Harvard Üniversitesi'nden corona tespiti: Bu yaz bitmez

Kovid-19 salgını nedeniyle dünya genelinde alınan önlemlere rağmen virüsün bulaştığı kişi sayısı 2 milyonu, ölenlerin sayısı da 130 bini geçti. Herkesin merak ettiği konu ise normal hayata ne zaman dönülecek olması. Bilim insanlarından ekonomistlere kadar pek çok kesim normalleşmenin o kadar kolay olmayacağını belirtiyor. Harvard Üniversitesi’nden bilim insanları da simülasyonla salgının ne zaman biteceğine ilişkin karamsar tablo çizenler arasında katıldı. Bilim dergisi Science’da yayımlanan araştırma, salgına karşı uygulanan karantina tedbirlerinin tek bir seferle sınırlı tutulmasının pandemiyi kontrol altına almak için yeterli olmayacağını ortaya koydu.

‘Daha kuvvetlisi’

Araştırmaya göre, aşı veya etkili bir tedavi bulunmaması halinde 2025 kadar uzak görünen bir tarihte bile yeni bir dalga yaşanabilir. Araştırmada, yeni tedavilerin, bir aşının veya yoğun bakım kapasitelerinin artırılmasının, uzatmalı bir sosyal mesafe ihtiyacını hafifletebileceği belirtilse de “Bunların yokluğunda, gözetim ve aralıklı olarak uygulanacak sosyal mesafeye 2022’ye kadar ihtiyaç duyulabilir” dendi. Araştırmada, “Ortadan kalkmış gibi görünse bile Kovid-19’un gözetimi devam ettirilmeli. Çünkü 2024’te bile salgın yeniden ortaya çıkabilir” önerisine de yer verildi.

‘Çoğunluk riske açık’

Harvard Üniversitesi epidemiyoloji profesörü Marc Lipsitch, The Guardian gazetesine: “Enfeksiyonlar, iki şeyin varlığında yayılır: Enfekte insanlar ve riske duyarlı insanlar. Eğer bildiğimizden çok daha büyük bir sürü bağışıklığı yoksa, nüfusun büyük çoğunluğu hâlâ riske açık. Salgının 2020 yazında son bulacağını öngörmek, enfeksiyonların nasıl yayıldığına dair bildiklerimizle çelişiyor” açıklaması yaptı.

‘Bağışıklık süresi bilinmiyor’

Harvardlı bilim insanlarına göre, hastalığı atlatanların kazandığı bağışıklık kalıcı olursa Kovid-19 şu anki ilk salgından beş yıl sonra yok olabilir. Ancak eğer diğer koronavirüs türlerinde yaşandığı gibi bağışıklık sadece bir yıl sürerse bu senaryoda yılda bir kez yeni salgın döngüsü yaşanması muhtemel. Araştırmada, Kovid-19’da ilişkin büyük resimde hâlâ birçok önemli bilinmeyen olduğu ve uzun vadeli bir tahminde bulunmanın zor olduğu da vurgulandı.

Afrika’da kontrolden çıkarsa...

Afrika kıtasında Kovid-19 vaka sayısı 16 bini geçti. Kıtanın güneyindeki Lesotho ve doğusundaki Komorlar Birliği şimdiye kadar Kovid-19’a rastlanmayan bölgeler oldu.
Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezinin verilerine göre, kıtada son 24 saatte yaklaşık 1000 yeni vaka tespit edildi, virüsün bulaştığı kişi sayısı 16 bin 285 oldu. Son 24 saatte ölü sayısının 58 artarak 874’e yükseldi Afrika kıtası için Dünya Sağlık Örgütü Halk Sağlığı ve İnsan Hakları Merkezi Müdürü Profesör Lawrence Gostin uyarı yaptıb. Gostin, Kovid-19’un Afrika ülkelerinde “kontrolden çıkması” durumunda, Avrupa ve ABD’de salgının ikinci, üçüncü ve hatta dördüncü dalgalarını görebileceği konusunda uyardı. Gostin, “ABD ve Avrupa Kovid-19 salgınlarını kontrol altına alsa bile dünyanın diğer bölgelerinde salgın devam ederse, içinde yaşadığımız bu birbirine bağlı toplumda koronavirüs Avrupa ve ABD’ye geri dönecek” dedi. Diğer yandan Afrika kıtasında yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayısı 16 bini geçerken, iki ülkede halen enfekte olan kişi tespit edilmedi.

‘Köpekten insanlara bulaştı’ iddiası

Kovid-19’un insanlara nasıl bulaştığına dair sayısın iddialar ortaya atıldı. Yarasalardan kaynaklanan virüsün yarasalardan sonra başka bir hayvana bulaştığını, bu hayvandan da insanlara bulaştığını gösteriyordu. Koronavirüsü insanlara bulaştıran hayvanın ise pangolin olduğu düşünülüyordu. Yapılan yeni bir çalışma ise virüsün insanlara bulaşmasında köpeklerin sorumlu olabileceğini öne sürüyor. Kanada’da bulunan Ottawa Üniversitesi’nden Xuhua Xia ve meslektaşlarının senaryosuna göre SARS-CoV-2’nin en yakın akrabası olan yarasa koronavirüsü, köpeklere bulaştı ve köpeklerin bağırsaklarını enfekte etti. Köpek bağırsağında evrimleşen virüs daha sonra insanlara bulaştı. Araştırmada köpeklerdeki koronavirüsün CpG seviyelerinin insanlardakiyle benzer değerlere sahip olduğu görüldü.

