Neden en uygunsuz anlarda dahi gülmemizi tutamayız? Uzman isim açıkladı

Bugün, Dünya Kahkaha Günü. 1998 yılından beri her yıl Mayıs ayının ilk Pazar gününde kutlanan bu özel günün amacı, gülmenin sağlığa olan olumlu etkilerini hepimize hatırlatmak. Bilim, kahkaha hakkında bize neler anlatıyor?

'İSTEMSİZCE GÜLMEYE BAŞLIYORLAR'

University College London'dan Nörolog Sophie Scott, kahkaha bilimine farklı bir açıdan, insan ilişkileri, kimlikler ve ses üzerinden bakıyor. Scott, 2015'te yaptığı TED konuşmasında kahkahanın yanlış anlaşılan insan davranışlarının başını çektiğini söylüyordu. Araştırmaları ise meslektaşları tarafından her zaman onaylanmıyordu. Scott, Robson'a araştırmalarını anlatırken, neredeyse çıplak bir adamın donmuş bir havuza düştüğü videoyu gösteriyor. Videoda, önce bir gerinip sonra havuza atlamaya çalışan ama buz kırılmadığı için zor durumda kalan adama, çevresindeki arkadaşlarının kahkahalarla güldüğü görülüyor. Scott, "Arkadaşları, etrafa kan ya da kemiklerin saçılmadığını anladıkları an, istemsizce haykırarak gülmeye başlıyorlar" diye vurguluyor. Peki kahkaha neden bulaşıcı?

NAMİBYA YERLİLERİ VE İNGİLİZLER ÜZERİNDE DENEY

Kariyerine insan sesi ve bunun o kişinin kimliği ile ilgili ne dediğini araştırarak başlasa da, çalışmalarıyla ilgili ona ilham veren, kahkahanın en zengin vokal tikler arasında olduğunu gösteren Namibya'dan bir araştırmaydı. Daha önceki araştırmalar, farklı kültürlerin, korku, kahkaha, sürpriz, iğrenme, üzüntü ve mutluluk gibi 6 duyguyu insanların yüz ifadesinden algılayabildiğini göstermişti. Scott ise, sesimizin bu açıdan nasıl ipuçları verdiğini merak etti. Namibya yerlileri ve İngilizlerden oluşan katılımcılardan, birbirlerinin ses kayıtlarını dinleyerek, bu seslerin temsil ettiği duyguları değerlendirmelerini istedi. Uluslararası bilim camiasında kabul edilen 6 duygunun yanında, rahatlama, galibiyet ve memnuniyet de araştırmaya dahil edildi. İki grupta da en kolay fark edilen duygu, kahkahaydı. Scott katılımcıların, kahkahayı hemen diğer olumlu duygulardan ayrıştırabildiğini söylüyor.

'ÇOĞU KAHKAHANIN NEDENİ MİZAH DEĞİL'

Scott, bulguları detaylı inceledikçe, kahkahanın karmaşıklığına daha da hayran kaldı. Örneğin kahkahaların çoğunun mizahla ilgili olmadığını fark etti: "İnsanlar gerçekten başkalarının şakalarına güldüklerini sanıyorlar ancak bir sohbet içinde en çok kahkaha atan insanın, aynı zamanda konuşan insan olduğunu görüyoruz." Artık kahkahayı bizleri bir araya getiren ve aramızda bağ kurmamızı sağlayan bir "sosyal duygu" olarak gördüğünü belirten Scott, şöyle devam ediyor:

BULAŞICI KIKIRDAMALAR

Bu, çiftler birbirlerinin komiklikleri karşısında gülerken çevresindekilere bu kahkaha virüsünün genelde bulaşmamasını açıklayabilir. Scott'un değişiyle, "Şu kişiden çok hoşlanıyorum çünkü mizah anlayışı harika" dediğimizde, aslında demek isteğimiz şu: "Ondan hoşlanıyorum, ve etrafındayken ona gülerek bunu ona gösteriyorum." Scott'un araştırmasına göre kahkaha, ilişkileri iyi tutmanın başlıca yollarından biri olabilir. Örneğin birbirleriyle gülebilen çiftlerin stresli bir andan ya da kavgadan sonra gerginliği daha çabuk üzerinden atabildiği ve birlikteliklerinin daha uzun sürdüğü de görülüyor.