Irak'ın Kürt Cumhurbaşkanı çözüm için devrede

Kerkük ve tartışmalı bölgelerde DAEŞ'in bombalı saldırılara yönelmesi güneyde ise hükümet karşıtı büyük gösteriler, ülkedeki siyasi krizi giderek derinleştiriyor. Yoğun güvenlik önlemleri, beş kentte sokağa çıkma yasağının ilan edilmesi ve Basra için özel bütçe ayrılmasına rağmen olaylar sürüyor. Gösterilerin sürdüğü merkezlerde yoğun gözaltı operasyonları yapılıyor. Gösterilerde şimdiye kadar 10’dan fazla kişi yaşamını yitirirken en az 250 kişi yaralandı. Gösterilerin yakın zamanda başka şehirlere yayılma riskine karşı Irak ordusu takviye ediliyor.

Ülkenin birçok merkezinde süren gösterilerin bitirilmesine yönelik yoğun güvenlik önlemlerinin yanı sıra soruna siyasi çözüm bulunması için yüksek düzeyde girişimler başlatılırken, bugün ülkenin 10 kentinde cuma namazı sonrası büyük gösteriler yapılması bekleniyor. Gövde gösterisine dönüşmesi beklenen gösterilerin Bağdat’ın yanı sıra Şii ağırlıklı Basra, Vast, Meysan, Zikar, Babil, Divaniye, Semave, Necef ve Kerbela’da etkili olması bekleniyor.

"Göstericilerin talepleri meşrudur"

Başbakan Haydar el İbadi'nin protesto gösterilerini bitirmeye yönelik girişimleri sonuç vermeyince Irak'ın Kürt Cumhurbaşkanı Fuat Masum devreye girdi. Gösterileri sonlandırmak için taraflara mektup yazan Masum'un toplantı talebi dikkate alındı. Toplantı, Cumhurbaşkanlığı sarayında gerçekleşti. Masum’un basın ofisinden toplantı sonrası yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Siyasi taraflarla ülkenin güneyindeki protestolar değerlendirildi. Göstericilerin talepleri meşrudur. Göstericiler şiddet içeren eylem, siyasi parti binaları ve resmi kurumlara yönelik saldırılardan uzak durmalı. Toplantıya katılan siyasi partiler Irak Federal Mahkemesi’nin karara bağlayacağı 12 Mayıs seçim sonuçlarını kabul ediyor. Sandıkların elle sayım işlemi bir an önce tamamlanmalı."

Toplantıda, siyasi taraflardan, Irak Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık ve Meclis Başkanlığı seçimlerinin yapılabilmesi için siyasi koordinasyon sağlanması ve anayasaya bağlı kalmaları istendi.

ABD'den protestoculara destek

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert ise barışçıl bir şekilde gösteri düzenlemenin Iraklıların hakkı olduğunu belirterek, "Irak halkının taleplerinin karşılanana kadar barışçıl bir şekilde gösteri düzenleme hakkını destekliyoruz" dedi. Irak hükümetinin göstericilerin haklarını koruma sözü verdiğine dikkat çeken Nauert, şöyle devam etti:

"Elektrik ve diğer hizmetlerin yeteri kadar sunulamaması sonucu halkın gösterdiği tepkiyi anlıyoruz. Hükümetin de kamu ve özel mülkleri koruma hakkı var. Hükümet halkın taleplerini karşılamak için elektrik ve ekonominin iyileştirilmesi gibi sorunları çözmek için daha iyi hazırlık yaptı."

Irak'ta üç parçalı görüntü

Irak’ta Şii bölgelerinde yaşanan ve hükümeti zorlayan büyük gösteriler, Sünnilerin yaşadığı orta bölgedeki Anbar, Selahaddin ile Musul ve çevresinde karşılığını bulmadı. DAEŞ'in büyük tahribatına sahne olan bu bölgelerde yoksulluk daha büyük boyutlarda. Kürtlerin yaşadığı ülkenin kuzey kesiminde de güneydeki ayaklanma sessiz bir şekilde izleniyor. Merkezi hükümetin uzun süreden beri düzenli maaş ödemediği bölgede geçen yıl Süleymaniye ve Halepçe kentlerinde büyük protesto gösterileri yaşanmıştı.

Yeni hükümet kurulamadı

Irak’ta 12 Mayıs'ta yapılan parlamento seçimlerinin üzerinden iki ayı aşkın süre geçmesine rağmen resmi seçim monuçları henüz açıklanmadı. Seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla birçok merkezde sandıklarda elle sayım yapıldı, ancak sonuç alınamadı. Seçimlerden birinci çıkan Şii dini lider Mukteda el Sadr, hükümet kurma çalışmaları için bir dizi görüşme yaptı. Görüşmelerde bugüne kadar sonuç çıkmış değil. Eski Başbakan İyad Alavi, Hadi Amiri, Amr Hekim ve son olarak İbadi ile yeni hükümet kurulması konusunda prensipte anlaşmaya varılmıştı. Ülkenin güneyinde gösterilerin bir anda ortaya çıkması yeni parlamentonun oluşması ve kurulmasına çalışılan hükümet çalışmalarını aksattı.

Rotayı Kürtlere kırdı

Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve eski Irak Başbakanı Nuri Maliki, hükümeti kurmak için önümüzdeki günlerde Hadi Amiri liderliğindeki Fetih Listesi ve Kürt tarafı ile görüşmeler yaptıklarını açıkladı. Hükümeti kurmak için en büyük listeyi oluşturmaya çalıştıklarını açıklayan Maliki, "Kürtlerin talepleri bizim de talebimizdir. Biz ve Kürtler, Irak’taki siyasi süreçte ortağız" diye konuştu.