24.09.2023 - 07:13 | Son Güncellenme:
Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr - ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Robert Menendez hakkında son 10 yılda ikinci defa ortaya atılan yolsuzluk iddiaları, Türkiye karşıtı söylemleriyle tanınan Menendez’e yönelik istifa çağrılarını arttırmıştı. Menendez ise çağrılara "Adalete inananlar, suçu kanıtlanıncaya kadar masumiyete de inanırlar" diyerek istifa etmeyi reddetmişti. ABD Senatosu Çoğunluk Lideri Demokrat Chuck Schumer, dün yaptığı açıklamada Menendez'in geçici olarak Dış İlişkiler Komitesi Başkanlığı görevinden ayrıldığını duyurdu. New Jersey'li Demokrat, Senato Dış İlişkiler Komitesi başkanlığı da dahil olmak üzere "gücünü ve nüfuzunu" kullanarak çıkar sağlamak karşılığında rüşvet almak ve evinde bu yoldan elde ettiği yüz binlerce dolar değerinde para ve değerli eşya bulundurmakla suçlanıyor. Menendez’in daha önce de kız arkadaşlarını ABD’ye getirmek isteyen bir doktordan aldığı rüşvet karşılığında vize işlemleri için ön ayak olduğu ve vergi mükelleflerinin yararına olacak denetimlerin önüne geçmekle suçlanmıştı.
Senatörü suçlayan son iddianamede ise Haziran 2022'de FBI tarafından yapılan bir baskında, Menendez’in evinde saklanan paraların nasıl ortaya çıkarıldığına ilişkin detaylara yer verildi. İddianamede, evde bulunan paraların bir kısmının zarflara doldurulmuş olduğu belirtilirken, yapılan aramalarda 1 lüks otomobil, 13 külçe altın ve 480 bin dolar nakit para bulunduğu anlatıldı. Senatör Menendez'in eşi Nadine de kocasıyla birlikte rüşvet almakla suçlandı. Menendezler'in iddianamede adı geçen diğer sanıklar Wael Hana, Jose Uribe ve Fred Daibes'in çıkarlarının korunması karşılığında ipotek ödemeleri, yatar koltuk, egzersiz makineleri gibi çok sayıda eşya ve mobilyayı da rüşvet olarak kabul ettiği iddia edildi. Savcılar, Menendez'in New Jersey'deki evi, üstü açık 2019 Mercedes-Benz aracı ve yaklaşık 566 bin dolar nakit, altın külçeleri ve banka hesabındaki fonlar da dahil olmak üzere varlıklarına el koymasını talep etti. Peki son 10 yılda ikinci kez yolsuzlukla suçlanan, suçlu bulunması halinde 45 yıl hapis cezası alma ihtimali ile karşı karşıya olan ve ABD tarihinde iki ayrı suç iddiasıyla suçlanan ilk senatör olarak kayıtlara geçen Menendez’e yönelik hazırlanan iddianamede başka hangi isimler bulunuyor?
FRED DAIBES
Menendez ve karısının emlak sektöründe bulunan Fred Daibes ile uzun süredir devam eden bir ilişkisi olduğu iddia ediliyor. Mahkeme belgeleri, senatörün Daibes'e yönelik açılmış olan federal soruşturmayı aksatması başta olmak üzere senatörün bir dizi ‘iyilik’ karşılığında Daibes’ten külçe altın ve nakit para aldığını söylüyor. Menendez’in evinde bulunan paraların bir kısmında Daibes’in parmak izinin bulunmuş olması da iddiaları güçlendiriyor.
Daibes’in geçtiğimiz yıl krediler konusunda yaptığı usulsüzlükler sebebiyle suçlu bulunmuştu ancak denetimli serbestlikten yararlanıyordu.
JOSE URIBE
Sigorta sektöründe olan Uribe’nin Nisan 2019’da Menendez’in eşi Nadine Arslanian ile temas kurduğu belirtiliyor. Uribe’nin Nadine ile otoparkta yapmış olduğu beş dakikalık görüşmede Nadine’ye 15 bin dolarlık bin ödeme yaptığı iddia edilirken, buna karşılık olarak senatörden eyalet başsavcısının bir meslektaşına sigorta dolandırıcılığı nedeniyle açtığı davaya müdahale etmesini istedi.
İddianamede Nadine’nin Uribe’den aldığı para ile Mercedes-Benz C sınıfı üstü açık bir otomobilin ön ödemesini yaptığı detayına yer verildi.
