Fransa’da çok bilinmeyenli denklem

Fransa cumhurbaşkanı seçiminde ilk tur oylama bugün yapılıyor. Kamuoyu yoklamalarında “En Marche” (Yürüyüş) Hareketinin lideri Emmanuel Macron ile aşırı sağcı Ulusal Cephe Partisinin (FN) adayı Marine Le Pen önde görünüyor. Geniş güvenlik önlemleri altında toplam 69 bin 245 seçim merkezinde gerçekleşecek oy kullanma işlemi Fransa saatiyle 08.00’de (TSİ 09.00) başlayacak ve 20.00’de (TSİ 21.00) sona erecek. Araştırma şirketleri sandıkların kapanmasından itibaren 11 adayın yarışacağı seçimin tahmini sonuçlarını vermeye başlayabilecek. Resmi sonuçların ise Anayasa Konseyi tarafından 26 Nisan Çarşamba TSİ 21.00’e kadar açıklanması bekleniyor. Seçimin ilk turunda hiçbir adayın yüzde 50’lik oy oranını yakalayamaması durumunda en çok oyu alan iki aday 7 Mayıs’ta yapılacak seçimlerde yarışacak. Kazanan aday 14 Mayıs’a kadar Cumhurbaşkanı François Hollande’dan görev devralacak.
Paris’in Champs-Elysee caddesinde önceki gün, bir polisin hayatını kaybettiği ve iki kişinin yaralandığı saldırının ardından Odaxa şirketinin yaptığı ilk kamuoyu yoklaması Macron’un 24.5 puanla önde, Le Pen’in ise 23 puanla ikinci olduğunu gösteriyor. Yoklama, merkez sağ Cumhuriyetçiler Partisi adayı François Fillon ve aşırı solcu aday Jean-Luc Melenchon’un yüzde 19’larda olduğunu ortaya koyuyor. Buna karşın dünya genelinde son seçimlerde sıklıkla görülen bir sürprizin yaşanması gözardı edilmiyor.
Hepsi sistemi eleştiriyor
İlk turda yarışacak ve kamuoyu yoklamalarında ön plana çıkan ilk dört adayın tamamı, mevcut sistemi yoğun şekilde eleştiriyor. Bu durum biraz da adayların seçilme süreçlerinin sürprizlere dayanmasından kaynaklanıyor. François Hollande liderliğindeki iktidardaki Sosyalist Partinin (SP) sosyal ve ekonomik politikalarda başarısız olduğu düşüncesi, partinin aday belirleme sürecine de doğrudan yansıdı. Kamuoyundaki popülaritesi son dönemlerde hızla düşen Hollande, partinin ön seçiminde adaylığını koymayarak, ikinci dönem için aday olmayan ilk cumhurbaşkanı ünvanını aldı. Başbakan Manuel Valls ise aday olmasına rağmen ön seçimleri geçemedi. Ön seçimleri sürpriz bir şekilde kazanan Benoit Hamon ise kamuoyu yoklamalarına göre seçmenden ilk turda bile iddialı olacak desteği alamıyor. Hamon, Valls tarafından sola kaymakla eleştiriliyor. Diğer taraftan SP iktidarının başarısızlığı, Yürüyüş Hareketini başlatan ve politik merkezde olduğunu iddia eden SP’nin eski Ekonomi Bakanı Emmanuel Macron’un işine yaradı. Önerdiği politikaların tutarlılığı olmadığı ve ekibinin tecrübesiz olduğu yönünde eleştiriler alan ve kamuoyu yoklamalarında zaman zaman inişli-çıkışlı bir grafik sergileyen Macron son yoklamalara göre yüzde 24.5’lik bir kamuoyu desteğini arkasında toplayabiliyor.
Yarışı skandallar belirledi
Eski Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve eski başbakanlardan Alain Juppe’ü geride bırakarak sürpriz bir şekilde merkez sağ Cumhuriyetçiler Partisinin adayı olan François Fillon ise son dönemde eşi ve çocuklarının da adının karıştığı yolsuzluk iddiaları nedeniyle büyük yara aldı. Çekilmesi yönündeki çağrılara rağmen çekilmeyen ve özellikle Katoliklerden destek alan Fillon’ın seçmen popülaritesi yüzde 19’lar civarında kalmış görünüyor. Yolsuzluk iddiaları yüzünden düşüş yaşayan bir başka isim ise aşırı sağcı Marine Le Pen. Partisi aleyhine pek çok yolsuzluk dosyası bulunan Le Pen, en son Avrupa Parlamentosunda yolsuzluk yaptığı gerekçesiyle çağrıldığı ifadeye gitmemişti. Bir önceki seçimlerde gösterdiği başarıyı en azından tekrarlamak isteyen Le Pen yüzde 26’larda başladığı seçim anketlerini, şu aralar yüzde 23’lerde sürdürüyor. Diğer taraftan kurulu sistemi en çok eleştiren adayların başında gelen aşırı solcu aday Jean-Luc Melenchon ise son kamuoyu yoklamalarında yüzde 19’lara kadar tırmanmış görünüyor. Bir sürpiz yapabileceği ifade edilen
Melenchon antikapitalist yaklaşımıyla ilgi topluyor.

