19.06.2019 - 21:49 | Son Güncellenme:
AA
Birleşmiş Milletler (BM) Yargısız ve Keyfi İnfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard'ın Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetine ilişkin hazırladığı raporda, cinayet planının yeni detayları ortaya çıktı.
BM Raportörü Callamard, Kaşıkçı cinayetine ilişkin hazırladığı raporda, Türk istihbaratının aktardığı söylenen bazı konuşma kayıtlarına yer verdi.
Kayıtlara göre, Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosu Muhammed el-Uteybi, cinayetten önceki günlerde kimliği belirsiz biriyle "güvenlikle ilgili bir görev"e ilişkin görüşmeler gerçekleştiriyor. Uteybi ile konuşan kişi, devlet yetkilileri tarafından verilen bu görev için protokolden güvenilir birine ihtiyaç olduğunu ve gerekirse bu kişiye özel izin verilebileceğini aktarıyor.
Uteybi, başka bir kişiyle yaptığı görüşmede, Riyad'dan yetkililerin kendisini aradığını ve Riyad'da acil bir eğitim olduğunu söylüyor. Uteybi, görüşmede konunun çok gizli olduğuna vurgu yapıyor.
Kayıtlardan ayrıca Başkonsolos'un Riyad'dan gelecek birileri için konaklama, uçak bileti gibi ayarlamalar yaptığı anlaşılıyor.
"Konsolosluktaki iş iki ya da üç gün sürecek"
Raporda, Suudi infaz ekibinin, Kaşıkçı'yı öldürmek için Riyad'dan İstanbul'a nasıl geldiğine ilişkin konuşmalara yer veriliyor.
Kaşıkçı'nın öldürülmesinden 1 gün önce kimliği belirsiz bir kişi, "Yarın Suudi Arabistan'dan bir komisyon gelecek. Konsoloslukta yapacakları bir şey var… İçerideki işleri iki ya da üç gün sürecek." ifadelerini kullanıyor.
"Kurbanlık hayvan geldi mi?"
Kaşıkçı başkonsolosluğa girmeden birkaç dakika önce infaz ekibinden Adli Tıp Uzmanı Salah Muhammed Abduh et-Tubeyki ve Suudi Arabistan istihbarat servisindeyken Veliaht Prens Bin Selman'ın yakın ekibine dahil olan MahirAbdulaziz Mutreb arasındaki diyaloglar da raporda yer buldu.
Buna göre Suudi Arabistan istihbarat servisindeyken Veliaht Prens Bin Selman'ın yakın ekibine dahil olan Kaşıkçı cinayetinin ele başı Mahir Abdulaziz Mutreb, Tubeyki'ye, Kaşıkçı'nın cesedini çantaya koymanın mümkün olup olmadığını soruyor.
Buna karşılık Tubeyki, "Hayır, çok ağır." şeklinde yanıt veriyor. Tubeyki, daha sonra, "Kolay olacak. Eklemler ayrılacak. Bedeni ağır. Önce yerde keseceğim. Plastik çantalar alır ve parçalara ayırırsak biter. Her birini saracağız." ifadelerini kullanıyor.
Mutreb ve Tubeyki'nin Kaşıkçı'nın cansız bedenini "deri çantalara" koymayı planladığı şeklindeki konuşmalara yer verilen raporda, Tubeyki'nin "Doğrudan yöneticim ne yaptığımın farkında değil. Beni koruyacak kimse yok." ifadelerinden endişelendiği anlaşılıyor.
Konuşmanın sonunda, Mutreb, Kaşıkçı'yı kastederek "kurbanlık hayvanın" gelip gelmediğini soruyor ve geldiği yanıtını alıyor.
"Interpolden emir var" yalanı
Kaşıkçı başkonsolosluğa girdikten sonra kendisiyle yapılan konuşmalarda, Suudi Arabistan'a dönüp dönmeyeceğine odaklanılıyor.
BM raporundaki konuşma kayıtlarına göre, Kaşıkçı'yı sorgulayan kişiler, "Seni geri götürmek zorunda kalacağız. Interpol'den bir emir var. Interpol senin geri gönderilmeni istedi." ifadesini kullanıyor. Buna karşılık, Kaşıkçı, kendisine karşı bir dava olmadığını söyleyerek, dışarıda kendisini bekleyenlerin olduğunu söylüyor.
