Lübnan sorumluları arıyor...

Başkent Beyrut’ta yaşanan dev patlamanın ardından Lübnan yaralarını sarmaya çalışıyor. Patlamada son ölü sayısı 137 olarak açıklanırken, yaralı sayısı da 5 binin üzerinde. Siyasilere yönelik yoğun tepkinin olduğu ülkede, Beyrut’taki patlamanın kaynağı olarak görülen amonyum nitratın limanda tutulmasında sorumluluğun kimde olduğu tartışılıyor.

Lübnan’ın eski başbakanları Saad el-Hariri, Necib Mikati, Fuad Sinyora ve Temmam Selam, Hariri’nin başkent Beyrut’taki konutunda bir araya geldikten sonra yaptıkları ortak açıklamada, Birleşmiş Milletler (BM) ile Arap Birliği’ne patlamanın nedenlerini ortaya çıkarmak için uluslararası veya Arap soruşturma komitesi oluşturulması için çağrı yapıldı. Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) de patlamayla ilgili bağımsız soruşturma çağrısı yaptı.

Ancak bu çağrılar hükümet kanadında olumlu karşılanmadı. Uluslararası incelemeyi kabul etmediğine işaret Lübnan Meclis Başkan Yardımcısı Elie el-Ferezli, “Beyrut Limanı’ndaki patlama için uluslararası inceleme talep edilmesi Lübnan devletinin yok sayılması anlamına gelir” ifadelerini kullandı. Ferezli, tartışmanın eski Başbakan Refik el-Hariri’nin suikastı sonrasında yaşanan tartışmayı hatırlattığını söyledi.

Hükümet suçlanıyor

Bununla birlikte olayla ilgili bir inceleme komitesi kurma kararı alan hükümet, sonuçları dört gün gibi kısa bir sürede elde etmek istediğini açıkladı. Europe 1 radyosuna konuşan Dışişleri Bakanı Charbel Wehbe, “En fazla dört gün içinde sorumluluk hakkında ayrıntılı bir rapor sunması gereken bir inceleme komitesi kurma kararı alındı; nasıl, kim, ne, nerede? Adli kararlar olacak” dedi.

Wehbe, “Durum ciddi ve biz de işi ciddiye alıyoruz. Bu korkunç ihmal suçundan sorumlu olanlar, bir hâkimler komitesi tarafından cezalandırılacak” ifadelerini kullandı.

Patlamanın nedenlerine ilişkin soruşturma devam ederken halk öfkesini ‘ihmalle suçladığı’ hükümete yöneltiyor. Halk zaten siyasi krizin sürdüğü ülkede yetkilileri yolsuzluk, ihmal ve kötü yönetimle suçluyor. Halkın büyük çoğunluğu artık mezhepsel ve dini kavgalara son verilip kenetlenilmesi gerektiği görüşünde.

Karar ertelendi

Hükümete yönelik tepkiler sokaklara da taştı. Göstericiler Beyrut’un merkezinde Lübnan’ın eski Başbakanı Saad Hariri’nin konvoyuna saldırdı.
Öte yandan BM’ye bağlı Uluslararası Lübnan Mahkemesi, eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri’nin 2005’te uğradığı suikastın soruşturulduğu davada karar duruşmasını 18 Ağustos’a erteledi. Karar normal şartlarda bugün açıklanacaktı. Kararın Hizbullah cephesinde nasıl karşılanacağı uzun süredir tartışılıyordu. Beyrut’ta yaşananların ardından karar ertelendi.
Salı günü gerçekleşen olayda, önce Beyrut Limanı’nda patlayıcı maddelerin bulunduğu 12 numaralı depoda yangın çıkmış, ardında çok şiddetli bir patlama meydana gelmişti. Altı yıldır bir depoda tutulan 2 bin 750 ton amonyum nitratın infilak etmesi sonucu kent adeta savaş alanına döndü. Kentte iki hafta olağanüstü hal (OHAL) ilan edildi.