WAEL HANA
Menendez'in Wael Hana aracılığıyla adı açıklanmayan Mısırlı yetkilileri ABD'nin ülkeye yapacağı askeri yardım konusunda gerçek zamanlı olarak bilgilendirdiği iddia ediliyor. Jose Uribe ile ortak olan Hana’nın, IS EG Halal şirketi ile sektörde tecrübesi olmamasına karşın Menendez ile ilişkilerinden ötürü ABD genelindeki helal sertifikasyonunu üstlendiği belirtiliyor. Menendez’in IS EG Halal'ın helal et tedarikiyle ilgili çıkarlarını koruyacak şekilde ABD Tarım Bakanlığı’na baskı yaptığı iddia ediliyor.
Menendez, 2015 yılında 2006'dan bu yana Kongre'de görev yapan senatör, 2015 yılında New Jersey'de zengin bir Florida göz doktorundan lüks tatiller de dahil olmak üzere rüşvet aldığı iddiaları nedeniyle suçlanmış, Dr. Salomon Melgen isimli doktorun Menendez’in seçim kampanyasına da yaklaşık 750 bin dolar bağış yaptığı belirlenmişti.
Bu süreçte yürütülen soruşturmada Menendez’in Melgen’in 6 kız arkadaşını ABD’ye giriş yapabilmesi için ön ayak olduğu iddia edilmişti. Menendez’in bu ‘iyilik’ karşılığında Melgen’e ait özel jetiyle doktorun Dominik Cumhuriyeti’nde bulunan villada tatil ile ‘ödüllendirildiği’ öne sürülmüştü. Florida'ya gelmeden önce İspanya'da yaşayan Ukraynalı model Svitlana Buchyk, Senatör Menendez'in göçmenlik vizesi almasına yardım ettiği iddia edilen kadınlardan biriydi.
2015'teki iddianamesinde yer alan bilgilere göre 2010 yılında Menendez, sevgililerinden biriyle üç günlük romantik bir kaçamak planlamak istediğinde Melgen, American Express puanlarının 600 binden fazlasını senatör için lüks bir otelde süit oda rezervasyonu yapmak için kullandı. Burası, Paris'in göbeğinde beş yıldızlı lüks bir oteldi. Menendez, Melgen'den yurt içi ve yurt dışı uçuşlar, birinci sınıf yurt içi uçak bileti, Karayip villası kullanımı, Dominik'te özel bir tatil köyüne erişim, Paris'te lüks bir otelde konaklama, pahalı yemekler dahil olmak üzere değerli şeyler talep etti. Melgen, Medicare dolandırıcılığını sürdürmek için de senatörden yardım istedi. Menendez ise yardımcısına mail atarak hemen talimatı verdi: "Lütfen sorunu en kısa sürede çözün."
Melgen sonunda 2017 yılında yaşlı hastalara gerçekte ihtiyaç duymadıkları tedaviler vererek Medicare'i 73 milyon dolardan fazla dolandırmaktan suçlu bulundu. 17 yıl hapis cezasına çarptırıldı ancak Menendez'in eski arkadaşına merhamet göstermesi yönündeki ısrarı üzerine Başkan Trump tarafından affedildi.
Ancak Menendez daha şanslıydı: New Jersey'deki federal jüri, onun rüşvet aldığı suçlamaları nedeniyle 2017'de çıkmaza girmişti. Senatöre mahkemede sıklıkla, şu anda MSNBC'de sunuculuk yapan kızı Alicia Menendez eşlik ediyordu. Daha sonra Yüksek Mahkeme, savcıların seçilmiş yetkililere karşı yolsuzluk suçlamasında bulunabileceği yetkilerini daraltınca, Adalet Bakanlığı yeniden yargılama planlarından vazgeçerek Menendez'in serbest kalmasına izin verdi.
TÜRKİYE KARŞITI EYLEMLERİYLE BİLİNİYOR
Sözde "Ermeni soykırımının resmen tanınması" karar tasarısının 2019 yılında Genel Kurul'da oylanmasını talep eden Menendez'in, ABD Başkanı Joe Biden'ın geçtiğimiz yıl ilk kez "Ermeni soykırımı" ifadesini kullanmasında rol oynadığı iddia edilmişti. 2016 yılında dönemin Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'ya mektup yazarak Türkiye'nin Yunanistan ve Kıbrıs'a karşı saldırgan davrandığını ileri süren Menendez, Doğu Akdeniz'deki varlığından ötürü Ankara'ya yaptırım uygulanmasını talep etmişti. 2020'de ise aralarında Menendez'in de bulunduğu 6 Senatör, Türkiye ve çevresinde insan hakları ve özgürlüklerin Ankara tarafından ihlal edildiğine dair iddialara ilişkin bilgilerin kamuoyuyla paylaşılması istemiyle önerge hazırlamıştı. Menendez ayrıca Türkiye'ye F-16 satışına karşı çıkmasıyla gündemdeki yerini koruyordu.