Çin’e ‘kilit 6 gün’ suçlaması

Çinli yetkililerin yeni tip koronavirüsün ciddi bir salgın haline gelebileceğine dair güçlü emareler görmesine rağmen, 6 gün boyunca sessiz kaldığı ve virüsün bu süreçte daha da yayıldığı iddia edildi. Associated Press (AP) haber ajansı, isimsiz bir kaynak tarafından gönderilen belgelere dayandırarak, “Çin, kilit 6 günde pandemiye karşı halkı uyarmadı” başlıklı haber yayımladı. Haberde, Çinli yetkililerin, 14 Ocak’ta “virüsün ciddi bir pandemi haline gelebileceği” uyarısı yapmasına rağmen Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in halkı uyarmak için 20 Ocak’a kadar beklediğine işaret edilerek, “Elimize geçen belgeler ve geriye dönük değerlendirmeler yapan uzmanların görüşlerine göre, Çin yönetiminin yaklaşık 1 haftalık sessizliği boyunca, 3 bin kişi enfekte olmuştu” ifadesi kullanıldı. 13 Ocak’ta Çin dışında ilk vakanın görüldüğü yer olan Tayland’ın salgın ihtimalini ciddiye alarak uyarılar yapması üzerine Çinli yetkililer harekete geçti. - AA

Hayvanat bahçeleri zorda

Almanya’da Kovid-19 salgınında ziyarete kapanan bir hayvanat bahçesi mali krize girdiği için bazı hayvanları, diğer hayvanlara yem olarak vermek zorunda kalabileceğini açıkladı. Neumünster Hayvanat Bahçesi Müdürü Verena Kaspari, Die Welt gazetesine yaptığı açıklamada “Fok balıkları ve penguenlerin her gün çok miktarda balık yemesi gerekiyor. Bu aşamaya gelirsek, hayvanların açlıktan ölmelerine izin vermek yerine ötanazi yapmak zorunda kalacağız. Son çare olarak bazı hayvanları diğerlerine yem olarak vermek durumunda kalabiliriz” dedi. Almanya’daki hayvanat bahçeleri, hükümetten 100 milyon dolarlık bir yardım paketi açıklamasını istiyor.

BREZiLYA

Sıtma ilacı testinde iki ölüm

Brezilya’da sıtma ilacı klorokin difosfatın Kovid-19 tedavisindeki etkisini araştıran klinik denemede iki hastanın ilacın yan etkisi nedeniyle öldüğünü bildirildi. “Livescience” internet sitesinin haberine göre, Manaus Tropik Tıp Enstitüsü’nden bilim insanlarının yürüttüğü klinik denemede yüksek doz ilaç verilen hastaların bazıları kalp ritim bozuklukları gösterdi ve iki hasta yaşamını yitirdi. Araştırmacılar görülen yan etki nedeniyle, 440 hasta üzerinde yapılması planlanan denemenin düşük dozda sürdürüleceğini duyurdu.

JAPONYA

‘Boşanmayın, ayrı eve çıkın’

Salgının merkez üssü Çin’de 76 gün süren karantinadan sonra ülkede ayrılık ya da boşanma oranlarının arttığına yönelik çıkan haberlerin ardından krizi fırsata çevirenler oldu. Japonya’da kısa süreli kiralama şirketi Kasoku, “evde kal” kampanyasında birbirlerinden bunalan çiftlere boşanmak yerine sadece bir süre ayrı kalmaya ihtiyaç duyduklarını telkin ederek elindeki boş daireleri kiralamaya başladı.

Bir Amazon çalışanı öldü

Dünyanın en büyük e-ticaret şirketlerinden Amazon’un Güney Kaliforniya’daki bir icra merkezinde operasyon yöneticisi olan 35 yaşındaki Gerard Tuzara’nın Kovid-19 hastalığından öldü. Salgın döneminde yeterince önlem almadığı belirtilen Amazon ilk kez bir çalışanını Kovid-19 nedeniyle kaybetti. Koşulların kötü olduğunu belirten üç çalışanının işine son veren Amazon salgında talepleri karşılayabilmek için 75 bin kişiyi daha işe alacaklarını açıklamıştı. Diğer yandan Amazon’un kurucusu Jeff Bezos’un gördükleri fazla talep nedeniyle hisselerinin arttığı belirtildi. 124.7 milyar dolarlık servetle dünyanın en zengin iş adamı olan Bezos’un salgın süresince 24 milyar dolar kazandığı ortaya çıktı.-DIŞ HABERLER

Gana’da menenjit salgını 37 can aldı

Batı Afrika ülkelerinden Gana’nın Upper West bölgesinde 37 kişi menenjit salgını nedeniyle hayatını kaybetti. Upper West Bölge Sağlık Hizmetleri Direktörü Dr. Osei Kuffuor Afreh, bölgede 247 menenjit vakası görüldüğünü duyurdu. Hayatını kaybedenlerin hastaneye geç geldiklerini ifade eden Afreh, salgının kontrol altına alınması için çalışma başlatıldığını kaydetti. Afreh, bölge sakinlerine boyun ve baş ağrısı hissettiklerinde hemen hastaneye başvurmaları uyarısında bulundu. Beyinden başlayarak tüm vücudu etkisi altına alan menenjit, hava yoluyla bulaşabiliyor.- AA