Gazze'deki savaşta son dakika... Türkiye'nin misillemesi dünyada manşet! İsrail ABD'den yardım istedi

İsrail’in Gazze Şeridi’nin Refah kentine yapmayı planladığı askeri operasyon için yeni bir iddia ortaya atıldı. ABD basının, İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ile ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, arasındaki görüşmeyi bilen bir kaynağa dayandırdığı haberde, Gallant’ın Austin'e İsrail'in Refah’a yapmayı planladığı askeri operasyon için henüz bir tarih belirlemediğini söylediği iddia edildi.

Haberde, Gallant'ın İsrail'in Refah'a operasyon düzenlemeden önce başta sivillerin tahliyesi ve insani yardımların arttırılması olmak üzere "bazı gerekli eylemleri" gerçekleştirmesi gerektiğini söylediği de aktarıldı.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron, ABD’nin başkenti Washington DC’de bir araya geldi. Bakanlar, görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Cameron, yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’nin Refah kentine düzenlemeyi planladığı askeri harekata değinerek, İngiltere'nin Refah'ta bir "çatışma" çıkması durumunda insani yardım seçeneklerini değerlendirdiğini söyledi.

İngiltere’nin İsrail ve Hamas arasında ateşkesin sağlanamaması halinde Refah için bir "B planı" üzerinde çalışması gerektiğini belirtti. Gazze'ye yardım ulaştırmak için çok sıkı çalıştıklarını aktaran Cameron, "Günde 500 yardım tır görmek istiyoruz. Suyun tekrar açıldığını görmek istiyoruz. Aşdod'un ve kuzeydeki bir geçiş noktasının açık olduğunu görmek istiyoruz. Çatışmasızlığı görmemiz gerekiyor. Gazze'ye yardım götürmek yeterli değil” dedi.

Blinken ise yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi genelinde insani yardım tedarikini "önemli ölçüde arttırma" taahhüdünde bulunduğunu ifade ederek, İsrail’in bu taahhütleri yerine getirmek üzere bazı "ilk adımlar" da attığını belirtti. ABD’nin Gazze'ye yardım ulaştırmak için kuzeyde bir giriş noktası açılması, Aşdod Limanı’nın "düzenli olarak" kullanılması ve Ürdün'den yardım akışının azami düzeye çıkarılması da dahil olmak üzere önümüzdeki günlerde gerçekleşmesi gereken "bir dizi kritik şeyi" ele aldığını ifade eden Blinken, “Dün 400'den fazla tırın Gazze'ye girişine izin verildi ki bu rakam 7 Ekim'den bu yana bir günde en yüksek rakam” dedi. Blinken, ABD’nin bir ateşkes anlaşması sağlanması için Katar ve Mısır ile yakın bir şekilde çalışmaya devam ettiğini belirtti.

“BUNU MASUMLARI TEHLİKEYE ATMAYACAK BİR ŞEKİLDE YAPIYORUZ”

Refah konusunda İsrail ile görüşmelerin devam ettiğini açıklayan Blinken, önümüzdeki hafta İsrailli yetkililerle bir araya gelebileceğini ifade etti. Blinken, "Refah operasyonu için elimizde bir tarih yok. Aksine İsrail ile görüşmelerimiz devam ediyor. Başkan, İsrail'in sivilleri zarar görmeden uzaklaştırma, onlara bakma ve sivillere zarar vermeyen her türlü büyük askeri operasyonu gerçekleştirme kabiliyetine ilişkin endişelerimiz konusunda çok net konuştu. Onlarla, çözülmesi gereken bir sorunu çözmenin alternatif ve bize göre etkili yolları hakkında konuşuyoruz, ancak bunu masumları tehlikeye atmayacak bir şekilde yapıyoruz” dedi.

ABD’nin insani yardımların deniz yoluyla ulaştırılması için Gazze Şeridi kıyısına inşa ettiği limanda sona gelindi. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, ABD Kongre Binası'nda Senato Silahlı Hizmetler Komitesi'ne yaptığı açıklamada, söz konusu limanın "muhtemelen" 21 Nisan’a kadar hazır olacağını aktararak, "İlk operasyonun muhtemelen bu ayın üçüncü hafta sonuna kadar orada olmasını bekliyoruz" dedi.

