeleri aktardı.
Dün Rusya'da Güvenlik Konseyi toplandı. Orada ne konuşuldu? 19 Temmuz'daki görüşmede Suriye'ye olası operasyon konusunda Rusya'nın soğuk bir tutumda olduğunu biliyoruz. O günden bugüne bir değişiklik var mı? Liderler arası SİHA diyaloğu vardı, bu gerçek olabilir mi?
KREMLİN'DEN AÇIKLAMA
Görüşme öncesi Kremlin'den son dakika açıklaması geldi. Açıklamada, bugünkü görüşmede Suriye konusunun ele alınacağı ve Türkiye'nin güvenlik endişelerinin dikkat alındığı bildirildi. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov yaptığı açıklamada, "Erdoğan ile Putin Suriye'yi de görüşecek. Türkiye'nin güvenlik endişeleri var" ifadelerini kullandı.
RUSYA'DA DURUM NASIL?
Gazeteci Siyamend Kaçmaz, görüşme öncesi son durumu Rusya'dan aktardı... Kaçmaz'ın değerlendirmeleri şöyle;
Bugün gerçekten Soçi'de özellikle Suriye başlıklı konu çok derinlemesine ele alınacak Soçi ismi artık Suriye'nin kaderini belirlediği şehir olarak artık tarihe geçecek. Çünkü burada alınan kararlar sahada gerçekten çok şey değiştirdiğini daha önceki görüşmelerde gördük.
TÜRKİYE'NİN OLASI ASKERİ OPERASYONU
En son geçen yıl Cumhurbaşkanı Erdoğan bu şehirde Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüşmeye gelmişti. Sorulardan bir tanesi şuydu... Türkiye'nin olası askeri operasyonunda herhangi bir değişiklik oldu mu? Rusya o konuda tavrını koruyor. Ve net bir şekilde şunu ifade ediyor... "Biz hiçbir şekilde Suriye'nin toprak bütünlüğünün bozulmasını istemiyoruz." Orada davetsiz olan ülkelerin askerleri bulunuyor, onların çekilmesi gerekiyor.
"BUGÜN DE AÇIKÇASI BÖYLE BİR TOPLANTI BEKLİYORUZ"
Kendilerinin rejimin isteğiyle orada bulunduklarını ifade ediyorlar. Rusya tarafı bunu ABD için söylüyor. Türkiye'nin orada olup bitenlere de sessiz kalamayacaklarını anladıklarını ifade ediyorlar. An itibarıyla orada herhangi bir stabil düzenin oluşturduğu, Türkiye'nin yapacağı bir olası operasyonun stabil düzene belki zarar verebileceği ifade ediliyor. Ancak dediğim gibi Soçi görüşmelerinde bugüne kadar Erdoğan ve Putin görüşmeleri hiçbir zaman kısa sürmedi. Hiçbirisi de nezaket ziyareti ortamında olmadı. Her zaman bir konuların çözüldüğü, sahada değişikliklerin yaratıldığı toplantılar oldu. Bugün de açıkçası böyle bir toplantı bekliyoruz.
Dün Rusya Devlet Başkanı Putin, Güvenlik Konseyi'ni topladı. Erdoğan görüşmesi öncesi orada görüşmeler yaptı. Masaya neler yatırılabilir? Bu başlıklardan bir tanesi dün Kremlin Sözcüsü Peskov ifade etti. "Liderler, büyük ihtimalle Karabağ olayını da gündeme getirebilirler" dedi.
Bu SİHA ve İHA alımları konusunda "Evet bir diyalog gerçekleşti. Fakat Rusya ona şu şekilde bakıyor. Zaten Türkiye ile sürekli iş birliği konularında her görüşmelerimizde dile getiriyoruz. Bu konuları askeri taraflarımız zaten görüşüyorlar." ifadelerini kullandı.
Bugünkü masada sadece Rusya olmayacak. Aynı zamanda Ukrayna'nın tahıllarını dünya pazarına çıkması için oluşturulan Koordinasyon Merkezi'nin işleyişi de gündeme gelecek. O konuda sahada nasıl gelişmeler elde ediliyor.
RUSYA'NIN GÜBRE VE TAHIL ÜRÜNLERİ
Ukrayna tahılından ziyade Rusya'nın önemli olan hem gübre hem de tahılının dünya pazarına çıkması. Çünkü Rusya dünya pazarına bir nevi domine eden Rusya'nın tahılı ve gübresi. Avrupa ve Batı'da yaptırımlarda bunu görmüş olacak ki o kısmı biraz gevşetmiş bulunuyor. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov da yaptığı açıklamalarda şunu ifade ediyor... "İstanbul'daki müzakerelerde atılan imzalarda Rusya'ya bir takım vaatlerde bulunduğunu görüyoruz ki Guterres'in imzadaki hükümlülüklerini yerine getirmesini bekliyoruz" dedi.
VİZESİZ İŞLEMLER YENİDEN Mİ BAŞLAYACAK?
Sadece bölgesel meseleler değil ikili ilişkiler de konuşulacak. Gerçekten çok ciddi anlamda bir ticaret hacmi Türkiye Rusya'ya, Batı ve Avrupa'ya yaptırımlardan hiçbirini gerçekleştirmedi. Dolayısıyla da Rusya, Türkiye'yi dost olan ülkeler listesine baş sıralara koyuyor. Önümüzdeki günlerde bunun bir göstergesi olarak da 2016'da Türk vatandaşlarına kaldırılan vizesiz işlemin belki tekrar getirilmesi söz konusu olacak. Bütün bunlar masada olacak.
Bir de her yıl Türkiye-Rusya arasında her yıl düzenlenen Üst Düzey İşbirliği Komisyonu toplantısı var. Bu yıl Türkiye ev sahipliği yapacak. Belki bunun tarihi açıklanacak ve Putin'in Türkiye'ye gelme söz konusu olacak.
