Gazze'deki savaşta son dakika... Patriot füzelerine elveda! İsrail'den sürpriz, gözler Ukrayna'da

İsrail ve Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA), arasındaki gerginlik devam ediyor. İsrail basınında yer alan haberlerde, İsrail İçişleri Bakanı Moshe Arbel’in Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı Genel Komiseri Philippe Lazzarini’nin ülkeye yaptığı vize başvurusunu reddettiği aktarılarak, Lazzarini’nin Gazze Şeridi’ni ziyaret etmek için İsrail'e giriş yapmak istediği ifade edildi.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ürdün’deki temaslarının ardından İsrail’e geldi. İsrail ve Filistin arasındaki çatışmaların başladığı 7 Ekim’den bu yana Blinken, 7’nci kez İsrail’i ziyaret etti. Blinken, ziyareti kapsamında yarın İsrail Başbakan Binyamin Netanyahu, İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ve İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ile görüşecek.

Blinken, ayrıca Kerem Şalom Sınır Kapısı ve Aşdod Limanı’nı da ziyaret edecek ve başkent Tel Aviv'de ABD rehinelerin aileleriyle bir araya gelecek.

İsrail muhalefet lideri Yair Lapid, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve kabinesine yönelik eleştirilerinin dozunu artırdı. Lapid, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, “İsrail devleti sorumsuz delilerin rehinesi haline geldi” dedi.

Lapid, aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’i kast ederek, "Bu şekilde devam edemezsiniz. Sabıka kaydı olan bir bakan başbakanlık ofisinde duruyor ve başbakanı kendisine söyleneni yapmazsa sonuçlarına katlanmakla tehdit ediyor. Ben-Gvir, tüm dünyaya ve tüm bölgeye Netanyahu'nun zayıf olduğunu ve kendisi için çalıştığını söylüyor. Hükümetten kovulmaması inanılmaz bir şey” dedi.

Ben-Gvir, Netanyahu’ya Gazze Şeridi’nin Refah kentine planlanan askeri harekatı geciktirecek muhtemel esir takası anlaşmasına karşı olduğunu ve bu konuda kendisini uyardığını ifade etmişti.

İsrail ordusu, Gazze’de kendi askerlerini vurdu. Gazze Şeridi’nde geçtiğimiz pazar günü hayatını kaybeden 2 İsrailli askerin, yürütülen soruşturma kapsamında İsrail ordusuna ait bir tanktan bulundukları binaya açılan ateş sonucu öldükleri tespit edildi.

Yiftah Tugayı'na ait bir tankın, belirlenen bölgenin dışındaki binaya yaptığı ateş sonucu askerlerin öldüğü ifade edildi. Binada, açılan ateş sırasında hayatlarını kaybeden 28 yaşındaki Ido Aviv ve 37 yaşındaki Kalkidan Meharim’in dışında çok sayıda askerin de bulunduğu açıklandı.

İsrail, Gazze Şeridi’ne düzenlediği kara harekatında bugüne kadar 263 asker kaybetti.

Suudi Arabistan’daki temaslarını tamamlayan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ürdün’e geldi. Blinken, Ürdün Kralı 2. Abdullah ile görüştü. ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, görüşmede, İsrail ve Hamas arasında devam eden ateşkes müzakerelerinin, İsrail ve Filistin ihtilafında iki devletli çözümde dahil olmak üzere bölgede kalıcı barışın sağlanmasına yönelik devam eden diplomatik çabaların ve Ürdün'den Gazze'ye kara yoluyla acil ihtiyaç duyulan ilave yardımların ulaştırılmasına yönelik ortak çabaların ele alındığı aktarıldı. Blinken, Kral Abdullah’ın yanı sıra Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi ile de bir araya geldi.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsrail’in Refah’a planladığı muhtemel askeri harekat hakkında, "Güvenlik Konseyi'nin tüm üyeleri ve diğer pek çok hükümet böyle bir operasyona karşı olduklarını açıkça ifade etmişlerdir. İsrail üzerinde nüfuzu olan herkesi bunu önlemek için ellerinden gelen her şeyi yapmaya çağırıyorum" dedi.

