05.01.2021 - 07:00 | Son Güncellenme:
Hükümete ait “dolat.ir” haber sitesinde yer alan haberde, İran Hükümet Sözcüsü Ali Rebii’nin “Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, geçtiğimiz günlerde yaptırımların kaldırılması için Stratejik Eylem Yasası’nın uygulanması talimatını vermişti. Birkaç saat önce gaz enjeksiyonu başladı ve ilk UF6 zenginleştirilmiş uranyum ürünü birkaç saat içinde elde edilecektir” ifadelerine yer verildi. Rebii, söz konusu işlemin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansına bilgi verilmesinin ardından gerçekleştirildiğini kaydetti.
İranlı bilim insanı Muhsin Fahrizade’ye düzenlenen suikastın sonrası meclise getirilerek onaylanan yasa, İran Atom Enerjisi Kurumu’nun uranyumu yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve düşük düzeyli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını zorunlu kılıyor. Nükleer anlaşma ise İran’a uranyumu en fazla yüzde 3.67 zenginleştirebilme izni veriyordu. ABD’nin yaptırımlarına karşı anlaşmadaki taahhütlerini durduran İran zenginleştirilmiş uranyum seviyesini yüzde 4.5 oranında tutuyordu.
AB’den anlaşma uyarısı
Bu gelişme üzerine Avrupa Birliği (AB), İran ile nükleer anlaşmanın, yükümlülükler yerine getirildiği sürece “canlı” kalacağını bildirdi. AB Komisyonu sözcülerinden Peter Stano, “İran’ın (uranyumu yüzde 20 zenginleştirme) açıklaması uygulamaya konulursa bu İran’ın nükleer taahhütlerinden ciddi anlamda ayrılması demek olur. AB’nin İran’ın eylemlerine göre hareket edecek” dedi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da, “İsrail, İran’ın nükleer silah üretmesine izin vermeyecek” dedi.
İran’ın yüzde 20 oranında uranyumu zenginleştirmeye başlamasına tepki gösteren Netanyahu, “İran’ın taahhütlerini ihlal etmeye devam etme, zenginleştirme seviyesini yükseltme ve yeraltında uranyumu zenginleştirme konusundaki endüstriyel yeteneğini geliştirme kararı, askeri bir nükleer program geliştirme niyetinin sürekli olarak gerçekleştirilmesi dışında hiçbir şekilde açıklanamaz” ifadelerini kullandı.
Askeri hareketlilik
İran’ın uranyum zenginleştirme konusundaki adımları, bölgedeki hareketliliği de artırdı. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), İran’ın muhtemel saldırılarından etkilenmemesi için bölgeden çekeceğini açıkladığı “USS Nimitz” uçak gemisinin, Ortadoğu’da kalmasına karar verdi. Bu karara tepki gösteren İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade de, Kasım Süleymani suikastının 1. yılında ABD güçlerini hedef alacak olası İran saldırısı nedeniyle Nimitz uçak gemisini çekmemesine ilişkin “tüm senaryolara hazır olduklarını” söyledi.
Güney Kore bandıralı tankere el koydu
İran Devrim Muhafızları Ordusu Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Güney Kore bandıralı bir petrol tankerine el koyduğunu duyurdu. İranlı Öğrenciler Haber Ajansı’na (ISNA) göre, İran Devrim Muhafızları Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Güney Kore bayraklı tanker, çevre protokollerini ihlal ettiği için Devrim Muhafızları Ordusu Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından Basra Körfezi’nde durduruldu” ifadelerine yer verildi. Suudi Arabistan’ın Cubeyl Limanı’ndan Güney Kore’ye gitmekte olan geminin 7 bin 200 ton etanol taşıdığı belirtilirken geminin Bender Abbas Limanı’na çekildiği kaydedildi.