‘Lübnanlı kardeşlerimizin yanındayız’

İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Twitter’dan Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta yaşanan patlamayla ilgili bir mesaj paylaştı. Altun, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Lübnanlı kardeşlerimizin yanındayız. Acılarını paylaşıyor, elimizden geldiğince yaralarının sarılmasına yardımcı oluyoruz. Lübnanlı kardeşlerimize yardımlarımızı Koca Yusuf uçağımızla ulaştırıyoruz. Devletimiz ve milletimiz büyüktür. Barışa, huzura ve istikrara hizmet ediyoruz” değerlendirmesinde bulundu. AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik ise “Türkiye Lübnan’ı asla yalnız bırakmayacak” ifadesini kullandı.

Macron Beyrut’ta

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, patlamanın ardından dün Lübnan’ın başkenti Beyrut’a geldi ve mevkidaşı Mişel Avn ile patlamanın yaşandığı Beyrut Limanı’nı ziyaret etti. “Lübnan’ın yalnız olmadığını” söyleyen Fransa Cumhurbaşkanı, “Şu anda Lübnan’a koşulsuz şekilde yardıma öncelik verilmesi gerekiyor” ifadesini kullandı. Macron ülkedeki krizin derinliğine vurgu yaparak, bunun Lübnanlı yetkililerle açık bir diyalog vesilesi olduğunu kaydetti ve “Reformlar yapılmazsa Lübnan sıkıntı çekmeye devam eder” dedi.

Uydu görüntülerini istedi

Öte yandan Lübnan Cumhurbaşkanı Avn, Fransa Cumhurbaşkanı Macron’dan Beyrut Limanı’ndaki patlamanın uydu görüntülerini istedi. Lübnan Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, başkent Beyrut’taki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda gerçekleşen görüşmede, Avn’ın Macron’dan olayla ilgili soruşturmada yardımcı olması için patlama anının uydu görüntülerini istediği belirtildi. Macron’un ise “en kısa sürede görüntüleri temin edeceği” sözünü verdiği aktarıldı.

Bu arada Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Lübnan’a acil durum ihtiyaçları için ilk etapta 33 milyon Euro destekte bulunulacağını bildirdi. Von der Leyen, Lübnan’ın siyasi istikrarının da büyük önem taşıdığına işaret ederek, “Bu zor zamanlarda tüm siyasi güçler birlik olmalı. AB, Lübnan’ın yanında olacaktır” dedi.

İlk yolcular geldi

Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta yaşanan patlamanın ardından ilk yolcular Türk Hava Yolları uçağı ile İstanbul’a geldi. İstanbul’a gelen Lübnanlılar, korkunç patlamaya ilişkin yaşadıklarını basın mensuplarına anlattılar. Lübnanlı Jamal Hussein, patlamanın çok korkutucu olduğunu belirterek, “Daha önce hiç yaşanmayan türden bir patlamaydı. Şehir çok kötü etkilendi. Sanki Hiroşima’ya atılan bomba gibiydi. Ben o sırada evdeydim. Deprem oldu sandık. Bütün camlar sallandı. Bütün duvarlar kırıldı. Patlama sesi çok korkunçtu” dedi. Razak Hamdan isimli yolcu ise “İlk başta deprem oldu sandık. O sırada şehir merkezine çok yakındık. Patlama sesleri duymaya başladık. Ardından çok büyük bir patlama sesi duyduk ve çok korktuk. Sonra haberler gelmeye başladı. Çok korkunç bir şeydi. Hala şoktayım” dedi.

Komplo teorileri yayıldı!

Patlamanın hemen ardından olayla ilgili birçok komplo teorisi ve iddia sosyal medyada yer almaya başladı. Patlama esnasında ortaya çıkan bulut nedeniyle ‘patlamanın nükleer bombadan kaynaklandığı’ ya da, ‘Hizbullah’ın deposunun İsrail tarafından vurulduğu’ gibi birçok komplo teorisi paylaşıldı. Paylaşılan mesajlarda esas olarak patlamanın ya bir İsrail saldırısı ya da Hizbullah’ın Beyrut’taki bir silah deposuna füze saldırısı olduğuna dair yanlış iddialar yer aldı.
Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump’ın patlamayla ilgili açıklamasında “saldırı” ifadesini kullanması da bu paylaşımları destekledi. Ancak Trump dün önceki sözlerinden geri adım atarak patlamanın “saldırı” olup olmadığına ilişkin kimsenin henüz bir şey bilmediğini söyledi.