İnfaz timinden Mutreb, Kaşıkçı'nın oğluna bir mesaj göndermesini istiyor. Kaşıkçı, "Ne demeliyim? Yakında görüşürüz? Kaçırılmadan bahsedemem." deyip bu teklifi reddetmesi üzerine birçok kez "Kısa kes." yanıtını alıyor.
Karşılıklı birkaç dakika süren diyaloğun ardından ekip, Kaşıkçı'ya "Seni uyuşturup bayıltacağız." diyor.
Raporda, bunun ardından Kaşıkçı ile ekip arasında arbede yaşandığı ve ardından Kaşıkçı'nın katledildiğinin anlaşıldığı belirtiliyor.
AB Kaşıkçı raporunu inceliyor
Avrupa Birliği'nin (AB), Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetine ilişkin tutumunun en başından beri çok açık olduğunu, Suudi Arabistan'ın Birleşmiş Milletler (BM) raporuna vereceği cevabın beklendiği belirtildi.
İsmini vermek istemeyen bir AB yetkilisi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, BM Yargısız ve Keyfi İnfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard'ın Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetine ilişkin raporunu incelediklerini ifade etti.
Birliğin, Kaşıkçı cinayetine ilişkin tutumunun çok net olduğunu anımsatan AB yetkilisi, Suudi Arabistan'ın BM raporuna vereceği tepkiyi beklediklerini belirtti.
BM Özel Raportörüyle diyaloğun devam edeceğini aktaran AB yetkilisi, konunun gelecek hafta BM İnsan Hakları Konseyi'nde de gündeme geleceğine işaret etti.
BM'nin Kaşıkçı raporu
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR) tarafından açıklanan 101 sayfalık raporda, Suudi Arabistan, Kaşıkçı'yı kasten ve taammüden öldürmekten sorumlu tutulmuştu.
Raporda, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın da aralarında bulunduğu üst düzey yetkililerin soruşturulması için güvenilir kanıtlar olduğuna işaret edilmişti.
Raporda ayrıca, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin tamamlayıcı kriminal soruşturma başlatmaya davet edilmiş, Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin yaptırımların Veliaht Prens ve onun yurt dışındaki kişisel mal varlıklarını da kapsaması gerektiği vurgulanmıştı.
BM, Kaşıkçı raporu için Türkiye'ye teşekkür etti
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR), Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinin aydınlatılması adına yaptığı iş birliği için "Türkiye'ye minnettar" olduğunu bildirdi.
OHCHR, BM Yargısız ve Keyfi İnfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard'ın, Kaşıkçı cinayetine ilişkin hazırladığı rapor hakkında yazılı açıklama yaptı.
Açıklamada, Türk hükümetine, "cinayetin soruşturulmasıyla ilgili yaptığı iş birliği ve gösterdiği iyi niyet için son derece minnettar" olunduğu bildirildi.
Açıklamada, "Kaşıkçı cinayeti, kapsamlı koordinasyon ve ciddi insan ve finansal kaynakları içeren ayrıntılı bir planlamanın sonucuydu. Üst düzey yetkililer tarafından denetlenmiş, planlanmış ve onaylanmıştır. Taammüden yapılmıştır." ifadesi yer aldı.
OHCHR tarafından açıklanan 101 sayfalık raporda Suudi Arabistan, Cemal Kaşıkçı'yı kasten ve taammüden öldürmekten sorumlu tutulmuştu.
Raporda, aralarında Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın da bulunduğu üst düzey yetkililerin soruşturulması için güvenilir kanıtlar olduğuna işaret edilmişti.
Raporda ayrıca BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin tamamlayıcı kriminal soruşturma başlatmaya davet edilmiş, Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin yaptırımların Veliaht Prens ve onun yurt dışındaki kişisel mal varlıklarını da kapsaması gerektiği vurgulanmıştı.
"Suudi Arabistan, diplomatik ayrıcalıkların istismarı ve kendi toprakları dışında güç kullanımı yasağını ihlal etmekten ötürü Türk hükümetinden özür dilemeli." ifadelerinin kullanıldığı BM raporunda Suudi Arabistan, Kaşıkçı'nın yaşadığı ABD'den de özür dilemeye davet edilmişti.
SUUDİLERDEN AÇIKLAMA
Suudi Arabistan Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Adil el-Cubeyr, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinde ülke liderliğini baltalama girişimlerini reddettiklerini söyledi.
