'Lost' Angeles
15.01.2025 - 07:01 | Son Güncellenme:
Los Angeles yangınında zarar 275 milyar dolara ulaştı. Yani Türkiye’nin dış borcunun yarısı... Yayılan dumanların kalıcı akciğer hastalıklarına neden olacağı söyleniyor. ‘Melekler şehri’ artık ‘kayıp (Lost) kent’ olmaya doğru ilerliyor!
ABD’nin Los Angeles bölgesinde 7 Ocak’ta çıkan ve devam eden orman yangınları, 24 kişinin ölümüne, 23 kişinin kaybolmasına, 100 bin kişinin evlerinden tahliye edilmesine, 12 bin yapının kül olmasına yol açarken çok büyük bir ekonomik kayıp yarattı. Hasarla ilgili veri sağlayan bir şirket olan AccuWeather, Los Angeles yangınlarının 250 milyar dolar (8 trilyon 873 milyar TL) ile 275 milyar dolar (9 trilyon 760 milyar TL) arasında ekonomik kayba neden olduğunu tahmin ediyor. Başta Palisades ve Eaton olmak üzere bölgede peş peşe çıkan dört orman yangınının 160 kilometrekarelik alanı yok ettiği, fiyatların da uçtuğu bildirildi.
Milyarlar lazım
Yüksek fiyatlar nedeniyle otel ücretlerinin, kiraların ve tıbbi malzeme alımlarının sorun haline geldiği, dolandırıcıların sahte bağış kampanyaları düzenlediği ifade edildi. Gayrimenkul veri takipçisi CoreLogic, yanan mülklerin yeniden inşa maliyetinin 14.8 milyar dolar (525.3 milyar TL) olabileceğini açıkladı. Tahmin, Palisades ve Eaton yangınlarında hasar gören 16 bin 500’den fazla mülke dayanıyor. Palisades yangınının yüzde 14, Eaton’ın yüzde 33, Hurst yangınının yüzde 33, Kenneth yangınının ise tümüyle kontrole alındığı bildirildi. Ancak şiddetini artırması beklenen fırtına felaketi büyütebilir.
Zehirli havayı soluyorlar
Los Angeles orman yangınlarının yaydığı çok zehirli ince partiküllerin ağır akciğer hasarına neden olabileceği belirtildi. Dumanlardaki tehlikeli ince partikül kirliliğinin kan dolaşımına ve akciğerlere yerleşebileceği bildirildi. Uzmanlar, “Orman yangını dumanının en tehlikeli bileşeni ince partikül kirliliğidir, PM2.5 olarak bilinir. Bu partiküller, solunduğunda kan dolaşımına ve akciğerlere yerleşir” dedi. Doç. Don McKenzie, “Orman yangını dumanı, ince partiküllerin yoğunluğu nedeniyle akciğerler için çok toksiktir” uyarısında bulundu.
Tehlikedeler
ABD’de yaşayan İngiliz Prens Harry ile eşi Meghan Markle’ın Los Angeles’ta oturduğu malikanenin de “aşırı tehlikeli yangın bölgesi”nde bulunduğu bildirildi. Alevlerin Montecito’daki malikanelerine doğru ilerlemesiyle çiftin ve iki çocuklarının tahliyenin eşiğine geldiği belirtildi.
Alevlere karşı 'Pempe' bileşim
Los Angeles orman yangınlarında uçaklar, alevlere suyun yanı sıra pembe yangın söndürme maddesi atıyorlar. Prof. Daniel McCurry, yangın söndürme maddelerinin su, amonyum fosfat ve demir oksit karışımı olduğunu söyledi. Los Angeles yangınlarına 13 uçakla söndürme gazı döken ormancılık dairesi, bu maddelerin yangının oksijensiz kalmasını sağladığını ve hızını yavaşlattığını belirtiyor. Güçlü rüzgârların bu maddeyi de etkisiz kılabildiği belirtilirken, içeriğindeki ağır zehirli metallerin hem yaban hayatı hem de insan sağlığı açısından tehlikeli olduğu hatırlatıldı. Ancak söz konusu maddelerin mecburen kullanıldığı da dile getirildi.