Uluslararası Adalet Divanı, Nikaragua'nın İsrail'in Gazze saldırılarına siyasi, mali ve askeri destek vererek "soykırımı kolaylaştırdığı" gerekçesiyle Almanya'ya açtığı davada acil tedbir taleplerini reddetti.

İngiliz medyası Çin'in 2027'de gerçekleşmesi beklenen büyük savaş öncesi altın alımlarını artırdığını belirterek Pekin'in rekor kırdığı verileri dünyaya duyurdu.

İsrail polisi, işgal altındaki Doğu Kudüs'te polise bıçaklı saldırıda bulunduğu iddiasıyla bir kişiyi öldürdü. Vücudunun üst kısmından yaralanan polis memurunun durumunun iyi olduğu belirtilen açıklamada saldırı girişiminde bulunan kişinin 34 yaşında bir Türk vatandaşı olduğu iddia edildi.

Diplomatik kaynaklar ise konuyla ilgili verdikleri görüşte Türkiye'nin Tel Aviv Büyükelçiliğinin ve Kudüs Başkonsolosluğunun gelişmeyi yakından takip ettiklerini bildirdi.

Hamas'ın 40 günlük ateşkes teklifine yanıtı beklenirken, İsrail ordusu birkaç gün içerisinde bir anlaşma olmaması halinde Refah'a kara saldırısının başlayacağını duyurdu.

İşgal ordusunun radyosu, ateşkes müzakerelerinde bir gelişme kaydedilmemesi durumunda başlayacak kara işgaline dair haberini güvenlik yetkililerine dayandırdı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise, bir ateşkes ya da rehine takası anlaşması olması halinde bile Refah'a saldıracaklarını söyledi. Netanyahu, söz konusu açıklamayı rehine yakınlarıyla görüşmesinde yaptı.

Gazze Şeridi'nin en güneyindeki Refah, İsrail'in işgal etmediği tek şehir. Mısır sınırındaki kentin savaştan önce nüfusu 275 bin civarındaydı. Refah İsrail katliamından kaçan Filistinliler için son sığınak haline geldi, şu anda şehirde 1,5 milyonu aşkın insan var.

Çok sayıda ülke ve uluslararası kuruluş, Refah'ı hedef alacak bir kara saldırısının eşi görülmemiş bir insani felakete yol açacağı uyarısında bulunuyor.

Refah işgaline karşı olduğunu aylardır dile getiren ABD'nin Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Pazartesi günü yaptığı açıklamada henüz sivilleri koruyacak ikna edici bir plan göremediklerini söyledi.

Aynı gün Mısır'ın başkenti Kahire'de ateşkes ve rehine takası anlaşması için İsrail ve Hamas heyetleri buluştu. ABD, Mısır ve Katar arabuluculuğunda gerçekleşen müzakerelerde, İsrail 40 günlük bir ateşkes teklifi sundu. Hamas ise İsrail'in teklifini incelediğini ve mümkün olan en kısa sürede bir yanıt sunacağını duyurdu.

İsrail işgali altındaki Batı Şeria'yı yöneten El Fetih ile Gazze Şeridi'ni yöneten Hamas temsilcileri, Çin'in başkenti Pekin'de bir araya geldi.

Rakip Filistinli grupların yeniden birleşmesi için Türkiye ve diğer ülkeler çaba gösteriyor.

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Lin Jian, Fetih ve Hamas arasında derinlemesine görüşmeler gerçekleştiğini, mevcut tabloda müspet ilerleme kaydedildiğini söyledi.

İran'la ve Lübnan Hizbullah'ıyla girilen misilleme savaşında Demir Kubbe hava savunma sistemini yoğun şekilde kullanan İsrail işgal ordusu, elindeki Patriot hava savunma sistemlerine veda ediyor.

