Orda, bir köy var Kore'de! İki ülke arasında bayrak direği bile olay yarattı
25.03.2023 - 10:59 | Son Güncellenme:
Sık sık Kuzey Kore’nin yaptığı füze denemeleriyle gündeme gelen Kore Yarımadası, çok yakın bir geçmişte Soğuk Savaş'ın ilk sıcak çatışmasına ev sahipliği yaptı. Kore Savaşı, 1953 yılında imzalanan ateşkesle sahada sona ermiş olsa da bir barış antlaşması imzalanmadığı için kağıt üzerinde günümüzde devam ediyor. Düşman kardeşlerin 'savaş' durumu zaman zaman ilginç propaganda çalışmalarıyla da gündeme geliyor. Bu çatışmalar çoğunlukla iki ülke arasında askerden arındırılan tarafsız bölgede yaşanıyor.
Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr - İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Kore Yarımadası 1945 yılında düzenlenen Moskova Konferansı'nda alınan kararla ülkenin ortasından geçen 38'inci paralelden çekilen çizgiyle iki parçaya bölündü. Alınan karara göre 'ülke kendi ayakları üzerinde durana kadar' Kore’nin kuzeyi Sovyetler Birliği (SSCB), güneyi ise ABD tarafından Birleşmiş Milletler adına yönetilecekti. Dünya büyük bir sıcak savaşı geride bıraksa da bu kez bambaşka bir savaşla daha karşı karşıyaydı. Devir Soğuk Savaş devriydi ve bu savaşın iki büyük aktörü Kore’de burun buruna gelmişti.
Takvimler 25 Haziran 1950’yi gösterirken dünya kendini yeni bir savaşın ortasında buldu. Binlerce asker ve SSCB'nin desteğiyle sağlanan ekipmanlarla 38. paraleli geçen Kuzey Kore, düşman kardeş Güney Kore'ye geniş kapsamlı bir saldırı başlattı. Bu, soğuk savaşın ilk sıcak çatışmasıydı.
Birleşmiş Milletler, Kuzey Kore'nin Güney Kore'ye saldırmasının ardından ABD öncülüğünde kuzeyden gelen saldırıyı durdurmak için savaşa dahil oldu. 1951 yılına gelindiğinde taraflar sınır olarak kabul edilen 38'inci paralelde çakılıp kaldı. Her gün yüzlerce kişi ölmesine rağmen cephe hattında bir değişim yaşanmıyordu. Bir an önce barış görüşmelerinin başlaması gerekiyordu. 1951 yılında başlayan barış görüşmeleri tam iki sene sonra, 27 Temmuz 1953 yılında Panmunjom Ateşkesi'yle sona erdi.
Taraflar eski sınırlarına geri dönmüş olsa da ateşkesin ardından bir barış anlaşması imzalanmadığı için savaş günümüzde resmi olarak henüz sona ermiş değil. Kuzey ve Güney Kore arasında bulunan askerden arındırılmış bölge ise tam da bu sebeple günümüzdeki en gergin noktalardan biri. Ancak bu gerginliğe rağmen askerden arındırılmış bölgede kimilerine göre propaganda yapmayı hedefleyen kimilerine göre ise barışı temsil eden bir köy bulunuyor.
ARALARINDAKİ SINIR MAYINLARLA KAPLI
Kuzey ve Güney Kore'yi ayıran 'Askerden Arındırılmış Bölge' (Demilitarized Zone - DMZ), günümüzde dünyanın en sıcak noktalarından birisi olarak biliniyor. Dikenli tel örgüler, ileri karakollar ve yüzbinlerce askerin karşı karşıya olduğu bölgede sınırları korumak için mayınlar kullanılıyor. Ancak tüm bu gerilime ve önlemlere rağmen askerden arındırılmış bölgeye biri Kuzey Kore'ye, diğeri ise Güney Kore'ye ait olan iki köye ev sahipliği yapıyor. İki ülke arasında ateşkes anlaşmasının imzalanmasının ardından 1953 yılında inşa edilen köyler, zaman zaman düşman kardeşler arasında ilginç mücadelelerde başrolü oynuyor. Bu köylerden en çok merak konusu olan ise 'kara kutu' olarak bilinen Kuzey Kore'ye ait Kijong-dong Köyü.
KUZEYLİLER 'BARIŞ KÖYÜ' OLARAK ADLANDIRIYOR
Kijong-dong Köyü, 1953 yılında Panmunjom Ateşkes Antlaşması'nın imzalanmasının ardından sıfırdan inşa edildi. Su kulesi, elektrik altyapısı ve temiz sokaklarıyla 'barış köyü' olarak bilinen Kijong-dong, Kuzey Kore'nin dünyaya sanayileşmiş, refah seviyesi yüksek ve modern bir ülke olduğunu gösterme rolünü üstlendi.