Austin, liman inşasında görevli olan ABD kuvvetlerinin korunmasının Savunma Bakanlığı'nın "bir numaralı önceliği" olduğunu söyledi.

İspanya, Filistin devletinin tanınması için harekete geçiyor. İspanya Hükümet Sözcüsü Pilar Alegria, yaptığı açıklamada, İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Filistin devletinin tanınması için önümüzdeki hafta Norveç, İrlanda, Portekiz, Slovenya ve Belçika başbakanlarıyla bir araya geleceği bir Avrupa Birliği (AB) turuna çıkacağını bildirdi.

Alegria, Sanchez'in gündeminde mevkidaşlarıyla İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırılarına karşı AB'nin tutumuna odaklanmak olduğunu belirterek, "Gazze'deki insani felaketi durdurmak ve iki devletli çözümün bir an önce hayata geçirilmesini sağlayacak siyasi bir barış sürecinin başlatılmasına yardımcı olmak istiyoruz" dedi.

İspanya, İrlanda, Malta ve Slovenya geçen ay Filistin devletinin tanınması için ortaklaşa çalışacaklarını açıklamışlardı.

Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el Kassam Tugayları, İsrail işgal birliklerine Gazze Şeridi'nin Han Yunus kentinde kurduğu pusunun görüntülerini yayınladı.

ABD başta Batılı ülkelerden gelen uyarılara rest çeken İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze Şeridi'nin en güneyindeki Refah şehrinin karadan işgal edilmesini dünyadaki hiçbir gücün durduramayacağını söyledi.

Refah, altıncı ayı çoktan dolan savaşta İsrail'in kara saldırısına girişmediği tek Gazze kenti ve katliamdan kaçan yaklaşık 1,5 milyon Filistinli için son sığınak.

İsrail tarihinin en sağcı hükümetini kuran Netanyahu, bugün yaptığı açıklamada "Dünyada bizi durduracak güç yok. Birçok güç bunu yapmayı deniyor ancak ama faydası olmayacak" ifadesini kullandı.

Bir yandan Mısır'ın başkenti Kahire'de devam eden ateşkes müzakerelerinde arabulucu ülkeler iyimserliğini korurken, Netanyahu'nun koalisyon ortağı faşist bakan Itamar Ben-Gvir Refah'a bir saldırı düzenlenmemesi halinde hükümetin dağılacağı tehdidini savurdu.

Savaştan önce yalnızca 275 bin nüfusun yaşadığı Refah'ı hedef alacak muhtemel bir işgal, ciddi bir faciaya yol açabilir. Onlarca ülke ve uluslararası kuruluş, haftalardır İsrail'e Refah'a kara saldırısı başlatmaması için uyarılarda bulunuyor.

Amerikan ordusunun Orta Doğu'daki operasyonlarını yürüten Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM), Yemenli Husilere ulaşmak üzereyken el koyduğu İran silahlarını Rusya işgaline karşı savaşan Ukrayna'ya naklettiğini açıkladı.

CENTCOM'un duyurusuna göre, Ukrayna'ya gönderilen silahlar arasında 5 bini aşkın Kalaşnikof, makineli tüfekler, keskin nişancı silahları, RPG 7 tanksavarlar ve yarım milyondan fazla 7,62'lik mermiler var.

CENTCOM'a göre, söz konusu cephanelik Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2216 kararına aykırı olarak İran Devrim Muhafızları Ordusu tarafından Yemenli Husilere transfer edildi.

Filistinli yetkililer, İsrail'in son 24 saatteki saldırılarında 153 kişinin daha hayatını kaybettiğini duyurdu. Böylece, İsrail vahşetinde can veren Filistinlilerin sayısı 33 bin 360'a çıktı.

Türkiye'nin İsrail'e karşı yeni tedbirler alacağını bizzat Dışişleri Bakanı Hakan Fidan duyurdu, Salı sabahı ise ihraç edilen ürünlerde kısıtlamaya gidileceği resmen ilan edildi. Ankara'nın atacağı adımlar hem İsrail medyasında hem de dünya medyasında geniş yer buldu.