Le Pen’in rakibi olan kazanacak
Seçimde Le Pen’in ikinci tura kalmasına kesin gözüyle bakılırken, diğer ismin kim olacağı büyük önem taşıyor. Zira Macron, Fillon ve hatta Melenchon dahi ikinci tura kalmaları halinde Le Pen’e karşı kazanmaları büyük olasılık. The Economist dergisinin bu aritmetiğe göre yaptığı hesaplamalara göre Macron’un ikinci tura kalması ve cumhurbaşkanı olması bekleniyor. Dergi tarafından yayımlanan listede Macron’un seçilme şansı yüzde 68 olarak gözükürken, Le Pen lacağı yüksek oy oranına karşın kazanma şansı sadece yüzde 1. Fillon’a yüzde 21, Melenchon’a ise yüzde 10 şans veriliyor.

AfD’ye karşı dev protesto

Almanya için Alternatif (AfD) partisinin, Köln kentinde düzenlediği kongre nedeniyle, on binlerce kişi ırkçılık karşıtı gösteri düzenledi. Köln polisi, Heumarkt semtinde Maritim Hotel’de düzenlenen kongreye göstericileri yaklaştırmamak için helikopterler ve zırhlı araçlar eşliğinde yoğun güvenlik önlemleri aldı. On binlerce kişinin katıldığı, 5 bine yakın polisin görev yaptığı gösterilerde çıkan olaylar sırasında 2 polisin yaralandığı, bazı göstericilerin gözaltına alındığı bildirildi.

Macron
39 yaşındaki Emmanuel Macron, seçilmesi halinde Fransa’nın en genç cumhurbaşkanı olacak. Macron’un ikinci turua kalması halinde
Le Pen’i yeneceği düşünülüyor.
Meslek eğitimi, kömürden
yenilenebilir enerjiye geçiş, kamu yatırımları için 50 milyar euro
harcanması
Şirketlere vergi indirimi ve
35 saatlik haftalık çalışma süresinin artırılması için şirketlerle müzakereler yapılması
İşsizlik oranının yüzde 9,7’den yüzde 7’ye indirilmesi

Le Pen
Ulusal Cephe’nin lideri Marine Le Pen son cumhurbaşkanlığı seçimlerinde üçüncü sırada yer aldı. Le Pen’in ikinci turda kazanması beklenmiyor.
AB ile yeni müzakereler ve bunların referandumda oylanması
Yasa dışı göçmenlerin sınır dışı edilmesi
ve yasal göçün yılda
10 bin ile sınırlandırılması
15 bin yeni polisin işe alımı
Radikal İslamcıların gittiği camilerin kapatılması ve sosyal konutlarda Fransız vatandaşlarına
öncelik tanınması
Haftalık çalışma saatinin 35’te kalması, emeklilik yaşının 60 olması.

Fillon
François Fillon, favorileri geride bırakıp Cumhuriyetçiler Partisi’nin adayı seçilir seçilmez cumhurbaşkanlığı yarışının en şanslı figürü haline gelmişti. Ancak skandallar sonrası
oy oranı geriledi.
Kamu sektöründe
yarım milyon kişiyi işten
çıkarırken haftalık çalışma süresinin 35 saatte tutulması
Varlık vergisinin
kaldırılması
Irak ve Suriye’deki savaşa katılmış cihatçıların Fransa vatandaşlığından
çıkarılması
Rusya üzerindeki AB yaptırımlarının kaldırılması için çaba harcanması ve Suriye Devlet Başkanı’na Beşar Esad’a DAEŞ’i yenmesi için yardım edilmesi.

Melenchon
Gençler arasında popüler olan Jean-Luc Melenchon oy oranını son dönemde artırdı ve yarışın sürpriz ismi haline geldi. Fransa komünist Partisi tarafından destekleniyor.
Oy verme yaşının 16’ya indirilmesi
Sistemin değiştirilmesi ve parlamentoya daha fazla güç
Ülkede hiç kimsenin evsiz kalmaması
Sağlık harcamalarının tamamen kamu bütçesinden ödenmesinin sağlanması.

Hamon
Hollande’ın Sosyalist Parti’sinde adaylığı kazanan Benoit Hamon’a fazla şans tanınmıyor. Alacağı oyları Macron’a kaptıran Hamon’u partinin diğer önemli ismi Başbakan Valls dahi desteklemiyor.
Çalışanları işe almayı ve çıkarmayı kolaylaştıran yasanın iptali
İşsizlere ayda 600 euro ödenmesi ve en düşük ücret grubuna ayda 200 euro ek gelir sağlanması
2025 yılına dek elektriğin yüzde 50’sinin yenilenebilir enerjiye döndürülmesi.