Times of Israel gazetesi, İsrail ordusunun iki ay içinde Patriot hava savunma sistemlerinin bataryalarını daha gelişmiş sistemlerle değiştireceğini yazdı.

Hava kuvvetlerinin Şubat ayında elindeki yaşlı Patriot bataryalarını kapatma sürecini başlattığını hatırlatan Times of Israel, personelin ise Demir Kubbe için eğitim aldığını aktardı.

ABD'nin ünlü hava savunma sistemi Patriotlar, Körfez Savaşı sürerken 1991 yılında Irak'tan İsrail'e ateşlenen Scud füzelerini engelledi. Sistem, aynı yıl İsrail'e transfer edilip kuruldu.

Patriot'ların İsrail adına ilk kez çatışmada kullanıldığı yıl ise, 2014 oldu. Gazze Şeridi'nden kalkış yapan bir insansız hava aracı, Patriot tarafından düşürüldü.

Körfez Savaşı'ndan 23 yıl sonra gerçekleşen ilk müdahalenin ardından, İsrail ordusu 2018 yılında bu kez hava sahasına giren bir Suriye savaş uçağını Patriot füzeleriyle düşürdü.

İsrail'in elinde halihazırda kısa menzil için Demir Kubbe, orta menziller için Davud'un Sapanı ve uzun menzilli balistik füzeler için ise Arrow gibi füze savunma sistemleri bulunuyor.

İran'ın tarihte ilk kez kendi topraklarından İsrail'e saldırı düzenlediği 13 Nisan akşamı, 300'ü aşkın kamikaze silahlı insansız hava aracı ve füzeler ateşlendi. İsrail, ABD, İngiltere, Fransa ve Ürdün'ün yardımıyla söz konusu füzeler ve kamikaze drone'ların yüzde 99'unu düşürdüğünü söylüyor.

Times of Israel, emekliye ayrılacak Patriot füzelerinin geleceğinin belirsiz olduğunu, Rus işgaline karşı direnen Ukrayna'nın Patriot bataryalarına büyük ilgi gösterdiğini yazdı.

Filistinli yetkililer, İsrail işgal ordusunun son 24 saatteki saldırılarında 47 Filistinlinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Böylece, savaşın başından bu yana Gazze Şeridi'nde yaşamını yitirenlerin sayısı 34 bin 535'e çıktı.

Gazze'deki kurbanların üçte ikisinden fazlası çocuklar ve kadınlar. 8 bin Filistinli ise halen kayıp.

ABD üniversitelerine dalga dalga yayılan Gazze'ye destek gösterilerinde yeni gözaltılar ve skandallar var. Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, üniversite gözaltılarında sayının 1000'e yaklaştığını bildirdi.

ABD’nin dört bir yanındaki üniversitelerde mezuniyet törenleri yaklaşırken New York'taki Columbia Üniversitesi'nde başlayan protestolarda, göstericiler acil ateşkes ve İsrail'e verilen desteğin sona ermesini talep ediyor.

TEKSAS ÜNİVERSİTESİ'NDE ÖĞRENCİLERE BİBER GAZI VE SES BOMBASI

Teksas Üniversitesi'e giren polis, protestoculara biber gazı sıktı ve onlarca öğrenciyi gözaltına aldı. Oturma eylemi yapan protestocular ise etraflarını saran çevik kuvvet polislerince çığlıklar arasında, yerlerde sürüklenerek gözaltına alındı. Polis, kalabalığı dağıtmak için biber gazı ve ses bombası da kullandı. 53 bin öğrencinin bulunduğu Teksas Üniversitesi’nde geçen hafta da onlarca öğrenci gözaltına alınmıştı.

