Savaştan kurtarılan Kırım şarkıları

Eurovision Şarkı Yarışması’nı 2016’da kazanan Ukraynalı şarkıcı Camala’nın Kırım Tatar Türklerinin geleneksel müziğini “kurtarmak” amacıyla yaptığı albümü “Qirim” bugün tüm zorlukların ardından çıktı. Rusya geçen Şubat ayında Ukrayna’yı işgale başladığında, Camala ilk önceliğinin iki küçük çocuğunu güvenli bir yere götürerek Türkiye’deki kız kardeşine ulaşmak olduğunu, ikinci konunun ise yıllardır üzerinde çalıştığı albümün kayıtlarını kurtarmak olduğunu söyledi.

Jamala, “Sirenleri duyduğumuzda ilk sorum çocuklarım nerede, ikinci sorum albümüm nerede oldu” dedi. Rus bombardımanı başladığında, albümün başkent Kiev yakınlarındaki bir kayıt stüdyosunda olduğunu belirten Camala, ancak kayıtları kurtarmak için oraya gidemediğini, yapımcısının ise bir ayda stüdyoya ulaşabildiğini açıkladı. Camala, geleneksel halk müziği sanatçılarından ve şarkıları kuşaktan kuşağa aktaran insanlardan “bilinmeyen, yayınlanmamış, unutulmuş” şarkılar toplamak için yıllarca söz konusu albüm üzerinde çalıştığını ifade etti.

Anavatanın sesi oldu

Camala, Rusya’da yasaklandığı için insanların ona gizlice Kırım şarkıları gönderdiğini ve ardından 80’den fazla geleneksel ve orkestra müzisyeniyle birlikte “Qirim” albümünü kaydettiğini belirtti. Babası Alim Jamaladinov adlı bir Kırım Tatarı olan 39 yaşındaki Camala şunları söyledi: “Anavatanım Kırım’a güçlü bir ses vermeye çalışıyorum. Yüzyıllarca Rus İmparatorluğu, sonra Sovyetler Birliği, şimdi Rusya... Bizi susturmak için çok propaganda yaptılar. Sonra tüm dünyaya bizim var olmadığımızı söylediler. Ama gerçeği biliyoruz. Bu yüzden, bu albümdeki şarkıların her birinin arkasındaki hikâyeler aracılığıyla bu gerçeği göstermek benim için gerçekten önemli.”

Bu akşam Eurovision’da

Camala 2016 yılında, birçok Kırım Tatarının Rusya tarafından zorla sınır dışı edilmesinden esinlenen bir şarkı olan “1944” ile Eurovision Şarkı Yarışması’nı kazanmıştı. Eurovision 2023, geçen yıl yarışmayı kazanan Ukrayna’nın savaş nedeniyle etkinliğe ev sahipliği yapamaması nedeniyle İngiltere’nin Liverpool kentinde gerçekleşti. Bu akşam kazanan şarkının belli olacağı finalde Camala da “1944” adlı şarkısını seslendirecek. Şarkının bir bölümünde Türkçe olarak şu sözler geçiyor: “Yaşlığıma toyalmadım / Men bu yerde yaşalmadım”.