O bir barış güverciniydi

Hayatı boyunca Filistin ile barışı savunan İsrailli barış aktivisti ve modacı Ruth Dayan, 103 yaşında Tel Aviv’deki evinde yaşamını yitirdi. Filistin’deki hak ihlallerine karşı tavrıyla tanınan Ruth Dayan’ın ölümü üzerine İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin açıklama yaptı. Rivlin, Ruth Dayan’ın girişimciler için rol model olmayı başarmış seçkin bir kadın olduğunu belirterek “Kim olursa olsun insanlara sınırsız sevgi duyuyordu” dedi. 1967’deki Altı Gün Savaşı’nda ulusal bir kahramana dönüşen İsrail’in en şahin generallerinden ve eski dışişleri bakanı Moşe Dayan’ın ilk eşi olan modacı, 1954’te kurduğu Maskit modaeviyle başarı elde etmişti. Tasarımlarında Yahudi göçmenlerin kültürel mirasından ve İsrail’in Arap toplumundan ilham alan Dayan, Christian Dior, Yves Saint Laurent ve Givenchy ile işbirliği yaptı. Ruth Dayan’ın tasarımları bazı Hollywood yıldızları tarafından tercih ediliyordu.

Fikir ayrılığından boşandı

Ruth Dayan moda dünyasındaki konumunun dışında eşinin politikasına rağmen Filistinlilerle barışın aktif bir savunucusuydu. Savaştan etkilenenlere yönelik hayır işlerine destek veren modacının şirketi yeni göçmenler istihdam etmiş ve büyük bir ihracatçı haline gelmişti. Ruth Dayan aynı zamanda İsrail’in 1967’de ele geçirdiği topraklarda insan hakları ihlallerini belgeleyen İsrailli bir grup olan B’Tselem’in halk konseyinin bir üyesiydi. Dayan ayrıca bir Yahudi-Arap sosyal grubu olan Brit Bnei Shem’i (Ibnaa Sam) kurarak yeni göçmenler, Bedevilerin hakları ve kadın davaları için çalıştı. Ruth Dayan’ın fikir ayrılıkları nedeniyle boşandığı Moşe Dayan ise 1981’de 66 yaşındayken Tel Aviv’de ölmüştü.




Kadınlar arası 40 yıllık dostluk

Ruth Dayan, Filistin lideri Yaser Arafat’ın eşi Süha Arafat’ın annesi Raymonda Tawil ile 40 yıllık dostluğuyla da dünya gündemine gelmişti. İsrail’in en ünlü savaşçısının eski eşi olan Ruth Dayan’ın kız kardeşi Reumah da İsrail’in 7’nci cumhurbaşkanı olan eski savaş pilotu Ezer Weizman ile evliydi. Buna rağmen ilişkileri hiçbir zaman bozulmayan Ruth Dayan ile Raymonda Tawil’in dostluğu kitaplara bile konu olmuştu. Nitekim, Ruth Dayan’ın İsrail’in Filistinlilere karşı tutumunu ölene kadar eleştirdiği biliniyor. Raymonda Tawil, 2015’de BBC’ye verdiği röportajda, bir zamanlar eşinin işgali altındaki bölgelerde hastaneleri ziyaret eden ve Filistinli çocuklara hediyeler dağıtan Dayan’ın hâlâ eski fikirlerini koruduğunu söylemişti. Raymonda Tawil, İsrail ile Filistinliler arasında gerçek barış ihtimalinin geçmişte olduğundan daha kötü görünmesine üzülüp üzülmediğini sorduğunda Ruth Dayan’dan “Hiçbir şey yapamayacağımı hissetmem üzücü” cevabını aldığını aktarmıştı. Yaser Arafat 2004’te öldü, Raymonda Tavil şimdi 81, Süha Arafat ise 57 yaşında.