İsrail’den Interpol’e ‘siyasi karar’ uyarısı

Mavi Marmara gemisine 31 Mayıs 2010’da düzenlenen operasyonla ilgili İsrail ordusunun üst kademelerine yönelik yakalama kararının yankıları sürüyor. İstanbul 7’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nin, dönemin İsrail Genelkurmay Başkanı Rau Aluf Gabiel Aşkenazi, Deniz Kuvvetleri Komutanı Eliezer Alfred Marom, İstihbarat Başkanı Amos Yadlin, Hava Kuvvetleri Komutanı Avişay Levi hakkında yakalama kararı İsrail tarafından ‘siyasi’ olarak nitelendirildi.

Kuzey Kore gibi...
Gıyabında yargılanan Aşkenazi, Marom, Yadlin ve Levi mahkemenin kararına göre Türkiye’ye girerse yakalanacak. Reuters haber ajansına konuşan; İsrail Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Başkanı Yadlin “Zaten Türkiye’ye gitmeye niyetim yok, tıpkı Suriye’ye, İran’a veya Kuzey Kore’ye olduğu gibi” dedi.
Dört İsrailli’nin Türkiye’ye kendi rızasıyla gelmeyeceğini öngören mahkeme Uluslararası Kriminal Polis Teşkilatı’ndan (Interpol) uluslararası tutuklama kararı çıkartmasını istedi.
İbranice yayın yapan Maariz gazetesinin haberine göre İsrail yönetimi de Interpol’e başvurdu. İstanbul’daki mahkemeden çıkan yakalama kararının ‘siyasi nedenlerle zehirlendiğini’ öne süren İsrail; Interpol’ün bu karara göre hareket etmemesini istedi.

Siyasi amaçla bülten yasak
Devletlerarası anlaşma şartlarına göre işleyen ve 190 ülkenin üye olduğu Interpol, siyasi ve askeri konulara müdahil olamıyor. Interpol Şartnamesi’nin üçüncü maddesi ‘siyasi amaçlarla bülten çıkarılmasını’ yasaklıyor. İsrail basınında yapılan yorumlarda da Interpol’ün Mavi Marmara davası için bu madde çerçevesinde davranacağı öngörülüyor. Fair Trials International (Uluslararası Adil Yargılamalar) adlı bir sivil toplum inisyatifi, 2013’te ‘Türkiye, Rusya, İran, ve Venezuela’nın dahil olduğu bazı ülkelerin Interpol’ü siyasi amaçlar için kullandığını’ öne sürmüştü.
Temmuz 2013’te Rusya, İngiltere vatandaşı William Browder’ın ‘vergi kaçakçılığı’ suçlamasıyla dokuz yıl hapse mahkum etmişti. Fakat Interpol, Rusya’nın Browder’ın yakalanması için kırmızı bülten çıkarılması talebini ‘davanın siyasi tabiatlı’ olduğunu belirterek reddetmişti. Ayrıca, Browder’la ilgili bütün bilgiler Interpol’ün veri tabanından silinmişti. Interpol ülkelerin kırmızı bülten başvurularını değerlendirirken farklı kriterlere de başvuruyor. Geçmişte Pakistan’ın eski Devlet Başkanı Pervez Müşerref için çıkarılmasını istediği tutuklama kararı ‘belge eksikliği’ gerekçesiyle reddedilmişti.

Anlaşma olursa karar düşecek
Türkiye ve İsrail arasında büyükelçilerin görevlerine dönmelerini ve Mavi Marmara’da ölenlerin yakınlarına tazminat ödenmesini öngören anlaşmanın bütün prosedürleri tamamlanmıştı. İsrail basınına göre Başbakan Binyamin Netanyahu hazır haldeki metni imzalamayı geciktiriyor. İki ülke heyetlerinin uzlaşmaya vardığı metne göre, anlaşmada ‘Mavi Marmara ardından yaşanan süreçte çıkan mahkeme kararlarının geçerliliği kalmayacağına’ yönelik bir hüküm bulunacak. Anlaşma meclise sunulacak. TBMM’den onay alan uluslararası anlaşmalar kanun hükmünde olduğu için mahkeme kararının geçerliliği kalmayacak. Ancak karar Netanyahu’nun tereddütlerini artırabilir. Resmi açıklama yapılmasa da AFP’ye isimsiz konuşan İsrailli bir yetkili kırmızı bülten talebini ‘gülünç bir kışkırtma’ olarak niteleyip “Türklerin İsrail’e vermek istediği mesaj buysa, mesaj net bir şekilde anlaşıldı” dedi.

‘Karar İsrail’le süreci etkilemez’
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Mavi Marmara saldırısına ilişkin davada, İsrailli komutanlar hakkındaki yakalama kararının İsrail ile olan süreci etkilemeyeceğini söyledi. Erdoğan, “Gerekçe çıktıktan sonra hem Adalet Bakanlığı hem de Dışişleri olarak değerlendirmeyi yapacağız” dedi. “Verilen mahkeme kararının İsrail ile yürütülen görüşmeyi etkileyip etkilemeyeceği” sorusuna Erdoğan, şu yanıtı verdi: “Böyle bir etkileme konusunda biz görüşmeler başladığında bir şey söyledik; ‘Burada bizden sadır olacak herhangi bir şey olmaz. Şehitlerimizin ailelerinin veya yaralılarımızın ailelerinin açmış oldukları dava bizim inisiyatifimizde değildir. Bunun da böyle bilinmesi gerekir’ demiştik. Bu bilinerek bu süreç başladı. Bu ayrı bir konu, bizimki devlet bazında ayrı bir konu.”
ANKARA Milliyet