Amerikan silahları olmadan savaş! Arap basını ‘felaket olur’ dedi, İsrail’in saldıracağı yeni ülke

Yemen'deki İran destekli Husiler bölgedeki eylemlerine devam ediyor. BM Sözcüsü Stephane Dujarric bugün yaptığı açıklamada, Husilerin aralarında 11 BM çalışanının da olduğu bir grup yardım görevlisini alıkoyduğunu söyledi. Dujarric, “Hepsinin mümkün olan en kısa zamanda güvenli ve şartsız bir şekilde serbest bırakılmasını sağlamak için mevcut tüm yolları takip ediyoruz” dedi.

Yemen Mayyun İnsan Hakları Örgütü tarafından yapılan açıklamada, ülkenin 4 bölgesinde en az 18 Yemenli yardım personelinin kaçırıldığı belirtildi. Açıklamada, kaçırma olaylarının başkent Sana olmak üzere Hodeida, Amran ve Saada kentlerinde eş zamanlı olarak gerçekleştirildiği aktarıldı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü ise, Husilerin görevlileri çalıştıkları işlere göre alıkoyduğunu ve birçoğunun nerede olduğunun bilinmediğini aktardı. İzleme Örgütü'nün açıklamasında, kaçırılanlar arasında Yemen'de görevli bir kadının kocası ile 9 aylık ve 3 yaşındaki çocuklarının da bulunduğu kaydedildi.

İsrail’in silahlı çatışmalarda çocuklara yönelik hak ihlallerini belgeleyen yıllık raporun ekinde yer alan BM utanç listesine eklenmesine ilişkin Kolombiya’dan açıklama geldi. Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro yaptığı açıklamada, “Çocuk katilleri. Bugün Filistinli çocuklara yönelik bu toplu katliamı destekleyen herkes, Nazilerin Yahudi soykırımını gerçekleştirdiğini dönemde yaşayıp hiçbir şey yapmayan insanlar gibi dünya tarihinin belirsiz sayfalarında kalacaktır” dedi.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in Orta Doğu turuna ilişkin detaylar belli oldu. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller yaptığı açıklamada, Blinken’ın pazartesi ve çarşamba günleri arasında gerçekleştireceği tur çerçevesinde Mısır, İsrail, Ürdün ve Katar'ı ziyaret edeceğini söyledi. Miller, “Bakan tüm esirlerin serbest bırakılmasını güvence altına alan bir ateşkes anlaşmasına varılması ihtiyacını ortaklarıyla görüşecek” dedi.

Masadaki teklifin Hamas’ın geçtiğimiz ay onayladığı teklifle neredeyse aynı olduğunu belirten Miller, “Bakan, ateşkes önerisinin hem İsraillilere hem de Filistinlilere nasıl fayda sağlayacağını ele alacak. Anlaşmanın Gazze Şeridi’ndeki acıları hafifleteceğini, insani yardımda büyük bir artış sağlayacağını ve Filistinlilerin mahallelerine dönmelerine izin vereceğini vurgulayacak” ifadelerini kullandı.

Blinken, Gazze'ye acil insani yardım konulu konferansa katılacak
Anlaşma sayesinde İsrail’in kuzey sınırı boyunca sakinliğin sağlanacağını vurgulayan Miller, “Böylece hem yerinden edilmiş İsrailli hem de Lübnanlı aileler evlerine dönebilir. İsrail ile Arap komşuları arasında daha fazla uyum için şartlar oluşturularak İsrail'in uzun vadeli güvenliği güçlendirilir ve bölgede istikrar artar” şeklinde konuştu.

Blinken’in bölgedeki çatışmanın daha da tırmanmasını önleme ihtiyacını tekrarlamaya devam edeceğini aktaran Milller, ABD’li bakanın Amman’da Ürdün, Mısır ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından ortaklaşa düzenlenecek Gazze'ye acil insani yardım konulu konferansa katılacağını bildirdi.

İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıları sürüyor. Bölgede çoğu çocuk binlerce sivili katleden İsrail ordusu tepkilere aldırış etmeden insancıl hukuku çiğniyor. Saldırıların durdurulması için çabalar devam ederken, BM bir karar daha aldı. İsrail, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres tarafından kurula sunulan ve silahlı çatışmalarda çocuklara yönelik hak ihlallerini belgeleyen yıllık raporun ekinde alan 'BM utanç listesi'ne eklendi.

