05.03.2023 - 10:51 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr BBC Türkçe
Rusya'nın Ukrayna'yı işgal girişiminde birinci yıl çoktan geride kalırken, savaş doğudaki Donbas'ta bulunan kilit şehir Bakhmut'ta düğümlendi. Moskova işgal güçlerinin aylardır ele geçirmek için saldırdığı kenti ele geçirdiğini duyurdu ancak Ukraynalılar halen Bakhmut'ta sokak çatışmalarının sürdüğünü bildiriyor.
Bahmut Belediye Başkanı Yardımcısı Oleksandr Marçenko, Rus ve Ukrayna güçlerinin kentin sokaklarında çatıştığını ancak Rusya’nın ülkenin doğusundaki kentin kontrolüne sahip olmadığını söyledi. BBC’ye konuşan Marçenko, kentte kalan 4 bin sivilin doğalgaz, elektrik ve suya erişimleri olmadan, sığınaklarda yaşadığını belirtti.
Rus güçlerinin ele geçirmeye çalıştığı Bahmut ve çevresinde aylardır patlama sesleri yankılanıyor. Paralı askerler Wagner Grubu'nun en elit birliklerinin aylardır savaştığı kentin ele geçirilmesi, Rusya’nın son aylardaki nadir askeri zaferlerinden biri olabilir. Ancak kentin stratejik önemi konusunda soru işaretleri var. Bazı uzmanlar kentte bir Rus zaferinin ödenen bedele değmediğini düşünüyor.
Savaşın öncesinde 75 bin nüfusa sahip olan Bahmut’u ele geçirmeye çalışırken binlerce Rus askeri hayatını kaybetti. Ukraynalı komutanlar Rus güçlerinin kendilerinin yedi katı kayıp verdiğini tahmin ediyor.
Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy birkaç gün önce bölgedeki durumun 'giderek daha zor' hale geldiğini belirtmişti. Ancak Ukrayna Ordusu Cuma gününden bu yana sayısız saldırıyı püskürttüklerini açıkladı.
Ukrayna Kara Kuvvetleri Komutanı General Oleksandr Sirskyi Cuma günü Bahmut’a gidip, bölgedeki komutanlarla görüştü.
Ukrayna'daki işgali yakından takip eden Uluslararası Savaş Araştırmaları Enstitütüsü (ISW), son yayımladığı raporda Rus güçlerinin Bakhmut'ta ilerleme sağladığını ancak şehrin kuşatılmasının beklemeye değmeyeceğini kaydetti. Rapora göre, Rus işgalciler yan taarruz için bir manevra alanına kavuştu ve Bakhmut'un bazı yerlerini ele geçirdi. Ancak Rus ordusu henüz Ukraynalıları kilit şehirden tamamen çıkarabilmiş değil ve Bakhmut'un kısa sürede bütünüyle kuşatılması yakın zamanda beklenmiyor.
ISW ayrıca, Ukrayna ordusunun Bakhmut'ta hiçbir çıkış bırakmayan bir kuşatmanın içinde kalmaktansa birliklerini geri çekebileceğini de belirtti.
ISW, Ukrayna ordusunun Bahmut’taki köprüleri tahrip ettiğini ve bunun 'çatışarak kontrollü çekilme' taktiğini uygularken 'Rusların hareketliliğini kısıtlamaya çalıştıklarını gösterdiğini' vurguluyor.
Yoğun top ateşinin ardından Rus güçleri ve paralı asker grubu Wagner, kentin büyük kısmını kuşatmış gibi görünüyor. Belediye Başkanı Marçenko, Rusya’yı kenti 'kurtarmak' gibi bir amacı olmamak ve 'Ukrayna halkını soykırımdan geçirmek istemekle' suçladı:
"Şu anda şehirde hiç iletişim imkanı yok. Köprüler yok edilmiş durumda ve Ruslar bölgeyi tamamen yok etme taktiği uyguluyor."
"Kentin yakınlarında ve aynı zamanda sokaklarında çatışmalar var" diyen Marçenko, kentin 'neredeyse tamamen' yıkıldığını belirtirken, 'tek bir binanın bile hasarsız olmadığını' söyledi.
Bütün dünya haftalardır çatışmaların dinmediği Bakhmut'a odaklı savaşı takip ederken, kilit şehrin 80 kilometre güneybatısından gelen fotoğraflar şok etkisi yarattı. Fotoğrafların çekildiği yer, Donetsk şehir merkezinin hemen yanındaki Marinka.
Savaştan önce 9 bin 376 kişinin yaşadığı Marinka, bir yıldır Rus saldırısı altındaydı. 4 Mart tarihinde bir Rus telegram kanalı tarafından paylaşılan drone görüntüleri, bir korku filmini hatırlatıyor.
Marinka'nın tamamen haritadan silindiğini kanıtlayan fotoğrafları Rus propagandistler 'kıyamet' olarak niteledi ancak kıyametin neden yaşandığına dair bir yorumda bulunmadı. Hasar görmemiş tek bir binanın bile kadraja giremediği fotoğraflarda, Marinka şehir merkezindeki dev kraterler de göze çarpıyor. Söz konusu büyük çukurların Rus bombardımanından geriye kaldığı belirtiliyor.
Bir Twitter kullanıcısı, bütünüyle enkaz haline dönen küçük şehri gösteren fotoğrafları "Bir göz atın. Dikkatlice ve uzun uzun bakın. Bu nükleer patlamadan sonraki Hiroşima değil. Bu, Ukrayna'nın Donetsk bölgesinde yer alan Marinka ilçesi. Bu Donbas'taki Rus özgürleştirmesi. Bu Rusların Avrupa'daki soykırımı" notuyla paylaştı.
Vladimir Putin'in 24 Şubat 2022 tarihinde saldırı emri vermesiyle başlayan Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, geride on binlerce can kaybı ve haritadan silinen şehirler bıraktı. Batılı istihbarat örgütleri, Rus ordusunun 200 bin askerini kaybettiğini tahmin ediyor. Ukrayna tarafındaki askeri kayıpların sayısı ise 100 bini aştı.
İşgal milyonlarca Ukraynalının ülkeden ayrılmasına ve milyonlarcasının da ülke içinde başka şehirlere göç etmesine neden oldu. Kiev yönetimi, son yaptığı açıklamada Ukrayna içinde yer değiştirenlerin sayısının 7 milyonu bulduğunu duyurdu.
Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, sadece Polonya'ya giriş yapan Ukraynalı göçmen sayısı 9,5 milyon. Savaştan kaçan yaklaşık 5 milyon Ukraynalı ise Moldova, Romanya, Slovakya ve Macaristan gibi komşu ülkelere sığındı.