Kaşıkçı cinayetiyle ilgili BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR) tarafından açıklanan 101 sayfalık rapora ilişkin Cubeyr, Twitter'daki hesabından yaptığı açıklamada, "Kaşıkçı'nın öldürülmesinde ülkemizin liderliğini baltalama girişimlerini reddediyoruz." ifadelerine yer verdi.
Cubeyr, "Suudi Arabistan'ın adli makamları bu davayı değerlendirme ve yetkilerini tamamen bağımsız olarak kullanma yetkisine sahip tek mercidir. Davanın Suudi Arabistan yargısının dışına ve uluslararası boyuta taşınması kabul edilemez." dedi.OHCHR tarafından açıklanan 101 sayfalık raporda, Suudi Arabistan, Kaşıkçı'yı kasten ve taammüden öldürmekten sorumlu tutulmuştu. Raporda, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın da aralarında bulunduğu üst düzey yetkililerin soruşturulması için güvenilir deliller olduğuna işaret edilmişti. Raporda ayrıca BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin tamamlayıcı kriminal soruşturma başlatmaya davet edilmiş, Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin yaptırımların Veliaht Prens ve onun yurt dışındaki kişisel mal varlıklarını da kapsaması gerektiği vurgulanmıştı.
BM Sözcüsünden Kaşıkçı raporuna ilişkin açıklama
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in, BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliğinin (OHCHR) Cemal Kaşıkçı cinayeti raporundaki gazetecilerin korunmasına yönelik tavsiyeleri dikkate alacağını söyledi.
Dujarric, günlük basın toplantısında, BM Yargısız ve Keyfi İnfazlar Özel Raportörü Agnes Callamard'ın, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti hakkında hazırladığı raporda BM Genel Sekreteri Guterres'e yönelik yapılan "bağımsız soruşturma" çağrısına ilişkin soruları yanıtladı.
Söz konusu raporu bu sabah aldıklarını, okumaya ve üzerinde çalışmaya devam ettiklerini belirten Dujarric, "Raporda birçok tarafa birçok tavsiye var. Genel Sekreter Guterres, gazetecilerin korunmasına ilişkin kendisine yönelik tavsiyeleri tamamıyla dikkate alacaktır." ifadesini kullandı.
"Guterres duruşunu koruyor"
Guterres'in en başından beri Kaşıkçı cinayetini "korkunç" olarak nitelendirdiği, bağımsız ve şeffaf bir soruşturma çağrısını sürekli yinelediğini anımsatan Dujarric, "Guterres bu duruşunu koruyor." dedi.
Dujarric, daha önce de belirttikleri gibi BM Genel Sekreteri Guterres'in herhangi bir üye ülkenin talebi olmadan cezai soruşturma açamayacağına vurgu yaparak, "Eğer üye ülkeler tam ve verimli bir cezai soruşturma yürütemezse uygun yasalar çerçevesinde, Güvenlik Konseyi kararına taraf ülkelerin verdiği destekle bir soruşturma açılabilir. Tüm üye devletler bu konuda iş birliği yapmalıdır." ifadesini kullandı.
Kaşıkçı cinayetinin sorumlularının hesap vermesi gerektiğinin altını çizen Dujarric, "Kaşıkçı'nın ailesi de cinayete ilişkin cevapları almayı hak ediyor." diye konuştu.
Callamard'ın Kaşıkçı raporu
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR) tarafından açıklanan 101 sayfalık raporda, Suudi Arabistan, Kaşıkçı'yı kasten ve taammüden öldürmekten sorumlu tutulmuştu.
Raporda, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın da aralarında bulunduğu üst düzey yetkililerin soruşturulması için güvenilir kanıtlar olduğuna işaret edilmişti.
Raporda ayrıca, BM Genel Sekreteri Guterres, Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin tamamlayıcı kriminal soruşturma başlatmaya davet edilmiş, Kaşıkçı'nın öldürülmesine ilişkin yaptırımların Veliaht Prens ve onun yurt dışındaki kişisel mal varlıklarını da kapsaması gerektiği vurgulanmıştı.
Rapor için Türkiye'de 1 hafta kaldı
Callamard, Kaşıkçı cinayetiyle ilgili uluslararası soruşturma için 28 Ocak-3 Şubat arasında Türkiye'yi ziyaret etmişti.
Cinayetten yaklaşık dört ay sonra başlatılan soruşturma kapsamındaki Türkiye ziyaretinde, Callamard'a, avukat Helena Kennedy ve adli tıp uzmanı Duarte Nuno Vieira eşlik etmişti.