Rusya’nın da bulunduğu listeye dahil olan İsrail’in Başbakanlık Ofisi’nden karara ilişkin yapılan açıklamada, “BM, bugün Hamas’ın destekçileri arasına katılarak kendisini tarihin kara listesine sokmuştur. İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) dünyanın en ahlaklı ordusudur ve BM'nin hiçbir hayal ürünü kararı bunu değiştirmeyecektir” ifadeleri kullanıldı.

İsrail’den Guterres’e tepki

İsrail’in BM Daimi Temsilcisi Gilad Erdan ise, “İsrail ordusunun dünyanın en ahlaklı ordusu olduğunu biliyorsunuz. Bu ahlaksız karar sadece Hamas'ı ödüllendirecektir. Bugün kara listeye alınan tek kişi, savaş başladığından bu yana ve hatta daha önce aldığı kararlarla teröristleri ödüllendiren, onları çocukları terör eylemlerinde kullanmaya teşvik eden genel sekreterdir” dedi.
Guterres’e tepki gösteren Erdan, “Genel sekreterin bu utanç verici kararı sadece savaşı uzatacak ve acıları arttıracak. Yazıklar olsun ona” şeklinde konuştu.

ABD Başkanı Joe Biden, Normandiya Çıkarması'nın 80. yıl dönümü törenleri için geldiği Fransa’da ADB basınına konuştu. Biden, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun kendisini Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah kentine düzenlenen operasyon konusunda dinlediğini belirtti. Kendisinin uyarılarından sonra İsrail Savunma Kuvvetlerinin daha hedefli bir operasyon planladığını belirten Biden, “Refah'a tam güçle gireceklerdi. Tüm Refah'ı işgal edecekler, şehri alacaklar ve tam güçle hareket edeceklerdi. Bunu yapmadılar” dedi.

Netanyahu’nun geçtiğimiz hafta açıklanan ateşkes planına bağlı kalıp kalmayacağı sorusu üzerine Biden, “Açıkça öyle olduğunu söyledi. Avrupalı dostlarımız da bu işin içinde. Ateşkes sağlamak zorundayız” ifadelerini kullanarak, Arap dünyasının büyük bir kısmının da planı desteklediğini aktardı.

Filistin Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamada, İsrail ordusunun son 24 saatte sivillere yönelik 8 saldırı gerçekleştirdiği, 77 kişinin hayatını kaybettiği, 221 kişinin de yaralandığı bildirildi. Saldırıların başladığı 7 Ekim'den bu yana toplam can kaybının 36 bin 731'e, yaralı sayısının ise 83 bin 530'a yükseldiği ifade edildi.

Hamas'ın İsrail'e saldırmasıyla birlikte İran destekli Hizbullah Orta Doğu'daki savaşa dahil oldu. Envanterinde balistik füzelere kadar bulunduran Hizbullah'ın 200 bin kişilik bir ordusu dahi bulunuyor. İsrail ordusu Hizbullah'a karşı kuzeyde kilometrelerce uzunluğunda tampon bölge ilan etti dahası ülkenin kuzeyini adeta hayalet şehre çevirdi, insanları bölgeden gönderdi.

Son günlerde Hizbullah, İsrail'in kuzeyine olan saldırıları artırdı, Arap basını ise olası Lübnan-İsrail savaşını dair bir analiz yayınlandı. Henüz resmi olarak ilan edilmeyen gölge savaş, Gazze'deki kadar yoğun olarak ilerlemiyor. Geçtiğimiz Cumartesi günü Hizbullah ilk kez ağır Burkan roketlerini Kiryat Şmona yakınlarındaki bir askeri üsse fırlattı. Roketlerin menzili kısa ancak yüzlerce kilogram patlayıcı içeren savaş başlıkları taşıyordu. İsrail ordusunun 769'uncu Tugayı'nın karargâhı olan Gibor Kampı'nda herhangi bir can kaybı yaşanmasa da ağır hasar oluştu. Aynı günün ilerleyen saatlerinde Hizbullah İsrail'e ait İHA Hermes 900'ü düşürdü. Birçok askeri uzman ülkenin kuzeyinin yıllarca yaşanmayacak hayalet bir şehir olmasından endişe ederken olası bir ikinci savaşta ufukta gözüküyor.

İSRAİL HİZBULLAH'I NASIL GÖRÜYOR?

