Nijer'de darbe: Batı Afrika ülkelerinden darbe yönetimine ültimatom

Darbe liderliğine verilen ultimatomda Pazar gününe kadar da süre tanındı. ECOWAS isimli oluşum Mohamed Bazoum’un da serbest bırakılmasını talep etti. Birliğin müdahale planına göre, saldırı yapılacak yerler birlik üyesi ülkelerin liderleri tarafından belirlenecek.

Açıklama ECOWAS’ın Siyasi İşler, Barış ve Güvenlik Komiseri Abdel-Fatau Musah tarafından yapıldı.

Nijerya’nın başkenti Abuja’da yapılan üç günlük kapalı zirve sonrası konuşan Musah, “Bir müdahalenin, gerekli kaynaklar dahil tüm ayrıntıları burada masaya yatırıldı” şeklinde konuştu.

15 ülkenin bulunduğu birlik, darbe sonrası Nijer’e yaptırım uygulamaya koydu. Bu ülkeye, çözüm için yapılan ziyaret ise çözümsüz kaldı.

Musah yaptığı açıklamada, diplomasinin işlemesini istediklerini de vurguladı ve darbe yönetimine geri adım atma çağrısında bulundu.

Nijerya Devlet Başkanı Bola Ahmed Tinubu da hükümetine askeri hazırlık yapma çağrısında bulundu. Senegal de asker göndermeyi vaat ediyor.

Nijer'in başkenti Niamey'de binlerce kişi, ülkenin Fransa'dan bağımsızlığını kazanmasının 63. yıl dönümünde darbeye destek vermek için düzenlenen gösteriye katıldı.

Darbe taraftarları, Nijer'e yaptırımlar uygulayan Batı Afrika ülkelerini protesto etti ve yabancı askerlerin ülkeyi terk etmesini istedi.

Ülkede İngiliz ve Fransız askerleri bulunuyor ve bunlar radikal militanlara karşı mücadeleye destek veriyor.

Daha önceki gösterilerde Rusya bayrakları ve Rusya lideri Vladimir Putin'e destek sloganları atılması da dikkat çekmişti.

Bu kez destek gösterisini düzenleyenler, katılımcılardan Rusya bayrağı taşımamalarını istedi.

Rusya da darbenin hemen ardından, yönetimin acilen devrik lider Mohamed Bazoum'a geri verilmesini talep eden bir açıklama yapmıştı.

Nijer'deki gazeteciler, darbe yanlıları sokaklarda olsa da, en az onlar kadar Nijerlinin de darbe karşıtı olduğunu aktarıyor.

BAZOUM WASHİNGTON POST'A YAZDI, YARDIM İSTEDİ

Cuntanın yönetime el koymasından bu yana gözaltında olan Mohamed Bazoum, Washington Post gazetesinde yayımlanan yazısında, ABD ve tüm uluslararası camiadan ülkesindeki "anayasal düzenin yeniden tesisi" için yardım istedi.

Bazoum yazısına "Bunu bir tutsak olarak yazıyorum. Nijer, ülkedeki demokrasiyi yıkmak isteyen askeri cuntanın saldırısı altında. Cuntanın keyfi ve yasadışı şekilde esir tuttuğu yüzlerce kişiden sadece biriyim" ifadeleriyle başladı.

Bazoum darbenin başarılı olması halinde, Nijer, bölge ülkeler ve tüm dünya için "yıkıcı etkileri" olacağını savundu.

Hükümetinin 2021'de demokratik seçimlerle göreve geldiğini hatırlatan Bazoum, yasal bir hükümeti devirmeye çalışan her girişime karşı çıkılması gerektiğini belirtti.

Ülkesinin bütçesinin yüzde 40'ını dış yardımların oluşturduğuna, darbe başarılı olursa bu yardımın kesileceğine dikkat çeken Bazoum, bunun yanında göreve gelmesinden bu yana ülkedeki güvenliğin de ciddi şekilde arttığını savundu.

Komşu ülkeler Mali ve Burkina Faso'da da ordunun yönetime el koyduğunu hatırlatan Bazoum, buralardaki cuntaların kendi askeri kapasitelerini geliştirmek yerine, Rus paralı asker grubu Wagner'in savaşçılarını ülkelerine soktuklarını belirtti.

Bazoum, Wagner yoluyla tüm Orta Sahra'nın Rus etkisi altına girebileceği, Boko Haram gibi örgütlerin de istikrarsızlığı kendi çıkarları için kullanabileceği uyarısında bulundu.

Bazoum yazısını "ABD hükümetini ve tüm uluslararası toplumu anayasal düzenimizin yeniden tesisi için yardıma çağırıyorum. Demokratik çoğulculuk ve hukukun üstünlüğü de dahil tüm ortak değerlerimiz için mücadele etmek, yoksulluk ve terörizme karşı ilerleme sağlamanın tek yoludur. Nijer halkı tarihimizin bu dönüm noktasındaki yardımlarınızı unutmayacaktır" ifadeleriyle tamamladı.

NE OLMUŞTU?

Nijer'de bir grup asker 26 Temmuz'da televizyondan darbe yaptıklarını duyurmuş, ardından General Abdourahmane Tchiani kendisini ülkenin yeni lideri ilan etmişti.

Devrik lider Mohamed Bazoum, Nijer'in 1960'taki bağımsızlığından bu yana ilk seçilmiş liderdi. 2021'de göreve gelen Bazoum, bölgedeki militanlara karşı mücadelede Batılı ülkeler tarafından önemli bir müttefik olarak görülüyordu.

Bazoum'um kendi korumaları tarafından gözaltında tutulduğu, sağlık durumunun da iyi olduğu açıklanmıştı.

Nüfusunun yaklaşık yüzde 80'i Müslüman olan Nijer, eski bir Fransız sömürgesi. Ülke ayrıca dünyadaki 7. en büyük uranyum üreticisi.

Kaynak: BBC News Türkçe