İsrail normalleşmesi Mısır’ı düşündürüyor

İsrail’in, ABD’nin öncülüğünde Arap ülkeleriyle başlattığı “normalleşme” çabaları çerçevesinde Birleşik Arap Emirlikleri  (BAE) ile enerji alanında imzaladığı ortak strateji geliştirme anlaşması, Mısır’ı düşündürmeye başladı. Nitekim, anlaşmaların, Mısır’ın, Ortadoğu’daki kaynaklardan Avrupa’ya enerji ulaştıran bir bağlantı noktası olma hayallerini tehlikeye sokuyor.

BAE ile normalleşme anlaşması imzaladıktan sonra işbirliği yolları arayan İsrail, bu amaçla iki ülke arasında başta yenilenebilir enerji olmak üzere enerji alanında neler yapılabileceğine ilişkin çalışmalar yapıyor. Bunun da, daha önce Mısır ile İsrail arasında kurulan enerji ittifakını sarsabileceği ifade ediliyor. Ekim ayı başında ABD, BAE ve İsrail’in, enerji alanında ortak strateji geliştirme konusunda yaptığı anlaşma, Asya ve Ortadoğu’dan Avrupa’ya gaz ve petrol nakli konusunda altyapıyı geliştirmeyi de kapsıyor.

Karmaşık denklemler

Anlaşmayı uygulamaya başlamak için mevcut olan altyapının bileşenlerinden birini, Kızıldeniz kıyısındaki Eilat limanı ile Akdeniz kıyısındaki Aşkelon terminali arasında bulunan Eilat Aşkelon boru hattı. Amerikan “Foreign Policy” dergisindeki bir değerlendirmede, İsrail’in 1960’lı yıllarda İran’la gizlice inşa ettiği boru hattını, BAE ile yaptığı anlaşma sonrasında güçlendirip, bölgedeki enerji ticareti ve petrol politikasında daha büyük bir rol oynamaya başlayacağı öne sürülüyor.

Günde 1.2 milyon varillik ihracat kapasitesi olan hat, tersine çevrilebilir pompalar sayesinde Eilat ve Aşkelon limanları arasında karşılıklı petrol taşınmasına imkan veriyor. Aşkelon Limanı’nda 2.3 milyon varil kapasiteli petrol deposu bulunuyor. Ayrıca 300 bin ton ham petrol taşıyan tankerleri karşılayabiliyor, bu da Süveyş Kanalı’nın kapasitesinden daha fazla.Mısır için turizmden sonra ikinci en büyük döviz kaynağı ve dünyadaki en önemli petrol koridorlarından biri, kuşkusuz Süveyş Kanalı. 2015 yılında çift yönlü ulaşımla daha büyük gemilerin
geçişine imkan sağlamak amacıyla, kanala 72 kilometre uzunluğunda, maliyeti yaklaşık 4 milyar dolar olan paralel bir kanal açıldı.
Böylece Süveyş Kanalı gelirinin yüzde 250 artırılması amaçlanırken, geçen yıl geliri 5.7 milyar dolara kadar geriledi.

“Foreign Policy” dergisine göre, İsrail ve BAE anlaşmasının ardından Eilat-Aşkelon Boru Hattı’nın işletilmesiyle Süveyş Kanalı’ndaki ticaret hareketinin yüzde 17’den fazla azalması bekleniyor. Bu da Mısır’ın öneminin ve gelirinin azalması demek...

Muhalefetin boykotu katılımı düşürdü

Mısır’da 24 Ekim’de başlayan ve birkaç hafta sürecek parlamento seçimlerinin ilk aşaması, muhalefetten yoksun düşük katılımla devam ediyor. Seçimlerin ilk turu bugün, ikinci tur da 7-8 Kasım tarihinde sona erecek. Oylamalarda yeterli desteği alan olmazsa ikinci seçim turu Kasım sonu ve Aralık ayı başında gerçekleştirilecek. Muhalefet, Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi rejimini seçimde rüşvet ve usulsüzlük yapmakla suçluyor. Nüfusu yaklaşık 100 milyon olan Mısır’da 63 milyon seçmen bulunurken, 568 sandalyeli meclisin yüzde 50’si önceden belirlenmiş listelerden oluşuyor. 28 milletvekilini ise Cumhurbaşkanı Sisi belirliyor.

Seçimlerin, Sisi’nin desteklediği Vatanın Geleceği Partisi’nin (Mustakbel Vatan) galibiyetiyle sonuçlanması bekleniyor. Parti, Ağustos ayındaki senato seçimlerinde sandalyelerin 4’te 3’ünü üçünü almıştı. Parlamento seçimlerinde de benzer sonucun çıkacağı düşünülüyor.