Ruhani’yle İran yeni bir başlangıç yapabilecek

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun devlet başkanları, başbakanlar ve dışişleri bakanlarının katıldığı ‘genel tartışma’ bölümü her yıl üye devletlere gündemlerini kürsüden dünyaya duyurma imkanı veriyor. BM içerisinde ve dışarısında yüzlerce etkinlik de devletler tarafından uluslararası sahnedeki duruşlarını yansıtmak için etkili bir araç olarak kullanılıyor.
Netanyahu son sırada
Geçtiğimiz ağustos ayında görev süresi dolan İran’ın eski cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad bu fırsatı her kullandığında tepki çekti, Tahran yönetimi yalnızlaştı... Ahmedinecad’ın Genel Kurul kürsüsünde Yahudi soykırımını reddettiği, Columbia Universitesi’ndeki konuşmasında ‘İran’da eşcinsel olmadığını’ iddia etmesi BM kulislerinde hala büyük bir canlılıkla hatırlanıyor. İran’ın küresel düzene ‘saygın bir aktör’ olarak geri dönme isteğine uygun olarak çiçeği burnunda Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve 2002 ila 2007 yılları arasında BM’de büyükelçilik yapmış Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in önümüzdeki hafta gösterecekleri performans merakla bekleniyor.
Ruhani’nin ılımlı mesajlarına geçen hafta Zarif’in Nazilerin gerçekleştirdiği soykırımı kınaması ve Yahudi yeni yılı Roş aşana’yı kutlaması eklendi. Amerikan basınında yakın zamanda ‘Suriye krizinin çözümü için Esad rejiminin destekçisi İran’la konuşulması’ gerektiği yönündeki yorumlar da Tahran yönetiminin elinin güçlendiğini gösteriyor. Batılı güçlerin nükleer programı cezalandırma amacıyla uyguladığı ağır yaptırımlarla beli bükülen ekonominin sarstığı İran halkının tercih ettiği Ruhani, “Asla nükleer bomba yapmayacağız” açıklamasıyla barışçıllığa vurgu yapmasıyla ‘puan topladı’.
1979’dan beri aralarında diplomatik ilişki bulunmayan ABD ve İran, geçtigimiz hafta mektup degişimi yaparak ‘buzları eritmeye’ doğru küçük de olsa adımlar atmaya başladı. BM kulislerinde ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ve Zarif’in görüşebileceği bile öne sürülüyor. Fakat olası ABD ve İran yakınlaşmasının önünde İsrail’in itirazı çok önemli bir etmen olarak duruyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, bütün devlet ve hükümet başkanlarının aksine konuşma listesinin ön sıralarında yer almayıp 1 Ekim’de, genel tartışma bölümünün en son günü konuşmasını yapacak. Netanyahu’nun bu tercihi şimdiden büyük merak uyandırdı. Netanyahu geçen yıl kürsüye bomba resmiyle çıkarak İran’ın nükleer bomba üretmesine az zaman kaldığını iddia etmişti.

YARIN: Suriye Genel Kurul’a damgasını vuracak ve BM’de ‘yıldız’ olarak anılan Sergey Lavrov profili.