Uluslararası haber ajansı AFP bu sabah son dakika koduyla duyurduğu habere 'Türkiye İsrail'e ticari sınırlamalar koyuyor' başlığını attı. AFP, Bakan Fidan'ın açıklamalarını ise 'İsrail Türkiye'nin Gazze'ye havadan yardım gönderme talebini reddediyor' başlığıyla haberleştirdi.

İsrail'e karşı bir dizi yeni önlem alınacağını öne çıkaran AFP'ye göre, "Bugün, talebimizin İsrail tarafından reddedildiğini öğrendik" diyen Dışişleri Bakanı Fidan ayrıca söz konusu havadan yardım gönderme isteğini engellemenin hiçbir mazereti olamayacağını da ekledi.

Türkiye'nin misillemesinin adım adım ve gecikme olmadan uygulanacağını yazan AFP, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın altıncı ayı dolan savaşta İsrail'i en sert eleştirenlerden biri olduğunu kaydetti. Erdoğan'ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu Nazi lideri Adolf Hitler'e benzettiğini hatırlatan haber ajansı, Gazze Şeridi'ni yöneten Hamas'ın ise Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından bir kurtuluş örgütü olarak nitelendiğini belirtti.

Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, 'Türkiye İsrail'e onlarca üründe ihracatı kısıtlıyor' başlığını kullandı, duyurunun Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın sözlerinden bir gün sonra gerçekleştiğini yazdı. AP, ihracat sınırlaması getirilen ürünler arasında alüminyum, çelik, inşaat malzemeleri ve kimyasal gübrenin olduğunu aktardı.

Bir başka haber ajansı Bloomberg, 'Türkiye Gazze'ye havadan yardım bırakmasının engellenmesi üzerine İsrail'e ihracatı sınırlıyor' başlığıyla abonelerine servis ettiği haberde, hamlenin zamanlaması ve nedenlerine vurgu yaptı.

Alman Deutsche Welle yayın organı 'Ankara İsrail'e karşı yeni tedbirler alacağını açıkladı' başlığını tercih etti, Amerika'nın Sesi ise 'Türkiye’den İsrail'e karşı yeni adımlar: İsrail, ateşkes ilan edene kadar tedbirlerimiz devam edecek' başlığıyla okurlarının karşısına çıktı.

BBC 'Türkiye'den İsrail'e 54 ürün grubunda ticaret kısıtlaması' derken, Al Jazeera televizyonu canlı blog sayfasında 'Bakan: İsrail Türkiye'nin Gazze'ye havadan yardım göndermesini kabul etmiyor' ve 'Açık ihlaller: Türkiye İsrail'e ihracat sınırlamaları getiriyor' başlığını attı.

'Türkiye Gazze'de ateşkes ilan edilinceye kadar İsrail'e ihracat sınırlamasını yürürlüğe koyuyor' diyen İngiliz The Guardian gazetesi, Tel Aviv'in Ankara'nın havadan yardım gönderme talebini neden redddettiğine dair bir açıklama yapmadığını dile getirdi.

İsrail'de yayımlanan Jerusalem Post gazetesi 'Türkiye, Gazze'de ateşkese kadar İsrail için ihracat kısıtlamalarını uygulamaya koyuyor' başlığını seçti, 54 farklı ürünü kapsayan sınırlamanın derhal yürürlüğe gireceğini kaydetti.

Bir başka İsrail gazetesi Times of Israel ise 'Gazze'ye havadan yardıma katılması engellenen Türkiye İsrail'e ihracatı kısıtlıyor' dedi, duyurunun önlem alınacağı açıklamasından bir gün sonra gerçekleştiğini yazdı. Yayın organı ayrıca, Türkiye'nin Hamas'a açık şekilde destek sunduğunu ve 7 Ekim'de başlayan savaşta on binlerce ton yardımı Gazze'ye gönderdiğini ekledi.

Birleşik Arap Emirlikleri yayın organı The National News, canlı blog sayfasında 'Türkiye, Gazze'ye yardım atma talebinin reddedilmesi üzerine İsrail'e karşı önlemler alıyor' başlığını tercih etti, Ankara'nın harekete geçeceğini yazdı.