COLUMBIA ÖĞRENCİLERİ ÜNİVERSİTEDEN UZAKLAŞTIRIYOR

Columbia Üniversitesi protestolara katılan bazı öğrencileri hakkında uzaklaştırma kararı almaya başladı. Columbia Üniversitesi öğrencilerin okulun Manhattan kampüsünde kurdukları 120 çadırlı kampı terk etmeleri için süre verdi. Üniversite yetkilileri, alanı terk etmeleri için öğrencilerin bir belge imzalamaları gerektiğini aksi halde haklarında soruşturma açılarak, okuldan uzaklaştırılacaklarını bildirdi. Ancak öğrenciler bu belgeyi imzalamayı reddetti.

ARIZONA ÜNİVERSİTESİ'NDE SKANDAL KAYIT

NORTHWESTERN ÜNİVERSİTESİ'NDE ANLAŞMA SAĞLANDI

Northwestern Üniversitesi ise, Chicago yakınlarındaki kampüsünde protestocuların çoğunluğunu temsil eden öğrenciler ve öğretim üyeleri ile bir anlaşmaya vardığını açıkladı. Anlaşma, 1 Haziran'da derslerin sona ermesine kadar barışçıl gösterilere izin veriyor ve bunun karşılığında, yardım amaçlı bir çadır hariç tüm çadırların kaldırılmasını ve üniversite aksini onaylamadığı sürece gösteri alanının sadece öğrenciler, öğretim üyeleri ve personelle sınırlandırılmasını öngörüyor.

Güney California Üniversitesi'nde (USC) protestocular üniversite Rektörü Carol Folt ile görüştü. Folt, görüşülen konuların detaylarını açıklamaktan kaçındı ancak toplantının amacının protestocuların endişelerini dinlemek olduğunu söyledi.

USC, 15 Nisan'da Filistinliler’i açıkça destekleyen okul birincisinin mezuniyet konuşması yapmasına izin vermeyerek büyük tartışmalara yol açtı.

PROTESTOLAR DİĞER ÜLKELERE DE SIÇRADI

Üniversite protestoları Avrupa kıtasına ve başka ülkelere de sıçradı. Fransız polisi Filistin yanlısı protestocuları onlarca öğrenciyi Sorbonne Üniversitesi'nden sürükleyerek çıkardı.

Kanada'da Ottawa Üniversitesi, Montreal'deki McGill Üniversitesi ve Vancouver'daki British Columbia Üniversitesi'nde öğrenciler protesto kampları kurdu.

Mısır'ın başkenti Kahire'de bir kez daha bir araya gelen Hamas ve İsrailli yetkililer, ateşkes ve rehine takasını masaya yatırdı.

Akşam saatlerinde ise ABD Başkanı Joe Biden, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ile telefonda konuştu. Beyaz Saray, üç ülkenin liderlerinin halihazırda masada olan sürdürülebilir ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılmasını görüştüklerini duyurdu.

AFP haber ajansı, Halil el Hayya'nın liderlik ettiği Hamas heyetinin Kahire'den ayrıldığını ve İsrail'in teklif ettiği 40 günlük ateşkese bir yanıt hazırlayacağını bildirdi. AFP, Katar'a dönen Hamas heyetinin mümkün olan en kısa sürede İsrail'e yanıtını iletmek istediğini de ekledi.

Mısır istihbaratına yakınlığıyla bilinen Kahire News adlı internet sitesine konuşan yetkililer ise, Hamas yetkililerinin bir yazılı yanıtlı geri döneceğini söyledi.

İsrail'in masaya getirdiği öneride, öncekilerden farklı olarak 40 günlük ateşkesin ardından kalıcı olarak silahların susmasını da gündeme getirmesi.

Gazze Şeridi'ni 2007 yılından bu yana yöneten Hamas, aylardır devam eden müzakerelerde ısrarla kalıcı ateşkes talep ediyordu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise kalıcı ateşkese karşı çıktığını birçok kez yineledi.

207 gündür süren savaşta şimdiye kadar yalnızca bir hafta geçici ateşkes ilan edildi. Kasım ayı sonundaki geçici ateşkeste Hamas elindeki 80 İsrailli rehineyi bıraktı, buna karşılık İsrail hapishanelerinde tutulan çoğunluğu çocuk ve kadın 240 mahkum özgürlüğüne kavuştu.

