İran iki nükleer bomba yapabilir

Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK), İran’ın nükleer programına ilişkin raporunu önceki gün yayımladı.
UAEK Başkanı Yukiya Amano tarafından aralarında Türkiye’nin de bulunduğu yönetim kurulu üyesi 35 ülkenin heyet başkanlarına sunulan raporda, İran’ın nükleer tesislerinde BM Güvenlik Konseyi kararlarına rağmen uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sürdürdüğüne işaret ederek, “İran’ın elindeki tüm nükleer malzemenin barışçıl amaçlarla kullanıldığını teyit edemeyiz” denildi.
Rapora göre, İran’ın elinde halen düşük oranda zenginleştirilmiş 2.8 ton uranyum bulunuyor. Bu miktarda uranyumun yüzde 90 oranında zenginleştirilmesi halinde iki atom bombası yapmaya yeteceği belirtiliyor.
İran yönetiminin bazı UAEK müfettişlerin ülkeye girişine itiraz etmesi nedeniyle kurumun denetim faaliyetlerini gereği gibi yapamadığı da ifade edildi. Raporda, İran’ın “müfettişlere yönelik itirazını dayandırdığı kararının kabul edilemeyeceği” bildirildi.
Raporda, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) uyarınca İran’ın nükleer tesislerinde uranyumu azami yüzde 5 oranında zenginleştirmesi gerekirken, “son araştırmada Natanz Nükleer Tesisi’nde yüzde 7 oranında zenginleştirilmiş uranyum parçacıklarına rastlandığı” vurgulandı.
Bu arada, İran yönetiminin son zamanlarda kamuoyuna yeni uranyum zenginleştirme tesisleri açtığını duyururken, UAEK’ye bu konuda bilgi vermediği bildirildi.
Raporda, nükleer tesislerin yanı sıra İran yönetiminin, BM Güvenlik Konseyi kararlarına rağmen, Arak bölgesindeki ağır su reaktörü inşaatını sürdürdüğü kaydedildi.
Amano’nun önceki gün UAEK yönetim kurulu üyesi 35 ülkenin heyet başkanları ve BM Güvenlik Konseyi’ne gönderdiği İran’ın nükleer programı başlıklı raporu, 13-17 Eylül’de Viyana’da yapılması planlanan yönetim kurulu olağan toplantısında tartışmaya açılacak.

ABD: Can sıkıcı
ABD, UAEK’nin raporunu, “can sıkıcı” bulduklarını açıkladı. Beyaz Saray Sözcüsü Tommy Vietor, UAEK’nin son raporunun, Tahran yönetiminin hâlâ nükleer silah gücünü geliştirmeye çalıştığını gösterdiğini belirterek, “UAEK’nin İran ile ilgili son raporu, yine İran’ın uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmeyi reddettiğini ve nükleer programı genişletme çabasını gösteriyor” dedi.
İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi ise UAEK’nin “dış baskıların etkisinde kalmaması ve siyasi bir tavır takınmaması gerektiğini” söyledi.