Eskiden eser yok şimdi!

DIŞ HABERLER - Bir dönem aralarından su sızmayan ve Sudan’da yaptıkları darbeyle ülke yönetimini ele geçiren iki komutanın güçleri arasındaki çatışmalar halen devam ediyor. Ölü sayısının 180’i aştığı belirtiliyor.

Sudan’da darbe sonucu hem yönetimi hem de fiili devlet başkanlığını ele geçiren General Abdulfettah el-Burhan ile eski yardımcısı ve Hızlı Destek Güçleri’nin (RSF) lideri General Muhammed Hemdan Dagalo arasında cumartesi günü şiddetlenen çatışmalar sürüyor. Birleşmiş Milletler (BM) Sudan Özel Temsilcisi Volker Perthes, son çatışmalarda 180’den fazla kişinin hayatını kaybettiğini, bin 800’den fazla kişinin de yaralandığını açıkladı. Sudan Doktorlar Sendikası da bölgedeki şartlar nedeniyle birçok kişinin hastaneye götürülemediğine, ölü sayısının daha yüksek olabileceğine dikkat çekti.

Liderlik mücadelesi

Başkent Hartum’un yanı sıra ülkenin başka yerlerinde patlak veren çatışmalar, aralarından su sızmayan iki askeri liderin güç mücadelesinden kaynaklanıyor. Ekim 2021’deki darbeden bu yana Sudan silahlı kuvvetlerinin başında bulunan ve ülkenin fiili Devlet Başkanı olan General Abdulfettah el-Burhan, yardımcısı ve RSF’nin lideri “Hemedti” lakaplı General Dagalo’yla sivil yönetime geçiş süreci konusunda fikir ayrılığına düştü. Ana anlaşmazlık da, 100 bin kişilik RSF’yi orduya dahil etme planları ve yeni gücü kimin yöneteceği noktasında çıktı. 

El-Burhan, Ömer El Beşir hükümetini devirmek için Dagalo ile güçlerini birleştirmişti. Kariyeri boyunca bıyıkları, üniforması ve beresinden vazgeçmeyen el-Burhan, “ön plana çıkmayan emektar bir asker”di. Kara Kuvvetleri Komutanı olan Burhan, 2019’da, darbeden iki ay önce El Beşir tarafından genelkurmay başkanlığına getirildi. Yemen’deki Sudan birliklerine komuta eden Burhan, RSF ile yakın çalıştı. Şu an çatıştığı Dagalo, darbede onu desteklemişti.

Uluslararası ilişki kurdular

Demokratikleşme doğrultusunda ülke yönetimini sivilleştireceği düşünülen el-Burhan, bunun yerine Egemenlik Konseyi’nin başına geçip, uluslararası destek turları atmaya başladı. ABD, Rusya, İsrail, Mısır ile görüşmeler yaptı. Körfez ülkelerine ziyaretler gerçekleştirdi. 2021’in Ekim ayına gelindiğinde sivil yönetime geçiş beklenirken, Burhan, geçiş hükümetini dağıttığını açıkladı, sivil muhalifleri tutuklattı ve yanına Dagalo’yu alarak kendi yönetimini oluşturdu. İki lider arasında ayrışma da başladı. Burhan RSF güçlerini kendisine bağlamak isterken, Dagalo direndi ve bugüne gelindi. Askeri eğitim almayan “ilkokul terk” Dagalo, kabilesinin kontrolündeki bölgelerde ticari konvoyları haydutlardan korumaya başladı. Deve ticaretiyle de uğraşan Dagalo, 2003’te Darfur’da patlak veren iç savaşta dönemin Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’e destek verdi. Beşir, bunun üzerine Dagalo’yu, alaylı olmasına rağmen orgeneralliğe kadar yükseltti. Dagalo, Darfur ve Kurdufan bölgelerinde kontrol ettiği altın madenler sayesinde ülkenin en zengini oldu.

Dagalo, ABD yerine Rusya ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile yakın ilişkiler kurdu. İki güçlü adamın güç mücadelesinin, iç savaşa dönüşmesinden korkuluyor.