Halihazırda Hamas'ın elinde 129 İsrailli rehine olduğu tahmin ediliyor.

Yemen'in batısını kontrol eden Husiler, Kızıldeniz ile Hint Okyanusu'nda seyreden iki gemiye saldırdıklarını ve yanı sıra iki ABD savaş gemisini hedef aldıklarını duyurdu.

İran destekli grubun sözcüsü Yahya Seri, Cyclades adlı ticari geminin Kızıldeniz'de, MSC Orion adlı geminin ise Hint Okyanusu'nda vurulduğunu söyledi.

ABD ordusunun Orta Doğu'daki operasyonlarını yürüten Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) ise, Husilerin ticari gemilere üç balistik füze ateşlediğini doğruladı. CENTCOM ayrıca bir Husi kamikaze silahlı insansız hava aracının da Amerikan savaş gemisine doğru geldiğini belirtti.

CENTCOM'un verdiği bilgiye göre, Cyclades adlı gemi bir Yunan şirkete ait ve Malta bayrağı taşıyordu. Üç balistik füzenin fırlatıldığı gemi Süveyş Kanalı'na doğru ilerliyor ve aldığı hasara dair bir detay henüz yok.

Doğu Akdeniz'de kurulan yeni rotanın en önemli ayağında adım atıldı, ABD ordusunun Orta Doğu birimi Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) sosyal medya hesabından fotoğraflar paylaştı.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne gönderilen insani yardımları engellemesiyle 360 kilometrekarelik bölgeye havadan ya da denizden yardım sağlanması gündeme geldi.

Ürdün ve ABD'ye ait uçaklar Gazze Şeridi'ne havadan yardım atarken, Güney Kıbrıs'tan hareket eden gemiler ise Gazze kıyısına ulaştı. Ancak Gazze kıyısında büyük gemilerin yanaşmasına imkan verecek bir liman bulunmuyor.

ABD ordusu, Gazze açıklarında bir yüzer liman inşa ediyor. Geçici limanın maliyeti şimdiden 320 milyon doları buldu, inşaatta 1000'den fazla asker ve denizci çalışıyor.

CENTCOM'un fotoğraflarında limandaki helikopter pisti dikkat çekti.

ABD donanmasına ait gemilerin inşaatında önemli rol oynadığı geçici limanın Mayıs ayında faaliyete başlaması bekleniyor.

USNS Roy P Benavidez adlı ABD gemisinin bölgede olduğu biliniyor ve önceki haftalarda uydu fotoğraflarında görünmüştü.

Washington'ın planına göre, Güney Kıbrıs'tan hareket edecek büyük kargo gemileri Gazze açıklarındaki geçici limana insani yardımları indirecek ve yükler daha küçük gemilerle kıyıya taşınacak.

Uluslararası kuruluşlar, Gazze Şeridi'ne havadan ya da denizden yardım götürmenin 2,3 milyon insanın ihtiyaçlarını karşılamaya yetmeyeceğini belirtip karadan daha fazla yardıma izin verilmesini istiyor.

Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, birçok Avrupa Birliği üyesi ülkenin Mayıs ayı sonuna kadar Filistin devletini tanımasının beklendiğini söyledi. Borrell, Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu'nda konuştu.

27 AB üyesi ülkeden aralarında İsveç, Bulgaristan, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Slovakya ve Romanya'nın da bulunduğu dokuz ülke halihazırda Filistin devletini tanıyor. İspanya, İrlanda, Malta ve Slovenya da 22 Mart'ta yaptıkları açıklamada, Filistin devletini tanımaya hazır olduklarını duyurdu.

Ancak AB'nin resmi pozisyonu, bölge için uluslararası kabul görmüş barış planı çerçevesinde, 'iki devletli çözüm'ün bir parçası olarak kurulması halinde Filistin'in devlet olarak tanınması yönünde.