Kuzey Kore her ne kadar Kijong-dong'un hayat dolu modern bir köy olduğunu açıklamış olsa da uzmanlar sahada görüneni tablonun, ülkenin resmi açıklamalarından farklı olduğunu düşünüyor ve 'barış köyü'nün yakından incelendiğinde çoktan terk edilmiş bir film setini andırdığını iddia ediyor.
GÜNEYLİLERE GÖRE BURASI BİR 'PROPAGANDA KÖYÜ'
Kuzey Kore kaynakları Kijong-dong Köyü'nün 200 kişilik bir nüfusa sahip olduğunu belirtmiş olsa da Güney Koreli gözlemciler köyde kimsenin yaşamadığını ve aslında bir 'propaganda köyü' olduğunu iddia ediyor. Sınırın Güney Kore tarafında konuşlanan çok uluslu görev gücünün komutanı Robert Watt da köyde bulunan evlerinin sadece güzel görünen dış cephelerden oluştuğunu ve yapıların içinin boş olduğunu belirtiyor.
Güney Kore kaynakları, köyde akşam yanan sokak lambalarının yanıltma amaçlı yerleştirildiğini, köyde yaşam olduğunu göstermek için yerleştirildiğini düşünüyor ve köyde Kuzey Korelilere dair tek işaretin köyde temizlik çalışması yapan bakım görevlilerinin olduğunu savunuyor. Kasabada bir çocuk bakım merkezi, anaokulu, ilk ve ortaokul ve ayrıca bir hastane binası olduğu tahmin edilen çeşitli yapılar bulunuyor.
TAM KARŞISINDA 'ÖZGÜRLÜK KÖYÜ' VAR
Askerden arındırılmış bölgede Kuzey Kore'nin 'barış köyü'ne karşılık Güney Kore’nin ise 'özgürlük köyü' bulunuyor. Güney Kore idaresindeki Daeseong-dong Köyü 226 kişiye ev sahipliği yapıyor. Dışarıdan kimsenin yerleşemediği köyde geceleri saat 23.00’ten sonra güvenlik gerekçe gösterilerek sokağa çıkma yasağı ilan ediliyor. Askerden arındırılmış bölgeyse kimi zaman bayrak direkleri kimi zaman da hoparlörlerin kullanıldığı propaganda savaşlarına şahitlik ediyor.
ARALARINDA 'BAYRAK DİREĞİ SAVAŞI' BİLE YAŞANDI
Güney Kore'nin başkenti Seul'deki Kookmin Üniversitesi'nde görev yapan ABD'li profesör Peter Kim, Kuzey Kore denildiğinde hemen hemen her insanın aklına roketler ve nükleer füzeler geldiğini belirterek, "Medyada gördüklerimiz dışında bu ülkeye dair farklı şeyleri öğrenmek neredeyse imkânsıza yakın" ifadelerini kullandı.
Askerden arındırılmış bölgede bu gelişmeler dışında geçmişte bayrak direkleri ve devasa hoparlörlerin başrolde olduğu bir dizi rekabete şahitlik etti.
Güney Kore’nin 1980'li yıllarda Daeseong-dong Köyü'ne yerleştirdiği yaklaşık 100 metre uzunluğundaki bayrak direği, bölgede bir 'propaganda savaşı'nın başlamasına sebep oldu. Kuzey Kore, bu gelişmenin ardından Kijong-dong Köyü'ne yaklaşık 160 metrelik bir bayrak direği yerleştirerek Güney Kore’ye karşılık verdi. Halihazırda Kuzey Kore’nin yerleştirdiği bayrak direği şu anda dünyadaki en yüksek dördüncü bayrak direği olarak biliniyor.
KARŞILIK OLARAK YÜKSEK SESLE K-POP ŞARKILARI DİNLETTİLER
Dünya çapında 'bayrak direği savaşı' olarak bilinen rekabet her ne kadar başlı başına ilginç olsa da iki ülke arasındaki propagandaya geçmişte devasa hoparlörler de dahil oldu. Kuzey Kore, hoparlörlerle yaptığı yayınlarda geçmişteki zaferlerini övdü ve insanları ülkeye davet etti.
Güney Kore ise bu adıma karşılık Kuzey Kore'nin derinliklerinden duyulabilecek kadar yüksek sesle tüm dünyada popüler hale gelmiş olan ve 'K-Pop' olarak bilinen Güney Kore'nin İngilizce sözlere de yer veren, ABD standartlarındaki modern pop müzik şarkılarıyla karşılık verdi. Hoparlör savaşları, 2004 yılına iki ülkenin de yayınları durdurmasına kadar devam etti. Gerginliğin artması sebebiyle 2016’da yayınlar kısa süreli olarak yeniden başlasa da günümüzde askerden arındırılmış bölge de derin bir sessizlik hakim.