İSRAİL'DEN İLK AÇIKLAMA

İsrail'den ilk gelen açıklamada, Türkiye'ye benzer şekilde karşılık verileceği kaydedildi. Dışişleri Bakanı Israel Katz, İsrail'in de karşı bir ihracat listesi hazırlayacağını söyledi.

İsrail'in Türk ekonomisine zarar vermek için çaba harcayacağını savunan Bakan Katz, ABD'deki Yahudi kuruluşları ile iletişime geçip Türkiye'deki yatırımların durdurulmasını isteyeceklerini söyledi. Ankara'yı Washington üzerinden tehdit eden İsrailli bakan, ABD'den ayrıca Türkiye'den ürün ithalatını engellemesi ve boykot yasalarının incelenip Ankara'ya yaptırım uygulanmasını talep edeceklerini de ekledi.

Suudi Arabistan gazetesi Elaph, İran'ın Şam'daki büyükelçilik saldırısına misillemede bulunması halinde İsrail'in vereceği yanıtı detaylarıyla yazdı.

Haberini bir Batılı güvenlik yetkilisine dayandıran Elaph'a göre, İsrail kendi topraklarına bir saldırı düzenlemesine İran içindeki hedefleri bombalayarak yanıt verecek. Batılı güvenlik yetkilisi, İsrail hava kuvvetlerinin son günlerde İran topraklarına muhtemel bir bombardıman için son günlerde gizli tatbikatlar yaptığını söyledi. Söz konusu yetkilinin verdiği bilgiye göre, İsrailli pilotlar savaş uçaklarını uzun mesafe uçurdu ve manevralar yaptı, silahlı insansız hava araçları da tatbikatta yer aldı. İsrail jetlerinin hedefinde ise İran içindeki nükleer tesisler olacak ve diğer hassas bölgeler olacak.

İsrail jetlerinin 1 Nisan günü Suriye'nin başkenti Şam'daki İran konsolosluk binasını vurmasıyla savaşta yeni bir sayfa açıldı. Tamamen yıkılan beş katlı binada Devrim Muhafızları Ordusu'nun yurt dışı operasyon birimi Kudüs Gücü'nün önemli komutanlarından Tuğgeneral Muhammed Rıza Zahedi ve yardımcısı öldü. Tahran, Tuğgeneral Zahedi dahil yedi Kudüs Gücü komutanının vurulduğu saldırıya şiddetli bir misillemede bulunacağını ilan etti.

Ramazan Bayramı'na saatler kala Mısır'ın başkenti Kahire'de gerçekleşen ateşkes müzakerelerinde henüz bir sonuç yok ancak masadaki önerilere dair detaylar netleşiyor.

Amerikan Wall Street Journal gazetesi, CIA Direktörü William Burns tarafından Pazar akşamı Kahire'de sunulan önerinin altı haftalık bir ateşkes çerçevesinde Hamas'ın Gazze Şeridi'nde elinde tuttuğu 100'den fazla rehineden 40'ını serbest bırakmasını, buna karşılık 100'ü İsraillileri öldürmekten ömür boyu hapse mahkûm edilmiş 900 Filistinli mahkûmun serbest bırakılmasını öngördüğünü yazdı.

WSJ'nin Arap arabuluculara dayandırdığı habere göre, Mısırlı ve Katarlı arabulucular Hamas ve İsrail'in yeni öneriye Salı akşamına kadar yanıt vermesini bekliyor.

Axios portalında yayınlanan bir haberde ise, önerinin kabul edilmesi halinde İsrail’in yerlerinden edilmiş Filistinli sivillerin Gazze Şeridi'nin kuzeyine dönüşü konusunda taviz vermek zorunda kalacağı belirtildi. Haberde, anlaşmanın ilk aşamasında kadınlar, kadın askerler, 50 yaş üstü erkekler ve ciddi sağlık sorunları olan 50 yaş altı erkeklerin serbest bırakılmasının ABD'nin önerdiği anlaşma metninde yer aldığı kaydedildi.