İsrail'in Hamas ve Hizbullah'a bakışında farklılık var. Hamas, işgal altındaki Batı Şeria ve Kudüs'teki destekçileri ve potansiyel üyeleriyle bir iç düşman olarak görülürken, Hizbullah bir dış tehdit olarak kabul ediliyor. Bu dış tehditte coğrafyada tamamen farklı bir noktada çünkü Gazze bölgesi oldukça düz ancak ülkenin kuzeyi tam tersi dağlık arazilerden oluşuyor.

Hizbullah ayrıca, İsrail genelindeki elektrik santrallerini vurma, Ben Gurion havaalanını kapatma ve hatta İsrail ordusunun Tel Aviv'in merkezindeki karargahını bile hedef alma kapasitesine sahip.
Amerika tarafından sağlanan desteğin ikinci bir savaşta kesileceğini belirten Arap basını, İsrail'in kendi başına Hizbullah'ı kesin olarak yenemeyeceğini belirtiyor ve bu savaşın İsrail ve İsrailliler için bir felaket olacağını öne sürüyor.

Sudan’da paramiliter güç Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (RSF) bir köye düzenlediği baskında aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu en az 180 kişi hayatını kaybetti.

Israel Hayom gazetesi, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in önümüzdeki hafta başlarında İsrail'i ziyaret etmesinin beklendiğini bildirdi. Ziyaret, İsrailli esirlerin serbest bırakılmasını ve savaşın sona ermesini sağlayacak bir anlaşmaya varılması yönündeki müzakerelerin en tepede olduğu bir noktada gerçekleşecek.

Ekim ayından beri devam eden savaşın en büyük arabulucuları Mısır, Katar ve ABD. Dün Mısır devlet medyası Hamas'ın ateşkesi değerlendirdiğine dair haberler yayınladı ancak Hamas Siyasi Büro üyesi Usame Hamdan Ortada bir teklif yok, bunlar sadece Biden'ın bir konuşmasında söylediği sözler. ABD’liler şu ana kadar Biden'ın konuşmasında söylediklerini taahhüt eden yazılı bir şey sunmadılar" ifadelerini kullandı.

BİR BASKI DA MISIR'A

ABD ayrıca Hamas'ın ateşkesi reddetmesi durumunda Mısır topraklarından Gazze'ye erişimin kapatılması için çalışmalar yürütüyor. İsmini vermek istemeyen ABD'li yetkililer bu baskının işe yaradığını ve Mısır'ın anlaşmayı imzalatmak için Hamas ile yoğun bir temas halinde olduğuna dikkat çekti.

ABD'NİN ATEŞKES TEKLİFİ NEYDİ?

Biden’ın açıklamasına göre, 6 hafta sürecek ilk aşamada, İsrail güçlerinin Gazze'nin tüm yerleşim alanlarından çekilecek. Yüzlerce Filistinli mahkumun serbest bırakılması karşılığında ABD’li esirler de dahil aralarında kadın, yaşlı ve yaralıların da bulunduğu bir dizi esir serbest bırakılacak. Hayatını kaybeden esirlerin bedenleri ailelerine teslim edilecek. Filistinli siviller kuzey de dahil Gazze'nin dört bir yanındaki evlerine geri dönecek. İnsani yardımlar artacak ve her gün 600 kamyon Gazze'ye girecek. Uluslararası toplum tarafından yüz binlerce çadır dağıtılacak. Tüm bunlar ve daha fazlası hemen başlayacak.

Planın 2. aşamasında ise, İsrailli askerler de dahil yaşayan tüm esirlerin serbest bırakılması karşılığında İsrail ordusu Gazze Şeridi’nden çekilecek.

Üçüncü ve son aşamada da, “Gazze için geniş kapsamlı yeniden inşa planı” başlatılacak.

ABD ordusu, Kızıldeniz'de 8 Husi insansız hava aracını ve 2 insansız su üstü teknesini imha ettiğini duyurdu. Husilerin saldırısında herhangi bir ABD unsuru hasar veya yara almadı.

İsrail dün bir okula saldırı düzenledi. Saldırıda 60'dan fazla sivil yaşamını yitirdi, Evlerinden edildikten sonra okula sığınan yüzlerce kişiden biri, Gazze kentinden gelen Naim el Dadah “Demir parçalarının uçuştuğunu, her şeyin çöktüğünü gördüm. Başımıza gelen tasavvur edilemez” dedi. İsrail Ordusu ise “istihbarata dayalı, hassas saldırıda” okulu saldırı planlamak ve düzenlemek için kullanan 20 ila 30 Hamas ve İslami Cihat savaşçısının hedef alındığını iddia etti.

