Mayadan sentetik DNA üretecekler!

ABD’de yedi yıl önce tek bir hücre üzerinden yapay yaşamı üretmek için yola çıkan bilim insanları geçtiğimiz meçtiğimiz mart ayında insan DNA’sı kalıntılarından ekmek mayası üretmeyi başarmıştı. İnsan genlerinin dörtte birini paylaşan mayanın genom dizilimini tamamen değiştirmeyi başaran New York Üniversitesi genetikçilerinden Jef Boeke şimdi tamamen sentetik bir insan DNA’sı üretimi için kolları sıvadı. Dört kıtada ve 11 farklı laboratuarda bilim insanlarıyla mart ayından bu yana yürütülen araştırmada, ekmek hamuru mayasının genomları ‘yeniden yazıldı’. Özel yapım DNA kodları üretme çalışmasının bir parçası olan bu araştırmayla, hastalıkları tedavide, yaşayan hücrelerin nasıl kullanılabileceği sorusunun cevaplarının arandığı belirtildi. Bunun yanı sıra çalışmanın, bilim insanlarına tamamıyla yeni organizmaları yaratmaya yardımcı olacağı bildirildi.

Hücredeki genetik talimatların hepsine denen genomların baz alındığı araştırmada, bu genomların işlevleri ve yapılarının temel kuralları ortaya çıkarıldı. Böylece başta eczacılık olmak üzere yapılacak birkaç değişiklikle mayanın yeni bioyakıt ile ağrı kesici yapımında ve ayrıca kistik fibroz ve Down sendromu hastalıklarının tedavisinde kullanılabileceği ifade edildi. Bunun tam anlamıyla genetiği değiştirilmiş insanlar anlamına gelmediğini belirten uzmanlar, sentetik DNA’ların hücrelerin içine yerleştirip onları daha iyi hale getirebileceklerimi açıkladı. Boeke, Sentetik Maya Genom Projesi’yle şimdiye dek bir maya genomunun üçte birini ürettiklerini, yıl sonuna kadar sonuca ulaşacaklarını, 10 yıl içinde de insan genomlarıyla testlere başlayacaklarını açıkladı.
DNA’nın yeniden yazımı virüs ve bakterilerde yapılan bir iş. Son olarak Avustralyalı bilim insanları Zika virüsünün genomunu laboratuarda ürettiklerini ve bu bilgileri yeni tedavilerde kullanacaklarını kaydetmişti.