AFP haber ajansı ise Hamas kaynaklarına dayandırdığı haberinde Hamas'ın halihazırda üç aşamalı bir arabuluculuk önerisini incelediğini duyurdu. Buna göre önerinin ilk aşaması Gazze Şeridi'nde altı haftalık bir ateşkes öngörüyor. İlk aşamada Gazze Şeridi'nde kaçırılan ve aralarında yaşlı, kadın ve çocukların da bulunduğu toplam 42 rehine serbest bırakılacak. Buna karşılık İsrail de 100 kadarı uzun ya da ömür boyu hapis cezasına çarptırılmış 900 kadar Filistinliyi serbest bırakacak.

Müzakereleri yakından takip eden bir kaynak, AFP'ye yaptığı açıklamada, teklifin ilk aşamasının, yerinden edilmiş Filistinli sivillerin Gazze Şeridi'nin kuzeyine geri dönmesini ve Filistin topraklarına her gün 400 ila 500 TIR'lık yardım sevkiyatı yapılmasını da öngördüğünü söyledi.

İkinci aşama ise önümüzdeki günlerde belirlenecek sayıda Filistinli mülteci karşılığında asker ve subaylar da dâhil olmak üzere tüm İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasını içeriyor. Ajansa konuşan Hamas kaynağı, bu aşamada Gazze Şeridi'nin batısındaki El-Raşit sahil yolu ve doğusundaki Selahaddin Yolu üzerindeki İsrail askeri kontrol noktalarının da kaldırılmasının öngörüldüğünü ifade etti.

Anlaşmanın üçüncü bölümü ise kalıcı bir ateşkesi ve İsrail'in Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesini içeriyor.

Al Jazeera muhabiri Hamdah Salhut, mevcut tabloyu 'Arabulucular iyimser ancak bir anlaşmaya yaklaşıldığına dair işaretler yok' başlığıyla özetledi. Salhut, ABD ve Mısır gibi arabuluculardaki iyimserliğin devam ettiğini ancak anlaşmaya ulaşması gereken İsrail ve Hamas arasında halen mutabık kalınamayan önemli başlıklar olduğunu bildirdi.

Köşeye sıkışan İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Gazze Şeridinin en güneyindeki Refah şehrine saldıracakları tarihin belli olduğunu açıkladı. Netanyahu'nun sözleri üzerine Refah'ın karadan işgaline karşı çıkan ABD'den bir kez daha uyarı geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, 1,5 milyon Filistinlinin Refah'a sığındığını vurgulayıp "Refah'a yönelik geniş çaplı bir askeri müdahalenin bu siviller üzerinde son derece zararlı bir etkisi olacağına ve nihayetinde İsrail'in güvenliğine zarar vereceğine inandığımızı İsrail'e açıkça belirttik" dedi.

Pazartesi günü konuşan Netanyahu, "Zafer için Refah'ı ele geçirmek ve oradaki 'terör taburu'nu yok etmek gerekiyor. Bu olacak ve tarihi de belli" dedi.

Öte yandan Gazze'deki savaşın sona ermesine yönelik uluslararası çağrılar da sürüyor. Fransa, Mısır ve Ürdün liderleri ortaklaşa kaleme aldıkları ve çeşitli gazetelerde yayınlanan bir makalede 'derhal ateşkes' çağrısında bulundular ve İsrail'i Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentinde planladığı saldırıya karşı uyardılar.

Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Mısırlı mevkidaşı Sisi ve Ürdün Kralı Abdullah imzasıyla yayınlanan makalede "Gazze'deki savaş ve neden olduğu feci insani acılar derhal sona ermelidir" ifadeleri yer aldı. Makale, "Kurbanların tahammül edilemez sayısı göz önüne alındığında (...) Gazze'de kalıcı bir ateşkese acil ihtiyaç olduğunu vurguluyoruz" denildi.

Üç lider BM Güvenlik Konseyi'ne de bir çağrı yaparak, ateşkesin 'daha fazla gecikme olmaksızın tam olarak uygulanmasını' talep ederken, radikal İslamcı Hamas'ın elindeki rehineleri serbest bırakmasını istediler.