Ancak Hamas’ın yönettiği hükümet medya bürosu ölenler arasında 14 çocuk ve dokuz kadın olduğunu söyledi. Daha önce acil yardım görevlileri de BBC’yle çalışan yerel bir gazeteciye benzer sayılar verdi.

Savaş sırasında İsrail sık sık Hamas’ı militanlarını okullarda, hastanelerde ve diğer binalarda saklamakla, sivilleri canlı kalkan olarak kullanmakla suçladı. Hamas ise bu iddiayı hep reddetti.

“Tüm kırmızı çizgiler geçildi” diyen El Dadah ise bir BM kurumunda olmanın ailesine bir koruma sağlamadığını söyledi ve “Dünya bize çifte standartla davranıyor. İsrail tüm uluslararası yasaları ihlal etti” dedi.

Dün, Mısır'ın devlet medyası Hamas'ın son ateşkes teklifini olumlu bulduğunu ve değerlendirdiğini ifade etti ancak Katar Dışişleri Bakanlığı Hamas'ın bu teklife yanıt vermediğini duyurdu. Katar kanadı, Hamas'ın kendi şartlarını da içeren bir ateşkes için çalıştığını da ekledi.

Bir süredir ABD'ye gideceği konuşulan İsrail Başbakanı Netanyahu 24 Haziran'da ABD Kongresi'ne hitap edecek. Netanyahu'nun ABD ziyareti sırasında Biden'la buluşup buluşmayacağı henüz belli değil. Temsilciler Meclisi'nde konuşma yapacak olan Netanyahu ziyaretiyle ilgili "Bizi yok etmeye çalışanlara karşı gerçekleri ABD halkına ve dünyaya açıklamak için çok heyecanlıyım" dedi.

İsrail'in üç üyeli savaş kabinesinin merkezci üyesi Benny Gantz, Gazze operasyonu için hazırladığı altı maddelik planın 8 Haziran'a kadar hükümet tarafından kabul edilmemesi halinde istifa edeceği tehdidinde bulundu. Basın toplantısında konuşan Gantz, Başbakan Netanyahu'nun Gazze saldırılarındaki tutumunu eleştirdi. Gantz, toplantıda savaş kabinesinin kabul etmesini istediği 6 maddelik eylem planını da açıkladı.

Times of İsrail gazetesinin haberine göre söz konusu maddeler şöyle:

1) Rehineleri geri getirin

2) Hamas'ı tamamen yok edin, Gazze'deki kontrolü sağlayın

3) Gazze için Amerikalı, Avrupalı, Arap ve Filistinlileri içeren bir sivil yönetim mekanizması oluşturun

4) Hizbullah saldırıları nedeniyle ülkenin kuzeyini terk eden İsraillileri evlerine geri gönderin

5) İran'a karşı Suudi Arabistan ile olan ilişkileri normalleştirin 6) Tüm İsraillilerin devlete hizmet edeceği ve ulusal çabaya katkıda bulunacağı [askeri/ulusal] hizmet için bir çerçeve benimseyin.

SÜRE DOLUYOR

Jerusalem Post gazetesinde yer alan haberlerde ise Gantz'ın "Ülkeyi uçuruma sürüklemeyi seçerseniz, hükümetten çekileceğiz, halka döneceğiz ve gerçek bir zafer getirebilecek bir hükümet ve devlet kuracağız" dediği yazıldı. Öte yandan Gantz'ın partisinin üyeleri de hükümete karşı adımlar atmaya başladı. Birçok vekil, hükümetin dağılması için gerekli yasa tasarısını meclise sundu.

Hamas Siyasi Büro üyesi Usame Hamdan, ABD Başkanı Joe Biden’ın İsrail ve Hamas arasında 3 aşamadan oluşan ateşkes teklifine ilişkin açıklamalarda bulundu. Hamdan, Biden'ın Gazze'de ateşkes önerisinin "sadece lafta" kaldığını ateşkesle ilgili herhangi bir yazılı taahhüt almadıklarını söyledi.

Hamdan, "Ortada bir teklif yok, bunlar sadece Biden'ın bir konuşmasında söylediği sözler. ABD’liler şu ana kadar Biden'ın konuşmasında söylediklerini taahhüt eden yazılı bir şey sunmadılar" ifadelerini kullanarak, Biden’ın Hamas’ın geçtiğimiz ay kabul ettiği ancak İsrail tarafından kabul edilmeyen ateşkes anlaşmasını örtbas etmeye çalıştığını belirtti.